5 فیلم پر مخاطب سینمای پس از انقالب؛ رقم گیشه مالک «پرفروش ترین» نیست!

*سید حبیب قاآنی

جمعیــت امروز ایــران، ۸۸ میلیون نفر اســت و تعداد مخاطبان فسیل، تقریبا یک چهاردهم جمعیت کشــور است. با این احتســاب یعنی از هر ۱۴ نفر، ۱ نفر به تماشای فسیل نشسته است

بــه گزارش روزنامه »صبــح امروز ؛ این روزها و با جان گرفتن سینماها، برخی رسانه ها آمارسازی هایی راجع به پرفروش ترین و پرمخاطب ترین فیلم های تاریخ ســینما منتشر کرده و یک اثر را مثال پرفروش ترین فیلم تاریخ سینما برمی شمرند و این خبر، به شکلی باورنکردنــی در شــبکه های اجتماعی می چرخد و دست به دست می شود. به عنــوان مثال یک فیلم به فروشــی معــادل ۲۰ میلیارد می رســد و چون کمتــر فیلمی تا دو ســال گذشــته به چنین فروشی رســیده بودند، آن فیلم را به عنوان پرفروش ترین فیلم اجتماعی تاریخ سینما عنوان می کنند بدون اینکه در این آمارگیری، تعداد مخاطب یا تورم سالیانه را لحاظ کنند. آنها تنها رقم گیشه را مشاهده می کنند و با خود می گویند چــون ما به عدد مثال ۲۰ میلیارد تومان رسیده ایم و فیلمی به این گیشه نرسیده، پس مــا پرفروش ترین فیلــم فالن بازه تاریخی سینما هستیم. جوسازی رسانه ای به همین طــرز مضحک، یک فیلم جزو ترین هــا قــرار گرفته و عمــال یک جو رســانه ای حول آن فیلم شکل می گیرد حال آن که در واقعیت شاید آن فیلم جزو ۱۰۰ فیلم پرفروش اول تاریخ سینمای ما هم نباشد. بر مبنای همین شاخص، پرمخاطب ترین فیلم تاریخ سینمای پس از انقالب ایران، عقاب ها است که ۸ میلیون و 6۰۰ هزار مخاطب داشــت. رتبه دوم به فســیل کسب کرده اســت. بگذار زندگی کنم، اخراجی ها ،۲ هــزار و گذرگاه ترکیب ۵ فیلم پرمخاطب سینمای هستند. نخستین مشخصه حرفه ای که می توان از طریق آن نســبت به واژه هایی چون پرمخاطب ترین یــا پرفروش ترین اثری اظهارنظــر کرد، در نظــر گرفتن تعداد مخاطبــان یک فیلم اســت. این تعداد مخاطبان بدون توجه بــه میزان تورم و قیمت بلیت، مالک ارزنده ای برای تعیین میزان استقبال از یک فیلم است. بر مبنای همین شاخص، پرمخاطب ترین فیلم تاریخ سینمای پس از انقالب ایران، عقاب ها است که ۸ میلیون و 6۰۰ هزار مخاطب داشــت. رتبه دوم به فســیل اختصاص دارد که 6 میلیون و ۵۲۲ هزار مخاطب جذب کرده است. بگذار زندگی کنم بــا ۵ میلیون و ۴۳۷ هزار مخاطب، اخراجی هــا ۲ با ۵ میلیون و ۳۳۳ هزار و گذرگاه با ۴ میلیون و ۷۲۷ هزار مخاطب، ترکیب ۵ فیلم پرمخاطب سینمای پس از انقالب ایران را تشکیل می دهند. بنابراین هروقت فیلمی خواســت ادعای ترین داشته باشــد، باید تعداد مخاطب را لحاظ کنــد و آن زمان اعالم کند که جــزو پرمخاطب ترین و یا پرفروش ترین فیلم است. وگرنه مالک قرار دادن گیشه ریالی آثار، کودکانه ترین روشی است که برای اثبات پرفروشی یک اثر آن هم بدون در نظر گرفتن تورم ســالیانه به کار برده می شود. درصد شمول مخاطب به نسبت جمعیت کشور یکی دیگر از روش های تشخیص یک فیلم پرمخاطب، نسبت گرفتن تعداد مخاطبان یک فیلم به نسبت جمعیت کشور است. به عنوان مثال، جمعیت امروز ایران، ۸۸ میلیون نفر اســت و با توجه به مخاطب 6 میلیون و ۵۰۰ هــزار نفره مخاطبان فسیل می توانیم این گونه ادعا کنیم که این میزان، تقریبا یک چهاردهم جمعیت کشور است و به اصطالح، از هر ۱۴ نفر، ۱ نفر به تماشای فسیل نشسته است. در مورد عقاب ها نیز اگر متوسط جمعیت کشور را طی سالیانی که این فیلم بر روی پرده بوده، ۵۰ میلیون نفر در نظر بگیریم، متوجه می شویم که یک ششم جمعیت کشــور به تماشــای این فیلم نشسته و به عبارتی از هــر 6 ایرانی، ۱ نفر در دهه ،6۰ به تماشای فیلم ساموئل خاچیکیان رفته است. حاال چگونه فیلمی که کمتر از ۲ میلیون مخاطــب دارد، می تواند ادعا کند که در جدول ترین ها، جایگاهی دارد؟ بنابراین پارامترهایــی چون تعداد مخاطبان یک فیلم یا درصد گرفتن مخاطبان از میزان جمعیت کشور نشان می دهد که یک فیلم تا چه اندازه پرفروش و پراقبال بوده است. با افزایش هزینه تولید یک فیلم و البته باال رفتن تورم سالیانه، دیگر فروش های میلیاردی، نمی توانــد مزیتی برای یک فیلم باشد. در شرایط کنونی، یک فیلم با ۲۴۰ هزار مخاطب، می تواند به مرز ۱۰ میلیارد فروش برســد که فضیلتی برای آن اثر محسوب نمی شــود. تا امروز، ۱۰ فیلم از اکران ۱۴۰۲ بیشتر از ۱۰ میلیارد فروخته اند و بر این آمار تا پایان امســال، قطعا افزوده خواهد شد. تعداد مخاطبان فسیل یک چهاردهم جمعیت کشور است جمعیــت امروز ایــران، ۸۸ میلیون نفر اســت و تعداد مخاطبان فسیل، تقریبا یک چهاردهم جمعیت کشور است یعنی از هر ۱۴ نفر، ۱ نفر به تماشــای فسیل نشسته است. بسیاری از اخباری که حول برخی آثار با محوریت پرفروش ترین و پرمخاطب ترین شکل می گیرد، جنبه تبلیغاتی داشته و در گیشه کلی سینمای ایران، محلی از اعراب ندارند. بنابراین نباید فریفته فروش های چندمیلیاردی شــد و در نگاه نخست، به تعداد مخاطــب یک فیلم نگاه کرد و بر همان مبنا، نسبت به میزان فروش و استقبال مردم از آن اثر گمانه زنی کرد. طی سالیان اخیر، فسیل توانسته با این تعداد مخاطب، خود را تا اندازه های دومین فیلم پرمخاطب و پرفروش تاریخ سینمای ایران باال بکشــد. مالقات خصوصی هم پرمخاطب تریــن و پرفروش ترین فیلم اجتماعی پســاکرونایی است و بنابراین فیلم ها باید با استقبال بسیارخوبی مواجه شــوند تا بتوانند از رکورد این آثار عبور کنند.بنابراین یک بار برای همیشــه باید این فرمول واحد را برای عنوان ترین در سینمای ایران لحاظ کرد تا از انتشار آمار غیرواقعی جلوگیری کرد و آدرس اشتباه نداد.