آیا صداوسیما در «پدیده» شریک جرم بود؟!

پخش آگهی‌های شرکت‌های پدیده از شبکه‌های مختلف رادیویی و تلویزیونی صداوسیما بارها مورد انتقاد قرار گرفته بود اما هنوز هم مسئولان صداوسیما به صورت شفاف توضیحات قانع کننده ای در این خصوص به مردم و قربانیان پرونده پدیده ارائه نکرده اند.

به گزارش ایرنا، چند روزی است که ویدئوهای مختلفی از قربانیان سرمایه گذاری در پدیده شاندیز در فضای مجازی منتشر شده و دست به دست می چرخد. آمار نشان می دهد پدیده شاندیز بیشتر قربانیان خود را از قشر متوسط و رو به پایین جامعه و افرادی که توانایی مالی خیلی محدودی دارند انتخاب کرده است. کاربران فضای مجازی در ویدئوهای منتشر شده شاهد درد و دل خانواده هایی بودند که نه فقط مال و همه دارایی شان بلکه حتی جان عزیزانشان را به خاطر سرمایه گذاری در شرکت های پدیده شاندیز از دست دادند.

بیشتر این قربانیان در گفت‌وگو با خبرنگاران اعلام کرده اند که دلیل اصلی اعتمادشان به پدیده شاندیز، تبلیغات گسترده ای بود که از شبکه های مختلف تلویزیونی و رادیویی پخش می شد.

همین درد و دل ها و موارد دیگر باعث شد در جریان رسیدگی به پرونده تخلفات پدیده شاندیز، بحث تبلیغات پدیده در صدا و سیما  جنجالی شود اما هنوز این موضوع به صورت جدی پیگیری نشده است.

تبلیغ پدیده ممنوع نیست

برای اولین بار بحث تخلف صداوسیما در تبلیغات مربوط به پدیده در ۵ شهریور ماه سال ۹۲ طی گزارشی در یکی از روزنامه‌های صبح کشور منتشر شد. این روزنامه با تیتر «صدواسیما و پدیده شاندیز قضایی شدند» اعلام کرد طی شکایت وزارت راه و شهرسازی و دستور مقام قضایی به دلیل آنچه نامش را تبلیغات دروغ می‌نامند و به دلیل نداشتن پروانه و مجوزهای لازم برای کار، براساس قانون، تبلیغات پدیده شاندیز در صداوسیما و اقصی نقاط کشور ممنوع شده است.

بعد از انتشار این گزارش، همان روزنامه در روز چهارشنبه ۶ شهریور تبلیغات شرکت پدیده شاندیز را در صفحه یک خود منتشر کرد. این موضوع با واکنش‌های شدیدی روبرو شد. برخی از سایت‌ها اعلام کردند این روزنامه برای چاپ آگهی پدیده ۱۲۰ میلیون تومان دریافت کرده است.

برنامه «مناظره» چند روز پس از این ماجراها با موضوع بررسی قانون مطبوعات کشور روی آنتن رفت و از پدیده و این روزنامه نیز در این برنامه صحبت شد.

سپس حسن تقدس‌نژاد معاون وقت مالی و اداری سازمان صداوسیما در باره این موضوع واکنش نشان داد و گفت مطلبی که در آن روزنامه راجع به قضایی شدن پرونده صداوسیما به خاطر پخش آگهی، درج شده بود، دروغ و کذب محض بود. ما آگهی‌های مربوط به ساخت و ساز پدیده شاندیز را پخش می‌کنیم و هیچ منعی برای پخش آن در صداوسیما وجود ندارد.

وی همچنین تاکید کرد: این آگهی‌ها فقط به بخش ساخت و ساز پدیده شاندیز اختصاص دارد و ما سایر محصولات آنها را تبلیغ نمی‌کنیم.

تقدس‌نژاد درباره تشکیل پرونده قضایی برای سازمان صداوسیما به خاطر پخش این آگهی نیز تصریح کرد: این موضوع به هیچ عنوان صحت ندارد و تا به حال هیچگونه پرونده قضایی برای سازمان صداوسیما به خاطر پخش این آگهی‌ها تشکیل نشده است.

دادستانی تبلیغات پدیده را ممنوع اعلام کرد

دادستانی کل کشور اما در تاریخ ۱۰ دی ماه ۹۳ اعلام کرد که با توجه به گسترده تر شدن ابعاد تخلفات مالی شرکت های «پدیده شاندیز»، «تبرک» و «پردیسبان» تمامی تبلیغات رسانه‌ای این شرکت‌ها را در صدا و سیما و روزنامه‌ها ممنوع کرد.

سید مرتضی بختیاری معاون امنیتی، سیاسی دادستان کل دراین باره گفته بود که با توجه به درخواست دادستان عمومی و انقلاب مشهد مقدس از دادستان کل کشور در رابطه با تخلفات مالی صورت گرفته در شرکت های پدیده شاندیز، تبرک و پردیسبان، که پرونده قضایی آنان در شعبه ۹۰۴ بازپرسی دادسرای انقلاب اسلامی مشهد در حال بررسی است، طبق دستور دادستان کل کشور، صدا و سیما، رسانه های نوشتاری، دیداری و گفتاری، شهرداری ها، فرودگاه ها، راه آهن و تمام معابر از درج و انتشار هرگونه آگهی تبلیغاتی و تجاری در مورد این شرکت ها منع شدند و این دستورالعمل طی نامه کتبی به ریاست سازمان صدا وسیما، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزیر مسکن، راه و شهرسازی اعلام شده است و تا اطلاع ثانوی و تعیین تکلیف پرونده قضایی هر گونه تبلیغات و انتشار آگهی تجاری در مورد شرکت های مذکور ممنوع است.

این ممنوعیت شامل رسانه های حوزه فضای مجازی، روزنامه ها، صدا و سیما و غیره می شود بنابراین فعالیت وبسایت این شرکت ها نظیر پدیده شاندیز ممنوع است.

تبلیغات «پدیده» قانونی یا غیرقانونی؟!

عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور اما در ۲۳خرداد ۹۶ و نشست پارلمان طی سخنانی در پاسخ به سؤال نادر قاضی‌پور نماینده ارومیه که درباره پروژه پدیده شاندیز بود، اظهار داشت: « ۱۸۶ مورد اعتراض و اجتماع در خراسان رضوی درباره پدیده شاندیز داشتیم، البته در سایر شهرهای کشور نیز اعتراضات و اجتماعاتی را نیز شاهد بوده ایم. تبلیغات برای فروش سهام شرکت پدیده شاندیز کاملاً غیرقانونی بوده، چون پروژه از ابتدا کلاً غیرقانونی بوده است.

وی در ادامه از رسیدگی به موضوع و در نهایت مختومه شدن پرونده پدیده برای وزارت کشور خبرر می دهد و اعلام می کند: «نهایتاً مجموعه اقدامات با کمک همه دستگاه‌ها انجام شد و ما در ابتدا صورت‌های مالی این شرکت را مورد حسابرسی قرار دادیم و بدهی‌های پدیده شاندیز را بررسی کردیم و از طرفی، این بدهی‌ها را تقسیم کردیم و مقرر شد اگر شرکت خوش‌حساب باشد، بخشودگی‌هایی هم انجام شود. باید موضوع بدهی‌های پدیده شاندیز حل و پرداخت می‌شد، از سهام اصلی شرکت که ۷۰ درصد بود، به میزان ۲.۲۵ صدم برابر بابت افزایش قیمت به سهامداران سهام دادیم تا متضرر نشوند.

تبلیغات مؤسسه اکنون در تلویزیون پخش می‌شود و پس از حل مشکل مربوط به شرکت پدیده شاندیز، هم‌اکنون تبلیغات شرکت قانونی است».

مدیر عامل پدیده : تبلیغات در صداوسیما از سر گرفته شد

مرحوم ابوالفضل انتظاری مدیر عامل گروه شرکت های پدیده شاندیز که معاون اسبق اداری مالی شهرداری مشهد نیز بود ۹ شهریور ۹۷  از سرگیری تبلیغات پدیده در شبکه های رادیویی خراسان رضوی و شبکه های مختلف صدا و سیما همزمان با عید سعید غدیر خم را خبر می دهد و اعلام می کند که یکی از خواسته های به‌حق سهامداران از سرگیری پخش تیزرهای تبلیغاتی این مجموعه در شبکه های صدا و سیما است و با پیگیری ها و رایزنی های مدیر عامل گروه شرکت های پدیده شاندیز این مورد حل شده و توافقات خوبی با مدیران ارشد صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته است و بخش تبلیغات از شبکه رادیویی خراسان رضوی آغاز شده است.

قرارداد شاندیز با صداوسیما چه بندهایی داشت؟

در بخش تبلیغات تلویزیونی طبق قرارداد و تعهدی که در آن با سازمان صدا و سیما صورت گرفته بود مسئولیت حقوقی اخذ پول بازرگانی که شامل تایید محتوایی تیزرها است بر عهده‌ طرف دوم یعنی محسن پهلوان و طرف سوم احسان محسنی ثانی بوده و  بر اساس بندی از قرارداد، سازمان صدا و سیما در این خصوص هیچ‌گونه مسئولیتی را ندارد، اما ثانی با زد و بند با مدیر عامل پدیده، مهر تایید خود را بر صحت آگهی ها می‌زند. او علاوه در این پرونده، تحصیل مال از طریق نامشروع را در مقابل خود می‌بیند و به این دلایل مهم در صف متهمان قرار می گیرد. در جلسه دادگاه پدیده نیز عنوان شده بود که ثانی تمام آگهی هایی که در این باره ساخته می شد را می دید و حتی برای به کرسی نشاندن نظرش با دیگر عوامل دعوا نیز می کرد.

چندی پیش رئیس قوه قضاییه اعلام کرد که مردم خواستار پاسخگویی هستند و این موضوع نباید به قرائت حکم ختم شود بلکه صداوسیما و رسانه ها باید به صورت شفاف در این باره صحبت کنند.

حسام الدین آشنا مشاور فرهنگی رییس جمهور نیز در این باره اعلام کرد: «لازم است قراردادهای تبلیغاتی پدیده با صداوسیما و نمونه‌های متنوعی از تبلیغات پخش شده از کانال‌های مختلف هم منتشر شود. لطفا مکاتبات دولت با صدا و سیما در مورد منع پخش آگهی‌ها و برنامه‌های مشارکتی پدیده و پاسخ‌های توهین‌آمیز مدیران وقت صداوسیما را هم منتشر کنید.»

با این حال که پخش آگهی های شرکت های پدیده از رسانه ها و مخصوصا شبکه های مختلف رادیویی و تلویزیونی صداوسیما بارها مورد انتقاد قرار گرفته بود هنوز هم مسئولان صداوسیما به صورت شفاف توضیحات قانع کننده ای در این باب نداده اند.