گاهی به کارنامه تئوریسنهای اقتصادی پزشکیان و جلیلی؛
علی طیبنیا یا مسعود درخشان؟
مریم اصغری
انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم در حالی وارد مرحله دوم شد که دو قطبی پزشکیان – جلیلی شکل جدیتری به خود گرفته است. در این میان بررسی تفکرات اقتصادی و نامهای پشت پرده تئوریسینهای اقتصادی هردوی این افراد، در انتخاب رای اصلح برای واجدین شرایط بسیارمهم است.
به گزارش روزنامه «صبح امروز»؛ دو قطبی که یک سوی آن سعید جلیلی با نگرش اقتصادی ضدتوسعه و مخالف هر نوع ارتباط با جهان است و سوی دیگر مسعود پزشکیان معتقد به مذاکره و اقتصادی که دستکم در آن بازارهای پولی و مالی آرامش داشته باشند، قراردارد.
اکنون نیز علی طیب نیا به حمایت از پزشکیان در یک سو و مسعود درخشان در حمایت از جلیلی در سوی دیگر بازی ایستادند.بنابراین نگاهی به کارنامه هردوی این افراد درحوزه اقتصادی، نگرش بازتری را از آینده اقتصادایران در صورت رئیس جمهوری هر کدام از کاندیداها به مامیدهد.
علیطیبنیا چگونه تورم را تکرقمی کرد؟
خبرآنلاین در گزارشی در خصوص علی طیب نیا نوشته است که او در فضای کارشناسی ایران به عنوان یک استاد دانشگاه شناخته میشد. استادی که پایاننامهاش مرتبط با تورم بود و نظریات متعددی را در خصوص مهار تورم ارئه داده بود. او پیش از تشکیل دولت یازدهم به تیم حسن روحانی پیوست و با تشکیل دولت یازدهم در قامت وزیر امور اقتصادی و دارایی در کابینه حضور یافت.
طیب نیا در حالی بر صندلی وزارت امور اقتصادی و دارایی تکیه زد که ۵۳ سال داشت و عنوان جوانترین وزیر کابینه را از ان خود کرده بود . او در جلسه رای اعتماد با به دست آوردن ۲۷۴ رای مثبت در صدر فهرست وزیرانی قرار گرفت که بالاترین رای را در تاریخ جمهوری اسلامی داشتند.
او در دورهی چهارسالهی وزارت خود دستاورد قابل ملاحظهای را در حوزهی مهار تورم داشت . کسی که پایاننامهاش را در باب تورم نگاشته بود در عمل نیز نشان داد که قادر به استفاده از اموزههای علمی خود است. ایران در سالهای گذشته همواره با تورم دو رقمی موجه بوده است. در فاصلهی چهل و پنج سال اخیر تنها در سه سال تورم ایران تک رقمی شد. یک بار در سال ۱۳۶۴ نرخ تورم به ۶.۴ درصد رسید و دو بار دیگر در دوران وزارت علی طیبنیا در دورهی ریاست جمهوری حسن روحانی نرخ تورم تک رقمی شد.
دولت یازدهم اتفاقا در شرایطی در پاستور مستقر شد که تورم به بحرانی جدی برای اقتصاد ایران بدل شده بود . نرخ تورم ایران در سال ۱۳۹۲ به ۳۴.۷ درصد افزایش یافته بود . سال پیش از آن یعنی در سال ۱۳۹۱ نیز نرخ تورم بالاتر از سی درصد برآورد شد. در اولین سال استقرار دولت یازدهم نرخ تورم تا محدودهی پانزده درصد کاهش یافت . در سال پس از آن یعنی در سال۱۳۹۴ نرخ تورم به حدود یازده درصد رسید اما در دو سال پیاپی، یعنی در سال ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ نرخ تورم در محدوده ۹ درصد براورد شد که اتفاق بسیار مهمی برای اقتصاد ایران تلقی میشود.
در شرایطی که نرخ بالای تورم در سالهای اخیر اقتصاد ایران را بسیار آزار داده است، حضور علی طیب نیا، مردی که دو سال پیاپی توانست تورم را به محدودهی ک رقمی وارد کند، با واکنش افکار عمومی همراه شده است. باید دید آیا قرار است طیبنیا بار دیگر نسخهای تازه برای تورم دیرپای ایران بپیچد؟
مسعود درخشان؛تئوری پرداز «تحریم، نعمت است»!
با جستجوی نظرات اقتصادی سعید جلیلی که بیشتر مبتنی بر فشار روزافزون اقتصادی بر مردم، عدم ارتباط با جهان، تاکید بر اسلامی کردن اقتصاد و همچنین عدم مذاکره با جهان است؛ میتوان دریافت که باید او را کاملا تحت تاثیر نظرات مسعود درخشان دانست.
اقتصاد 24 در گزارشی در خصوص مسعود درخشان نوشته است که درخشان را باید یکی از اصلیترین تئوریسینهای تفکرات اقتصادی و شاید باعث و بانی نگاه بسته سعید جلیلی به سیاست خارجی در کشور دانست. مسعود درخشان استاد اقتصاد و رئیس سابق دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق کسی است که به گفته خودش طرفدار سیاستهای اقتصادی بر اساس اسلام است. او کسی بود که عنوان درسی معارف اسلامی و اقتصاد را به دانشگاه امام صادق وارد کرد.
یکی از اظهارات درخشان که از سوی خبرگزاری اصولگرای مهر انتشار یافته بود، انتساب فراماسونری به تحصیلکردگان دارالفنون بود. او در جایی از مصاحبه میگوید: «دارالفنون برخلاف نظر امیرکبیر منجر به تاسیس و بسط فراماسونری به صورت سازمان یافته بود. فارغ التحصیلان دارالفنون جذب لژهای فراماسونری شدند و در مناصب حکومتی مشغول شدند.» او اعتقاد داشت روشنفکران مشروطه از جمله میرزا ملکم خان و نیز سید حسن تقی زاده مهمترین کسانی بودند که تقلید از غرب را تنها راه ترقی ما میدانستند.
البته مسعود درخشان هر چند مرد پشت پرده نظریات اقتصادی سعید جلیلی است، اما چندین بار به نفع جناح تندرو در ایران وارد میدان شده است. او در سال ۱۳۹۲ نه تنها به حمایت از سعید جلیلی نامزد انتخابات پرداخت، بلکه حتی در فیلم تبلیغاتی این کاندیدا نیز حاضر شد.
مسعود درخشان در این فیلم تبلیغاتی سعید جلیلی، درباره استقبال از تحریمهای بیشتر گفت: «اگر همین فردا تحریمها لغو شد آن وقت من میگویم که ما همه باید عزا بگیریم. از نظر من در تاریخ صد ساله کشور از آغاز تاریخ کشف نفت در کشور تا اکنون هیچ لطف الهی از ناحیه نفت بر مردم ایران نیامده، جز این تحریم اخیر»
او بعدها نیز به عنوان حامی و مشاور در کنار سعید جلیلی ماند و بعدتر نیز در جریان انتخابات سال ۱۴۰۰ بیانیهای خطاب به وزیر علوم منتشر و اعلام کرد رساله دکتری محسن رضایی در زمینه پول و اعتبار بوده و او را صاحبنظری قوی و آگاه دانسته بود.
از دیگر نظریات مسعود درخشان حمایت شدید او از ایده بانکداری اسلامی است. او از سیستم بانکداری کشور اینظور انتقاد کرده بود: «تاکنون هیچ یک از رؤسای بانک مرکزی، حذف عملیات ربوی از بانکداری را در اولویت کاری خود قرار ندادهاند.» او مخالف شکلگیری هر نوع بانک خصوصی است و در جایی تاکید می کند که ربوی بودن ذات بانک خصوصی است و حتی با نظارت و شفافیت در امور این بانکها نیز نمیتوان از ربوی بودن آن جلوگیری کرد. او طرفدار ادغام بانکهای خصوصی شده بود.
مسعود درخشان همچنین همه کسبه ایران را نیروهایی معرفی کرد که به اقتصاد کشور ضربه میزنند و گفته بود: «این مسخرهبازی بود که خبرگزاریهای خارجی به راه انداخته بودند که اگر دلار برسد به قیمت ۲۰۰۰ تومان، نظام واژگون میشود، ولی الان دلار به بیش از ۳۰۰۰ تومان رسید و بحمدالله نظام اسلامی پابرجا و محکم است.»
این اقتصاددان در همان سال درباره قیمت و وضعیت دلار گفته بود: «همه ما باید یک نامه تشکر به آقای اوباما بنویسیم و بگوییم که ما از شما بهخاطر حماقتتان ممنونیم که این اقتصاد کشور ما را یک تکانی دادید. من به عنوان یک معلم کوچک اقتصاد یک احتمال میدهم که اگر دلار به ۴۰۰۰ یا ۵۰۰۰ تومان برسد و جریان اقتصاد کشور به همین وضع و با همه این مشکلات ادامه پیدا کند، بزرگترین زنگ خطر برای آمریکا خواهد بود و آمریکا به سرعت همه تحریمها را برخواهد داشت.»
درخشان در سال ۱۳۹۰ زمانی که بحث ارز کالاهای اساسی مطرح شده بود درباره واردات کالاها نیز گفته بود: «از دید من همه کسانی که در مسیر واردات کالاهای مصرفی سرمایهگذاری کرده و فعال هستند و همه کسبه و دست اندرکاران و کسانی که در توزیع این کالاها فعالیت میکنند، همان نیروهایی هستند که به اقتصاد ملی ضربات جبران ناپذیری وارد میکنند.»