ادامه ماجرای اختلاف صداوسیما و ارشاد

در شرایطی که به نظر می‌رسید اختلاف نظر میان صداوسیما و وزارت ارشاد در حوزه شبکه‌ نمایش خانگی به جدی‌ترین حالت ممکن رسیده باشد، وزیر ارشاد از تواقفی خبر می‌دهد که همه را غافلگیر کرده است.
به گزارش روزنامه «صبح امروز» و به نقل از ایسنا، این روزها یکی از مسائلی که در حوزه رسانه سر و صدایی به پا کرده و هر از چند گاهی با انتشار اخباری به آن دامن زده می‌شود، اختلاف میان دو نهاد مهم فرهنگی کشور در حوزه‌ی پروژه‌های شبکه نمایش خانگی است؛ مناقشه‌ای که اگرچه به نظر می‌رسید روز به روز حادتر شود، اما حالا با اظهارات اخیر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، گویی تغییر مسیر می‌دهد.
اجرایی شدن اساسنامه‌ای مشترک میان ارشاد و صداوسیما
«ما نسبت به این موضوع با سازمان صداوسیما موضع واحدی داریم که ان‌شاءالله به‌زودی ابلاغ خواهد شد و ما آن را اجرایی خواهیم کرد.»
جمله بالا از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جمع خبرنگاران و همزمان با مراسم بزرگداشت روز خبرنگار درباره آخرین وضعیت پروژه های شبکه نمایش خانگی بیان شد. جمله ای که حالا از موضعی واحد و اجرایی شدن اساسنامه‌ای مشترک میان ارشاد و صداوسیما حکایت دارد.
بوی آشتی و توافق
اما اینکه این توافق و رسیدن به آیین‌نامه مورد توافق دو نهاد فرهنگی، این بار چقدر اجرایی شود، با توجه به گره خوردن وضعیت چند پروژه شبکه نمایش خانگی که پول هنگفتی صرف آن‌ها شده است، چندان هم دور از ذهن به نظر نمی‌رسد.
هرچند اظهاراتی از این دست که بوی آشتی و توافق می‌داد، پیشتر هم از سوی روسای دو سازمان ـ پیمان جبلی و محمد مهدی اسماعیلی ـ هر کدام به صورت جداگانه مطرح شده بود، اما در عمل می‌دیدیم که جنگ بر سر پروژه‌ها و مجوزهای تولید و پخش در رده‌های میانی به وضوح ادامه دارد
نمی‌خواهیم در فضای رسانه‌ای نکته‌ای در این باره بگوییم
برای مثال محمدمهدی اسماعیلی شهریور ماه یک سال قبل، در این زمینه اظهار کرده بود، «ان‌شاء‌الله به‌زودی در سازمان صداوسیما و ارگان‌های دیگر جلساتی داریم برای اینکه این مسئله را تعیین تکلیف کنیم و از این موضع اختلافی خارجش کنیم.» او همچنین گفته بود، «این بحث را بنا داریم در گفت و گوهای سازنده ای مطرح کنیم نمی‌خواهیم در فضای رسانه‌ای نکته‌ای در این باره بگوییم.»
یا پیمان جبلی درباره نتیجه مذاکره با وزارت ارشاد برای نظارت بر نمایش‌خانگی و اینکه کنترلِ این فضا کماکان در دستِ صداوسیما و ساترا خواهد بود یا خیر، در دی ماه ۱۴۰۰ گفته بود: «ما پیش‌نویسی تهیه کرده‌ایم و خدمت وزیر ارشاد ارائه دادیم. این پیش‌نویس با موافقت کلی هر دو طرف مواجه شده و ما برای این پیشنهاد مشترک، کارهای نهایی را انجام می‌دهیم و امیدواریم ظرف روزها و هفته‌های آینده آماده شود و به راهکاری مشترک منتهی شود.»
اختلاف‌ها بر سر مجرای اصلی مجوزهای تولید و پخش
اما به رغم‌ این اظهارات که از هر کدام چند ماه و چه بسا یک سال می‌گذرد و با وجود اینکه برخی مسوولان فرهنگی اختلاف صداوسیما و ارشاد را در این مورد بخصوص جزئی می‌دانند، اما همچنان اختلاف‌ها بر سر مجرای اصلی مجوزهای تولید و پخش به قوت خود باقی است و حالا دامنه‌ی آن به دعوا میان ساترا (سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر) و پلتفرم‌های پخش‌کننده فیلم و سریال هم کشیده شده است.
در این میان علی‌رغم اینکه اظهارات مسئولان ساترا، حکایت از خالی بودن محل اختلاف نظر با پلتفرم‌های شبکه نمایش خانگی دارد، اما سوالاتی که برخی پتلفرم‌ها از جمله «فیلیمو» در هفته‌های اخیر مطرح کرده‌اند، چیز دیگری را نشان می‌دهد.
در همین راستا قائم مقام ساترا پیش‌تر با اشاره به این نکته که صدا و سیما پلتفرم‌ها را رقیب خود نمی‌داند، چنین اظهار کرده بود: «ممکن است در برخی از رویکردها و سیاست‌ها تغییراتی ایجاد شده باشد که طبیعی است. این تغییرات، در راستای تحول و بهتر شدن نظارت و تعامل بهتر است. در همین راستا ما با تمام پلتفرم‌هایی که از ما مجوز دارند، تعامل خوبی داریم و به‌صورت مستمر جلساتی با آنها برگزار می‌کنیم.»
فعالیت خود را در چارچوب نظارتی ساترا قرار ندهند
او همچنین گفته بود: «توجه داشته باشید تعداد پلتفرم‌ها زیاد است؛ بنابراین ممکن است برخی از پلتفرم‌ها با تعدادی بسیار محدود در منظومه‌ای که فعالیت می‌کنند، بخشی از فعالیت خود را در چارچوب نظارتی ساترا قرار ندهند. این اتفاق نوعی تخلف از مقررات و سیاست‌های کلی است.»
این اظهارات را که کنار بگذاریم، اما جای مطرح کردن انتقادی از «فیلیمو» باز می‌شود که در واکنش به اظهارات رییس ساترا درباره شرایط پلتفرم‌های شبکه نمایش خانگی مطرح شده بود.
یکی از سوالاتی که این پلتفرم تحت عنوان انتقاد مطرح کرده بود، از این قرار است: «آیا منطقی است که ساختاری منقبض، کند و ایستا، خود قوانین و اقلیم حکمرانی‌اش را تعریف کند، خود اجرا کند و خود هنگام مناقشه و اختلاف، مرجع رسیدگی به تخلفات باشد؟ بخش خصوصی چگونه می‌تواند با چنین تنظیم‌گر ذینفعی رابطه منطقی و حرفه‌ای داشته باشد؟»
بر اساس این گزارش، با کنار رفتن اختلافات میان صداوسیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر اساس آنچه بار دیگر وزیر ارشاد مطرح کرده است، باید دید که اختلافات میان ساترا و پلتفرم‌های شبکه نمایش خانگی این بار چه سرنوشتی را انتظار می‌کشد؟ ضمن اینکه یادآوری این نکته ضروری به نظر می رسد که در حال حاضر هم تولیدات جدید شبکه نمایش خانگی مانند طرح‌های سریالی نرگس آبیار، داریوش ربیعی و محمد قاضی از سوی ساترا مجوز تولید گرفتند.