دفاع از انتزاع و تشکیل وزارت تجارت

این روزها که موضوع انتزاع حوزه تجارت کشور و احیای وزارت بازرگانی مطرح است در بین نظرات فعالین حوزه های تجارت، صنعت، معدن و اصناف نظر دیگری تحت عنوان کشاورزی نیز شنیده می‌شود.

نظراین گروه که بیشتر تحت تاثیر حوزه تجارت تازه تاسیس و با نفوذ و پولدار وزارت کشاورزی که چون پول و امکانات و مجوز در اختیار دارد صاحب لابی قدرتمندی نیز هست حرف های جالبی به گوش می‌رسد، مثلا گفته می‌شود اگر وزارت بازرگانی مستقل شکل بگیرد به تولید کشاورزی و دام و طیور و صنایع کشاورزی خسارت وارد می‌شود، بدون اینکه بگویند این خسارت چگونه و به چه دلیل حادث خواهد شد و اصلا تجارت و کشاورزی از نظر حاکمیت و مدیریت دولتی کجا به هم مرتبط بوده اند، تعریفی که بعضی از دوستان حوزه کشاورزی از نیاز مدیریت دولتی کشاورزی بر تجارت مطرح می‌کنند نیز خیلی جالب است این عزیزان می‌گویند هر فعالیتی که به هر دلیل به آب و زمین مربوط است باید زیر نظر مدیریت دولتی کشاورزی باشد نظری که اگر قرار به پذیرش آن باشد باید علاوه بر حوزه تجارت وزارت صنعت و معدن و نفت و بسیاری از سازمان های دیگر نیز در وزارت کشاورزی ادغام شوند چون بسیاری از صنایع و نفت و محصولات نفتی و معادن نیز از زمین استحصال می‌شود و تولیداتی چون آهن، مس، آلومنیوم، طلا و محصولات فلزی چون خودرو و لوازم خانگی و زیورآلات و .. نیز که ریشه در زمین دارند و اصناف که این محصولات را می‌فروشند و یا صادر می‌کنند را باید در وزارت کشاورزی ادغام کرد.

استدلال دوستان حوزه کشاورزی را هر حوزه ای به دلیلی می‌تواند داشته باشد مثلا صنایع می‌تواند بگوید چون در کشاورزی از ماشین آلات کشاورزی که در صنعت تولید می‌شود استفاده می‌کنند و یا صنعت ساختمان بدون محصولات صنعتی معنا ندارد و اصناف که تولیدات صنایع را می‌فروشند باید در صنعت ادغام شود.

اما واقعیت اینگونه نیست این وزارتخانه ها و تقسیم کارها که در طول تاریخ در دنیا و ایران سازمان یافته اند منطق و دلیلی و تجاربی داشته اند .

این قلم در گذشته اشارات زیادی داشته است که نباید بدون مطالعه و کارشناسی با ساز و کارهای شکل گرفته در طول تاریخ بازی کرد و انها را بهم ریخت که حاصلی جز پشیمانی نخواهد داشت، اما متاسفانه در دولت دهم به بهانه کوچک کردن دولت ((که هیچ وقت محقق نشد بلکه بزرگتر نیز شد )) به این توصیه های بر آمده از تجارب تاریخ توجه نشد و پشیمانی بزرگ و پر هزینه و خسارتی به بار آورد که البته جلو خسارت از هرجا گرفته شود منفعت است.

صنعت و معدن، کشاورزی، نفت، اصناف، تجارت، ساختمان، راه و … هر یک کارکرد و جایگاه خود را دارند که باید در جایگاه خود عمل کرده و به هم کمک کنند وگرنه همان ریاست جمهوری به تنهایی کافی بوده و به تقسیم کار نیاز نبود .

محمد حسین روشنک

عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی