علت افزایش قیمت برخی داروها را چیست؟

نگرانی‌های داروسازان و مردم برای افزایش قیمت دارو انگار خیلی هم جای نگرانی ندارد؛ چرا که وزارت بهداشت حرف دیگری دارد و اعلام می‌کند همه کمی‌ها و کاستی‌ها حل می‌شود و بدون اجازه و غیر منطقی افزایش قیمتی وجود نخواهد داشت.

به گزارش روزنامه «صبح امروز» به نقل از برنا، سلامت عمومی جامعه برای هر کشوری یکی از ملاک‌ها و دغدغه‌های اصلی محسوب می‌شود که در همه جای دنیا برنامه ریزی‌های گسترده‌ای برای آن صورت می‌گیرد. اینکه سعی شود پیشگیری از بروز برخی از بیماری‌ها در مردم یک کشور انجام شود قسمتی از ماجرای اهمیت سلامت کشور است.

اما در بخش دیگر باید کمک شود افرادی که به هر دلیلی چه مشکلات بزرگ و چه مشکلات کوچک درد و آلامی در بدن خود و عزیزانشان احساس می‌کنند با راحت‌رین حالت ممکن و کم هزینه‌ترین اقدام؛ آن  درد را به بهبودی برسانند. نرخ قیمت‌های داروها همیشه یکی از مسئله‌هایی بوده که هر چند وقت یکبار به سر زبان‌ها می آید. حال آنکه در مواردی که پاندمی‌هایی همچون کرونا و غیره به وجود می‌آید این کلاف سردرگم تر از همیشه دور خود می‌چرخد و مسیر همواری را طی نمی‌کند. اینکه ما هر روز افرادی را در داروخانه‌های اصلی شهر ببینیم که در به در دنبال فلان دارو هستند روی خوشی ندارد و عوامل مختلفی دست به دست هم می‌دهند که چنین صحنه هایی ایجاد شود.

محاسبات ما نشان می‌دهد اگر ارز دارو به صورت کامل حذف شود قیمت‌ها تا ۴ برابر افزایش خواهد داشت، وقتی ارز دارو حذف شود فرض کنید دارویی که ۱۰ هزار تومان است به ۴۰ هزار تومان خواهد رسید

دارو یکی از اقلام اساسی کشور است که قیمت آن به طور مستقیم با قیمت‌های جهانی بالا و پایین می‌آید اما این روند همیشه هم پستی و بلندی ندارد و چند وقتی است که تنها سیر صعودی خود را در پیش گرفته است. در مقابل اتفاقات دیگری هم هستند که دست به دامن این اتفاق می‌شوند. چندسال پیش زمانی که کشور دید قیمت‌های اقلام مختلف به افزایش دلار بالا می‌رود و راهی برای فرار از آن نیست، تصمیم گرفت ارز دولتی را برای واردات دارو و خیلی چیزهای دیگر تخصیص دهد که هم مردم متضرر نشوند و هم واردکنندگان.

این امر چندسالی ادامه داشت تا همین چند وقت پیش خبر رسید انگار قرار است ارز 4200 تومانی که برای واردات دارو‌ها و تجهیزات پزشکی درنظر گرفته شده بود به کلی از روی این اقلام حذف شود. در این شرایط زنگ هشدار گرانی داروها به صدا درآمد و بسیاری را نگران کرد. اما وزیر بهداشت قول داد که قرار نیست این اتفاق بیافتد و قیمت داروها زیاد نمی‌شود.  این امر یک «خیالتان راحت باشد» را در پی داشت تا لایحه بودجه بعد از تدوین در دولت بالاخره به دست مجلسی‌ها رسید و مشخص شد انگار قرار است حذف 4200 تومانی برای همیشه به خاطره‌ها بپیوندد و دیگر کارایی نداشته باشد. این امر بسیاری از کارشناسان، مسئولان امر و مردم را نگران کرد که از حالا به بعد باید به زیاد شدن هر روزه قیمت‌ها خصوصا زیاد شدن قیمت‌های دارویی عادت کنند.

محاسبات ما نشان می‌دهد اگر ارز دارو به صورت کامل حذف شود قیمت‌ها تا ۴ برابر افزایش خواهد داشت. وقتی ارز دارو حذف شود فرض کنید دارویی که ۱۰ هزار تومان است به ۴۰ هزار تومان خواهد رسید.

در عرض یکی دو هفته چرخی در داروخانه‌های کشور زدیم تا ببینیم در این مدت دارو ها کمیاب که نه؛ دارو‌هایی که به صورت روزانه مصرف عمومی دارند چقدر افزایش قیمت را تجربه می‌کنند. داروی «گلوکوفاژ» داروی پرکاربرد بیماران دیابتی است که البته خانم‌هایی که تخمدان پلی کیستیک دارند هم از آن استفاده می کنند.

اگر این یک ورق قرص این دارو در هفته‌های گذشته 10 تا 15 هزار تومان قیمت‌گذاری شده بود؛ این روزها یک ورقه از آن در داروخانه‌ها به قیمت 40 هزار تومان به فروش می‌رسد. داروی «آسنترا» دارویی ضد افسردگی است که در حال حاضر در داروخانه ها به قیمت 110 هزار تومان فروخته می‌شود که قیمت آن در روزهای قبل بسته‌ای 26 هزار تومان بوده است. یک ورقه قرص «استامینوفن کدوئین» اگر 2 تا 3 هزار تومان قیمت داشت این روزها اگر قصد دو ورقه از آن را داشته باشید باید 10 هزار تومان به متصدی داروخانه بپردازید.

«ناپروکسن» برگه‌ای 5 هزار تومان این روزها به قیمت 28 هزار و 500 تومان به فروش میرسد و همه این‌ها بخش بسیار کوچکی از افزایش قیمت داروهای عادی و روزانه مردم است. حالا باید فکر کرد از داروهای همیشه کمیاب چه خبر؟

البته عده‌ای معتقدند حذف ارز اقلام اساسی و دارو به نفع همه گروه‌های کم‌درآمد و طبقه متوسط است، اما به گفته بسیاری از صاحب‌نظران این وضعیت اتفاق نخواهد افتاد و تجربه نیز این مورد را تایید می‌کند. به نظر می‌رسد بی‌شک اولین نتیجه این افزایش قیمت‌ها، افزایش فقر عمومی خواهد بود؛ چرا که آمارها نشان می‌دهند چندین میلیون نفر فاقد بیمه در کشور وجود دارند که اتفاقا کم‌درآمدترین و آسیب‌پذیرترین گروه‌های درآمدی در کشور نیز هستند. سوال اینجاست که با حذف ارز ۴۲۰۰ دارو تکلیف این طبقات اجتماعی آسیب‌پذیر چه می‌شود؟

فرامرز اختراعی رئیس هیئت مدیره سندیکای تولید کنندگان مواد دارویی، شیمیایی و بسته‌بندی دارو در این رابطه اظهار کرد: مقوله حمایت از تولید داروهای داخلی با افزایش نرخ ارز با هم متناقض هستند.

اختراعی: سازمان غذا و دارو بدون اینکه مجوزی از مجلس داشته باشد؛ ارز اقلام زیادی را آزاد کرده است که حتی شامل داروهای معمولی می‌شود که نسخه هم نمی‌خواهند

وی با بیان اینکه «زمانی که افزایش نرخ ارز به وجود می آید لازم است برای تامین این مابه التفاوت ارزی که لازم است برای واردات بخشی از اجزاء داروئی تولید داخلی پرداخت شود چیزی حدود 50 هزار میلیارد تومان اضافه تر هزینه کنید» افزود: برای تامین این مقدار باید هزینه‌های مالی‌اش را به بانک‌ها پرداخت کرد. فرض کنید بانک ها این قابلیت را داشته باشند که این پول را پرداخت کنند که در واقع منبعی برای پرداخت ندارند.

رئیس هیئت مدیره سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی، شیمیایی و بسته‌بندی دارو تصریح کرد: در چنین شرایطی تولید داخلی دارو با لطمه روبرو می‌شود و لازم است دارو عینا وارد شود و زمانی که دارو وارد  شود هزینه‌های هنگفتی دارد و دارو علاوه بر افزایش نرخ ارز افزایش قیمت نیز خواهد داشت.

وی با بیان اینکه «فرض کنید که بخشی از مبلغ را بانک‌ها پرداخت کنند» گفت: در این شرایط اگر 50 هزار میلیارد تومان پرداخت کنند همان مقدار را پس نمی‌گیرند؛ چرا که آن‌ها با سود این مبلغ را پس می‌گیرند و این سود متاسفانه در یک مرحله نیست؛ چرا که زمانی که دارو تولید می‌شود باید باید تحویل شرکت‌های پخش داده شود؛ به همین دلیل شرکت‌ها برای تولید باید 72 هزار میلیارد تومان به بانک‌ها پس دهند.

برداشته شدن ارز ترجیحی به نظر ما طرح منطقی نیست

وی با بیان اینکه «بعد از دست به دست شدن دارو از زمان تولید تا زمانی که به دست مصرف‌کننده برسد؛ چیزی حدود 60-70 هزار میلیارد تومان دارو گرانتر خواهد شد» تشریح کرد: برداشته شدن ارز ترجیحی به نظر ما طرح منطقی نیست و کاری که هزینه بیشتری را بر مردم و کشور تحمیل می‌کند هیچ فایده‌ای ندارد.

اختراعی تصریح کرد: دارو بر خلاف همه تبلیغاتی که می‌کنند تنها کالایی است که همه یارانه‌اش به دست مردم می‌رسد؛ چون به شدت تحت کنترل است و در تمام کشور امکان ندارد دو تا داروخانه دارو را با قیمت متفاوت بدهند.

به گفته وی، بنابراین وقتی که یارانه به دست مردم می‌رسید این چه جنجال و دعوایی بود که جای یارانه را عوض می‌کنند که هزینه‌های مالی هنگفتی بر دارو اضافه شود. به نظر می‌رسد این امر فشاری بود که از سمت مافیای دارو در آمد؛ چراکه آن‌ها ذخیره‌های سنگین ارزی آن طرف آب‌ها دارند و می‌خواهند ارز را با قیمت 30 هزارتومان به کشور تحمیل کنند.

حذف ارز ترجیحی کار نامرغوبی است

اختراعی ادامه داد: حذف ارز ترجیحی از نظر ما کار نامرغوبی است و هزینه‌های بسیار سنگینی را بر مردم تحمیل می‌کند و دولت هم توان جبران این هزینه‌ها را ندارد.

سازمان غذا و دارو سازمان غذا و دارو بدون مجوز ارز اقلام زیادی را آزاد کرده است

رئیس هیئت مدیره سندیکای تولید کنندگان مواد دارویی، شیمیایی و بسته بندی دارو درباره افزایش قیمت دارو های ساده در چند روز گذشته گفت: سازمان غذا و دارو بدون اینکه مجوزی از مجلس داشته باشد؛ ارز اقلام زیادی را را آزاد کرده است که حتی شامل داروهای معمولی می‌شود که نسخه هم نمی‌خواهند. شاهد این بودیم یک ورقه ناپروکسن 27 هزار تومان قیمت دارد  و دلیل آن هم این است که ارز آن ها آزاد شده است و همین بلا را در داروهای دیگر اعمال خواهند کرد.

این نگرانی‌های داروسازان و مردم اما انگار خیلی هم امر مهمی نیست؛ چرا که وزارت بهداشت حرف دیگری دارد و اعلام می‌کند همه کمی‌ها و کاستی‌ها حل می‌شود و بدون اجازه و غیر منطقی دستبرد به جیب مردم زده نمی شود.

بهروز رحیمی، معاون توسعه وزارت بهداشت در این رابطه توضیح داد: درباره حذف ارز ترجیحی که در لایحه نیز به مجلس اعلام شد؛ مواردی که احتمال دارد هزینه از جیب مردم بالاتر ببرد؛ پیش بینی شده است. با توجه به اینکه بیشتر هزینه های ما از موارد داخل به صورت ریالی انجام می شد، مشکلات کمی را داریم.

رحیمی تصریح کرد: با این کار در تولید دارو و واردات دارو با مشکلاتی مواجه می‌شویم که دولت با پیش بینی آن؛ در قالب پرداخت یارانه از طریق صندوق های بیمه و وزارت بهداشت این موارد جبران شود و مردم هزینه بیشتری را پرداخت نکنند.

با قول وزارت بهداشت حتی اگر ارز ترجیحی هم در نهایت تصویب دولت برداشته شود، ضرری متحمل مردم و تولید کنندگان نمی شود. اما باز هم باید دید لایحه بودجه ای که به دست مجلس رسیده است، در نهایت چگونه قرار است از سوی دولت و دستگاه های دولتی اجرایی شود.