وزیری که «پزشک» نیست

بعد از استعفای پرحاشیه قاضی زاده‌هاشمی وزر سابق بهداشت، درمان و اموزش پزشکی که در اعتراض به کمبود بودجه صورت گرفت و برادران نوبخت در آن نقش آفرینی می‌کردند، حالا معاون محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه بر کرسی وزارت خانه نشسته است. در همان ساعات اولیه بعد از رای اعتماد هم وزیر سابق در پیامی به او تبریک گفت و از او ادامه دادن «طرح تحول سلامت» را درخواست کرد.

وزارتی که به عنوان متولی سلامت مردم یک حیطه وسیع از خدمت رسانی را به عهده دارد و مخاطبانش هم کم نیستند، حالا وزیرش توانسته با 229 رای موافق، 4رای ممتنع و تنها 25 رای مخالف، اعتماد مجلسیان را برای ورود به دولت جلب کند.

وزیر جدید کیست؟

سعید نمکی، وزیر جدید بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برخلاف وزرای پیشین «پزشک» نیست. او متولد شهر کاشان بوده و از ۱۳ دی ماه ۱۳۹۷ پس از استعفای قاضی زاده‌هاشمی به عنوان سرپرست وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این وزارتخانه مشغول به کار شد.

نمکی وزیر جدید بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در سال ۱۳۹۴ به معاونت امور اجتماعی و عمومی در سازمان برنامه و بودجه منصوب شد و به گفته خودش ۲۵ سال پیش از این تاریخ معاون بهداشت وزیر بهداشت بوده است.

وی همچنین معاون سابق محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست و همچنین مشاور عالی عیسی کلانتری در سازمان حفاظت از محیط زیست بود و در سابقه کاری نمکی وزیر جدید بهداشت مدیرعاملی چند شرکت دارویی به چشم می‌خورد.

روز گذشته بسیاری از مشکلات حوزه درمان و بهداشت که شاید قاضی زاده در حل آن‌ها ناتوان بود، مطرح شد. سخنانی که هم رئیس جمهور ا وزیر بهداشت حل آن‌ها را درخواست کرد و هم وزیر جدید وعده دارد که در برنامه‌های کاری اش قرار دهد. در ادامه بخشی از مهم ترین محورهای مطرح شده را می‌خوانید.

تحول سلامت به کجا می‌رسد؟

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در نشست علنی مجلس شورای اسلامی گفت: اولین سوال در ذهن نمایندگان این است که طرح تحول سلامت به کجا خواهد رسید؟ طرح تحول سلامت توانست مشکلات خاصی را از دوش مردم بردارد و بنده به عنوان کسی که در سازمان برنامه و بودجه منابع مالی این طرح را هدایت می‌کردم به عنوان فرد معتقد به این طرح به طور قطع نقاط قوت طرح را بیش از پیش به پیش خواهم برد.

نمکی یادآور شد: بسته‌های حمایتی از بیماران برای کاهش هزینه‌های کمرشکن به ویژه هزینه‌های بستری، حمایت از بیماران خاص و صعب العلاج و ماندگاری پزشکان در مناطق محروم از حمایت‌های بی دریغی است که در طرح ادامه خواهیم داد البته طرح دارای نقصان‌هایی بود که همه به آن واقف هستیم و باید به جنبه‌های اقتصادی طرح با نگاهی کارشناسانه تر به واکاوی بپردازیم.

فاصله پرداختی بین پزشک و پرستار مرتفع می‌شود

وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تصریح کرد: تلاش خواهیم کرد طرح را به گونه‌ای پیش ببریم که متخصصان اقتصاد سلامت نیز آن را بپذیرند، با اجرای قوانین بالادستی به ویژه قانون برنامه پنجم که مغفول ماند و تکالیفی که در برنامه ششم به دوش ما گذاشتید مانند تدوین راهنماهای بالینی، پزشک خانواده، سیستم ارجاع و به ویژه از همه مهم تر پرونده الکترونیک سلامت و همچنین موردی که نظام مالی پرداخت نوین است.

وی ادامه داد: در این نظام مالی فاصله طبقاتی پرداختی در نظام پرداخت بین پزشک و پرستار مرتفع خواهد شد، آنچه که در زمان وزارت قاضی زاده‌هاشمی به عنوان مصوبات تاسیس و ایجاد زیرساخت‌ها اعم از بیمارستانی، فضاهای درمانی در نقاط مختلف کشور بوده، چک‌های تضمینی معتبری است که در تمام شعب ما قابل خرج کردن است و به گونه‌ای هیچ مصوبه‌ای را زمین نخواهم گذاشت و تمامی پروژه‌ها را به اتمام خواهیم رساند.

بیماری‌های غیر واگیردار

نمکی یادآور شد: در بخش بهداشت توانستیم با 5 دلار کودکان را علیه 6 بیماری مسری مهلک قابل پیشگیری با واکسن واکسینه کنیم و کاهش مرگ و میر را به گونه‌ای داشته باشیم که در همان زمان 28 سال پیش که توفیق معاونت بهداشتی وزارت بهداشت را داشتم به اولین رتبه در 23 کشور شرق مدیترانه نائل شویم اما امروزه بیماری‌های غیرواگیر، قلب و عروقی، دیابت، چاقی، فشارخون، مشکلاتی است که متاسفانه با واکسیناسیون تنها و تنها در وزارت بهداشت نمی توان به آن پرداخت امروزه بهداشت سالمندان، افسرده پرهزینه که جوانی نکرده پیر شدند حاشیه شهرها بهداشت روان پریشان مردم و مواردی از این قبیل مشارکت بین بخشی عظیمی را می‌طلبد که امیدواریم بتوان با کمک تمامی بخش‌ها به بحث پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر که نیازمند تغییر شیوه زیست است بپردازیم.

امتیاز دادن به بخش خصوصی برای ماندگاری در مناطق محروم

وی ادامه داد: توسعه درمان سرپایی، توزیع عادلانه منابع نظام سلامت و در دسترس قرار گرفتن پزشک، توسعه پزشکی از راه دور با بسته‌های طراحی شده و تقویت مشارکت خیرین و بخش خصوصی از اولویت‌های اولیه ما است زیرا در این سال‌ها متاسفانه استفاده از ظرفیت بخش خصوصی مغفول مانده است، با خرید تضمینی خدمات از بخش خصوصی و دادن امتیاز به بخش خصوصی برای ماندگاری در مناطق محروم از برنامه‌هایی است که دنبال خواهیم کرد.

وزیر پیشنهادی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی توسعه بیمه همگانی را از برنامه‌های خود دانست و گفت: تعریف بسته پایه خدمات منطبق با اقتصادی کشور از برنامه‌ها است و تلاش خواهیم کرد با منطقی کردن هزینه‌ها و بردن در حمایت از خدمات محرومان و نقاط آسیب پذیر وکمتر برخوردار کشور در توزیع منابع در نظام سلامت عادلانه تر رفتار کنیم.

احیای طب سنتی

نمکی یادآور شد: احیای طب سنتی منطبق بر شیوه‌های عالمانه و مورد قبول دانشگاهیان کشور از برنامه‌هایی است که دنبال خواهیم کرد، در بخش دارو و تجهیزات پزشکی اولین گامم ایجاد شفافیت در عرصه دارو و تجهیزات پزشکی کشور است، چرا امروز باید 97 درصد از داروی تولید داخل 550 میلیون دلار ارز ببرد و 3 درصد داروی وارداتی حدود 1.4 میلیارد دلار؛ به معاونت غذا و دارو در زمان سرپرستی دستور دادم لیست داروهای وارداتی را با تسهیلاتی به صنعت داخل ارائه کنند تا بتوانند نسبت به تولید دارو اقدام و به فروش برسانند و جای واردکنندگان را که صنعت داخل را لگدمال کرده اند بگیریم.

نمکی ادامه داد: اصلاح نظام نسخه‌نویسی و پرهیز از نوشتن نسخه‌های بیهوده و تلف کردن ارز کشور از مهمترین برنامه‌های من خواهد بود، همچنین تهیه داروهای نوترکیب با کمک شرکت‌های دانش بنیان و مساعدت بخش‌های خارج از کشور از برنامه‌های دیگر وزارت بهداشت در دوران تصدی من خواهد بود.

تو که اوضاع را می‌دانی، چرا می‌روی؟

وی ادامه داد: قبل از آمدنم آنان که از اشرافم به تنگناهای مالی و وضع موجود نظام سلامت آگاه بودند، پرسیدند تو که اوضاع را می‌دانی چرا می‌روی، گفتم می‌روم تا شاید چراغ امید پیرزنی باشم که با شادمانی اسفند دود کرد، هنگامی که کلنگ مرکز سلامت روستا بر زمین خورد. تا بیمار مبتلا به سرطان نیمه شب اندوه دارو نداشته باشد تا به قول رهبر معظم انقلاب بیمار هموطنم در بیمارستان به جز اندوه بیماری غم دیگری نداشته باشد. تا سرای محقر خانواده تنکدست برای خرید داروی تقلبی و پرداخت به دلالان بی‌رحم به حراج گذاشته نشود. مرا عشق می‌برد نه سودای وزارت که سالهاست سودای دنیاطلبی در دلم مرده است .

پرونده سلامت الکترونیک

رئیس جمهور که برای دفاع از وزیر پیشنهادی به مجلس رفته بود، گفت: کارت الکترونیک برای سلامت است که موجب تشخیص آسان شده و از هزینه‌های اضافی جلوگیری می‌کند، همچنین موجب می‌شود از باندهای فساد که در مراکز تشخیص، مطب‌ها و بیمارستان‌ها وجود دارد که البته زیاد نیستند، عبور کرده و به شفاف سازی برسیم. در واقع مشخص می‌شود افراد چند بار به دکتر مراجعه کرده اند، چه میزان دارو دریافت کرده اند و در ادامه ناظران و نظام پزشکی می‌توانند بررسی کنند که چه میزان داروی ارائه شده به بیمار زینت النسخه است و چه مقدار به طور واقعی لازم بوده است. در این زمینه اقایان نمکی و جهرمی قول داده اند تا از اوایل سال آینده این موضوع را آغاز کنند که در ابتدا در چند استان عملیاتی می‌شود.

مراکز توانبخشی پس از درمان

حسن روحانی تاکید کرد: زمانی که بیمار برای عمل جراحی یا طی دوره درمان به بیمارستان می‌رود و مرخص می‌شود نباید به حال خود رها شود و از زمان مرخصی از بیمارستان تا شروع کار نیاز به طی مرحله‌ای دارد که در مراکز توانبخشی و تراپی انجام می‌شود اما این موارد در دوران پسا درمان بیماران در بیمارستان‌های کشورمان به صورت سیستماتیک نیست.

شما اگر بهترین جراح را داشته باشید اما مراقبت‌های بعد از عمل جراحی خوب انجام نشود، محل جراحی تبدیل به عفونت و بیماری و مشکل جدید می‌شود. یعنی همانطور که جراح و بیمارستان مهم است، پرستار هم مهم است. همانقدر که اینها مهم هستند آن که بیمارستان را نظافت می‌کند، هم مهم است که بیمارستان بهداشتی بماند.

تزریق آمپول را کسر شان خود می‌دانند

وی تاکید کرد: رئیس جمهور با اشاره به عملکرد پزشکان در خارج از کشور، گفت: من با چشم خودم دیده ام که در کشورهای پیشرفته، جراح خودش تزریق را انجام می‌دهد، زخم بیمار را می‌شوید، باند می‌پیچد و یا بعد از عمل جراحی زانو، زیر بغل بیمار را می‌گیرد تا راه برود . تصور ما این است که پزشک یک تافته جدابافته است و این موضوع باید در آموزش‌های ارائه شده در دانشکده پزشکی درست شود .

رئیس جمهور تاکید کرد: دانشکده‌های پزشکی ما باید متحول شوند و این یکی از وظایف مهم وزیر جدید بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است و در بخش داروسازی نیز می‌توانیم به خودکفایی برسیم. روند گذران تحصیلات پزشکی از روز اول پذیرش دانشجویان رشته پزشکی تا اتمام دوره فوق تخصص باید با کشورهای دیگر مقایسه شود چرا که متاسفانه در ایران پزشکان به گونه‌ای تربیت می‌شوند که تزریق آمپول را کسر شأن خود می‌دانند و برای تعویض پانسمان و تزریقات پرستار را صدا می‌کنند در حالی که در کشورهای دیگر این کارها از سوی جراح انجام می‌شود لذا باید دانشگاه‌های پزشکی متحول شوند.