تخریب؛ آخرین سکانس برای سینمای قدیمی آسیا در مشهد

علی نژاد

ساختمان سینما آسیا در بافت مرکزی مشهد که بخشی از تاریخی و هویت این شهر بود طی روزهای گذشته تخریب شد.

سینمای قدیمی آسیا درست به همان سرنوشت بافت تاریخی و هویتی مشهد دچار شد، آن هم در روزهایی که همه سرگرم انتخابات بودند، این همان روش چندین ساله است که بسیاری از بناهای ارزشمند مشهد را به کتم تخریب کشانده است تا به مرور هویت فرهنگی تاریخی این شهر را محو کندو دیگر ازعناصر و نشانه‌های شهر مشهد اثری باقی نماند. این درحالی است که حفظ نه تنها آثار تاریخی و هویتی بلکه حفظ و احیای بافت های تاریخی یک ضرورت و الزام است که در تمام دنیا به یک دستورالعمل و جزو برنامه های لاینفک دولت ها و مدیریت شهری تبدیل شده است اما به نظر شهر مشهد از دنیا جداست و تافته جدا بافته است که تبشه به ریشه آثار تاریخی خود می زند.

به گزارش صبح امروز مسعود نبی دوست به صورت زنده از طریق اینستاگرام تصاویری را منتشر کرد که نشان می دهد ساختمان تاریخی سینما آسیا مشهد تخریب شده است. البته تاکنون درباره تخریب این اثر تاریخی و هویتی اظهار نظری انجام نشده است.

پیش بینی‌های این اتفاق ناگوار

چندی پیش یکی از رسانه‌ها محلی مشهد به موضوع سینما آسیا پرداخت و در این زمینه نوشته بود: ساخت مجتمع‌های سینمایی در سال‌های اخیر در مشهد چهره پررنگی به خود گرفته‌است. از طرف دیگر مزایده، فروش و تخریب سینما‌های قدیمی شهر را نیز در دهه‌های اخیر شاهد بوده‌ایم. از بسته شدن و واگذاری سینماهایی، چون «مهران»، «شهرقصه» و «بهمن» گرفته تا تخریب و به مزایده گذاشته شدن سینما‌های قدیمی‌تر که بخشی از هویت شهر را شکل می‌دهند. در ادامه این روند به تازگی نیز سینما آسیا (فلسطین) به عنوان آخرین سینمای قدیمی مشهد به مزایده گذاشته شده‌است و احتمالا به زودی مشهد یکی دیگر از سینما‌های خود را از دست می‌دهد.

 مزایده با تصمیم پایتخت
سینما آسیا یکی از سینما‌های قدیمی مشهد است که درست ۶۰ سال پیش در خیابان ارگ (خیابان امام خمینی امروز) با نمایش فیلم «بزن بریم هالیوود» آغاز به کار کرد. این سینما  که آن زمان در مرکز شهر و یکی از بهترین نقاط مشهد واقع شده‌بود، میزبان تماشاگران و صف‌های طولانی بسیاری بوده‌است. به طوری که بخشی از خاطره سینمابرو‌های قدیمی مشهد را شکل می‌دهد.

اما با توسعه شهر و احداث سینما‌های مدرن‌تر سال‌هاست که این سینما بدون استفاده مانده‌است. به تازگی نیز حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی که مالک این سینماست، این ملک را به مزایده گذاشته‌است. ملکی که بسیاری باور دارند ظرفیت حفظ و تقویت کاربری فرهنگی خود را دارد و بخشی از حافظه تاریخی شهر را شکل می‌دهد.

سینما نشان توسعه یافتگی

سینما یکی از شاخص‌های مهم فرهنگی در شهرسازی است. به عبارتی اگر بخواهیم میزان توسعه یافتگی شهرها را بسنجیم یکی از مهمترین بخش شاخص‌های فرهنگی سالن‌های سینما است ، تخریب سینماها در سال‌های اخیر به تیشه‌ای تعبیر شده که به ریشه هنر و فرهنگ خورده است. هرچند با ایجاد پردیس‌های سینمایی نفس تازه‌ای در این حوزه دمیده شده است  اما یکی از بدترین بخش‌های توسعه‌یافتگی، سالن‌های قدیمی سینما هستند که بدون هیچ بازسازی رها شده و به خرابه‌هایی بدل شده‌اند. این سینماها که یادگارهای نخستین سال‌های ورود سینما به ایران هستند می‌توانست به یکی از مهمترین قطب‌های فرهنگی بدل شود که هم جاذبه گردشگری داشته باشد و هم امکانات بسیاری را در اختیار هنرمندان قرار دهد اما متاسفانه بدون هیچ دغدغه‌ای بناهای تاریخی این‌چنینی به حال خود رها شده و پس از مدتی نیز تخریب می شوند.

خاطره‌ای که از شهر پاک شد

با این وجود قصه تلخ تخریب سینماها در مشهد تکرار شد و سینما آسیا نیز به سرنوشت سینما‌هایی مانند «مولن‌روژ»، «کریستال» و «دیده‌بان» دچار شد و چرخه نابودی سینما‌های ایران همچنان تداوم یافت تا آخرین سینما را به به تلی از خاک تبدیل کند و سال ها خاطره شهر از روی زمین محو شود.