ناطق نوری همچنان در صدر اخبار 

آشتی شیخ با سیاست 

علی روغنگران

بالاخره پس از چند روز جنجال رسانه ای که در پی حضور ناگهانی حجت‌الاسلام علی‌اکبر ناطق نوری در یکی از جلسات جامعه روحانیت مبارز در روزهای پایانی شهریور رخ داده بود. روز پنجشنبه روزنامه شرق در مطلبی به نقل از احمد توکلی از بازگشت ناطق به دنیای سیاست خبر داد. اگر این موضوع به واقعیت بپیوندد ممکن است شاهد تغییرات جالبی در معادلات سیاسی کشور باشیم. اما او کیست و چرا در عالم سیاست جمهوری اسلامی ایران به این میزان مهم است؟

ناطق نوری بعد از آنکه انقلاب اسلامی به پیروزی رسید به‌عنوان نماینده امام در جهاد کشاورزی انتخاب شد و سپس توانست در مجلس اول به‌عنوان نماینده مردم حضور داشته باشد. او در دولت میرحسین موسوی اداره وزارت کشور را بر عهده گرفت. ناطق بعد از مسئولیش در وزارت کشور دوباره به مجلس بازگشت و در دوره‌های سوم، چهارم و پنجم به‌عنوان نماینده مردم ایفای وظیفه کرد که در مجلس چهارم و پنجم به مقام ریاست مجلس هم رسید. یکی از مهم‌ترین دستاوردهای او در دوران ریاستش بر مجلس بنیان نهادن اجلاسیه بین‌المجالس کشورهای اسلامی است. ناطق درباره دوران حضورش در مجلس در خاطراتش می‌گوید: «عمل من در مجلس روشن بود، نحوه برخورد با لوایح دولت، بودجه و غیره شاید به اعتراف خود آقایان- و هماهنگی مجلس در دوران مدیریت من با دولت، بیش از مجلس ششم بود».

کاندیدای ریاست جمهوری 

ناطق‌نوری در سال 1376 برای تصدی ریاست دولت هفتم اعلام کاندیداتوری کرد. رقیب اصلی او در این انتخابات سید محمدخاتمی، وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد و رئیس وقت کتابخانه ملی ایران بود. محمد محمدی ری‌شهری، وزیر پیشین اطلاعات و سید رضا زواره‌ای هم نامزد انتخابات بودند. در آن زمان عموم نیروهای راست‌گرا طرفدار ناطق بودند و طیف چپ به حمایت از خاتمی برخاستند. خاتمی با شعار توسعه سیاسی به میدان آمد و ناطق تاکید کرد که بر منوال هاشمی حرکت خواهد کرد. احمد توکلی چندی پیش با ذکر خاطره‌ای از دوران انتخابات سال 76 گفته بود که به ناطق توصیه کردیم که به این میزان خود را منتسب به هاشمی نکن زیرا مردم با این شیوه رای نخواهند داد. توکلی یکی از دلایل عدم اقبال عمومی به ناطق را پیروی کامل او از سیاست‌های هاشمی می‌داند. با چنین وصفی و میل به تغییر گفتمان رایج سیاسی، سید محمد خاتمی توانست با کسب اکثریت آراء در دور اول پیروز انتخابات شود و ناطق‌نوری ساعتی پیش از آنکه وزارت کشور نتیجه نهایی انتخابات را اعلام کند در پیامی پیروزی خاتمی را تبریک گفت.

تلاش برای تشکیل دولت وحدت ملی 

در سال87 ناطق‌نوری با همکاری سید محمد خاتمی در تلاش بودند تا یک دولت وحدت ملی را شکل دهند که هدف از آن ایجاد وحدت میان نیروهای اصلاح‌طلب و اصولگرا بود. علی لاریجانی در آن مقطع درباره امکان ایجاد چنین دولتی گفته بود: «اگر ما بتوانیم بین گرایشات مختلف سیاسی یک منطقی را ایجاد کنیم که همه مشارکت داشته باشند، برای بالا بردن ظرفیت کشور مفید است. البته من رئیس دولت نیستم، رئیس قوه مقننه هستم. در مجلس این تعامل را برقرار کرده‌ام. همه گروه‌های سیاسی با گرایشات متنوع فعال هستند و نقش دارند. ارتباطشان با من هم برقرار است. من فکر می‌کنم این حتما مفید است. این موضوع باعث می‌شود جریانات مختلف سیاسی حیات فکری داشته باشند و به جای لجبازی، دعوا یا پستو نشینی و نقشه کشی رو بازی کنند. این موضوع به هر حال به حال کشور مفید است».

در مقابل این دیدگاه برخی نیروها هم امکان تشکیل دولت وحدت ملی را ناممکن می‌دانستند؛ چنانچه عزت‌الله سحابی درباره این موضوع گفته بود: «اصولگرایان با آقای خاتمی هیچگونه سازشی ندارند و ما شاهد بودیم که جناح راست دولت آقای خاتمی را با بحران های گوناگون مواجه می ساختند. امروز هم جناح راست به هر دری می زنند تا صلاحیت آقای خاتمی برای کاندیدا شدن دوباره رد شود ، بنابراین به فرض اینکه در تئوری هم چنین ائتلافی درست باشد، عملی شدن آن امکان پذیر نیست… به فرض هم اگر نظر آقای ناطق نوری تامین شود و ائتلاف صورت گیرد در چنین صورتی آقای خاتمی نیز در نظر مردم در زمره جریان اصولگرای حاکم قرار خواهد گرفت و از این رو هر نظری که مردم نسبت به اصولگراها دارند نسبت به آقای خاتمی نیز همان نظر را پیدا خواهند کرد».

ناطق و انتخابات 88

ناطق‌نوری در انتخابات ریاست جمهوری 1388 از نامزدی میرحسین موسوی حمایت کرد و در پی آن محمود احمدی‌نژاد فرزند ناطق را در مناظره تلویزیونی با موسوی به فساد اقتصادی متهم کرد. احمدی‌نژاد در میانه مناظره مشهورش با موسوی نام فرزندان ناطق‌نوری را در کنار نام فرزندان هاشمی رفسنجانی قرار داد و پرسید چه می‌کنند؟ که فرصتی به وی برای پاسخ دادن داده نشد و دوستان قدیمی وی نیز حمایتی از او نکردند تا دلخوری او و گوشه‌نشینی‌اش آغاز شود. ناطق‌نوری در سال1387 از سوی سعید حجاریان گزینه‌ ای مناسب برای ریاست دولت دهم معرفی شد. حجاریان احتمال پیروزی ناطق‌نوری بر احمدی‌نژاد را زیاد دانسته بود.

حمایت از روحانی در انتخابات 92 و 96

ناطق‌نوری، علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی، سید محمد خاتمی و سید حسن خمینی چهار عضو اصلی ائتلاف اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان بودند که نهایتا در روز 21 خرداد سال 1392، حسن روحانی را به عنوان کاندیدای نهایی این ائتلاف معرفی کردند و ضمن تشکر از کناره‌گیری محمدرضا عارف، به حمایت از حسن روحانی پرداختند. اکبر هاشمی رفسنجانی در مصاحبه‌ای گفته بود نظر من برای انتخابات یازدهم آقای ناطق‌نوری بود اما ایشان نپذیرفت و دکتر حسن روحانی را پیشنهاد کرد و سپس من به همراه ایشان تصمیم گرفتیم به‌طور مشترک به دکتر روحانی پیشنهاد کاندیداتوری بدهیم بی‌شک نقش علی‌اکبر ناطق‌نوری در رسیدن حسن روحانی به مقام ریاست‌جمهوری بی‌بدیل است. ناطق‌نوری به همراه سید محمد خاتمی و سید حسن خمینی دوباره از حسن روحانی برای ریاست جمهوری در انتخابات 1396 حمایت کرد و وی را اصلح خواند. ناظق نوری با داشتن تمامی این مسئولیت‌ها و تاثیرها اکنون هم می‌تواند در عرصه سیاست موثر باشد و شاید زمزمه‌های بازگشت او به عالم سیاست درست باشد و او در مقطع کنونی قصد پایان گوشنه‌نشینی را داشته باشد. بازگشت ناطق نوری به عرصه سیاست آن هم تنها پنج ماه به انتخابات می تواند یک خبر خوب برای اصولگرایان باشد. آیا در انتخابات مجلس یازدهم، ناطق نوری چرخشی دیگر به سمت اصولگرایان خواهد داشت یا اینکه حضورش در جامعه روحانیت تنها نمادین است و در عمل، میدان داری اصولگرایان در دست چهره های تندرو باقی خواهد ماند؟ گذشت زمان به این سوال پاسخ خواهد داد.

 

image_print
0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *