گفت‌وگو با دبیر نخستین جشنواره موسیقی فجر خراسان رضوی؛
از استقبال مردمی تا جایگاه موسیقی مقامی
مریم اصغری | دبیر جشنواره موسیقی فجر خراسان رضوی تاکید کرد: جشنواره‌ها و برنامه‌های فرهنگی، فرصتی مناسب برای معرفی و ترویج موسیقی مقامی و محلی هستند.
به گزارش روزنامه صبح امروز؛ از ۲۳ الی ۲۹ بهمن‌ماه جاری، نیشابور میزبان گروه‌های موسیقی مقامی و پاپ در نخستین جشنواره موسیقی فجر خراسان رضوی است. در این خصوص دبیر اولین جشنواره موسیقی فجر خراسان رضوی با اشاره به اینکه «به عنوان شب اول، استقبال از جشنواره موسیقی فجر استان بسیار خوب بود» بیان کرد: در شب اول اجرا، هر دو سالن تقریباً پر بود. در بخش موسیقی محلی گروه بیدل پورعطایی، افتتاحیه جشنواره را با اجرای بسیار خوب خود رقم زد. گروه دوم (آوای درنا) نیز هنرمندان جوان نیشابور بودند که آنها هم اجرای بسیار خوبی داشتند و هر دو سانس با استقبال خوبی مواجه شدند.
محمد طاهری تهرانیان در پاسخ به این پرسش که «استقبال از اجراهای محلی بیشتر بود یا پاپ؟» عنوان کرد: عموما در همه جای دنیا به این صورت است که موسیقی‌های مردم‌پسند و عمومی، طبیعتاً استقبال بیشتری دارند، چراکه در حوزه سلبریتی تعریف می‌شوند. بنابراین اینکه استقبال از گروه‌های پاپ در همه جای دنیا بیشتر است، امری طبیعی است، منتها از گروه‌های مقامی هم حتماً حمایت می‌شود.
علام نتایج دوبخش ویژه همزمان با روز پایانی جشنواره
وی با اشاره به دو جایزه ویژه جشنواره که مختص به خراسان رضوی است، مطرح کرد: برای بخش جایزه ویژه «نقاره خانه» با محوریت آثار امام رضا (ع) و جایزه ویژه «صلح و مقاومت» با محوریت آثار مزتبط با موضوع مردم غزه و محور مقاومت، هیات داورانی تعریف شده است که از امروز کار خود را آغاز می‌کنند. از آنجایی که این بخش در حقیقت برای تولیدات آلبوم، تک ترک یا اجراهای صحنه‌ای و زنده است، با چند روز تاخیر از جشنواره آغاز به کار کرده و نتایج همزمان با روز پایانی جشنواره منتشر خواهد شد.
حال موسیقی مقامی خوب نیست
دبیر جشنواره موسیقی فجر خراسان رضوی تصریح کرد: بدون شک برگزاری جشنواره موسیقی در استان در ارتقا جایگاه موسیقی محلی اثرگذاراست چرا که هنرمند موسیقی همواره در تلاش است تا بتواند اثری تولید کند تا احساسات خود را به زبان صدا و صوت به مردم منتقل کند و برگزاری جشنواره موسیقی می‌تواند مشوقی برای علاقمندان این حوزه باشد تا به امید اجراهای موفق، به شکل حرفه‌ای تر و جدی‌تر به این عرصه ورود پیدا کنند. همچنین برگزاری جشنواره می‌تواند در شناساندن فرهنگ اصیل و موسیقی محلی استان ما به مردم اثر گذار باشد و نسل جوان را به موسیقی و فرهنگ اصیل علاقمند و از آسیب‌ها و تهاجمات فرهنگی بیگانه در حوزه موسیقی، جلوگیری کند.
وی در خصوص ارزیابی جایگاه موسیقی مقامی و محلی استان مطرح کرد: اگر بخواهیم واقع‌بینانه به این موضوع نگاه کنیم، باید بگوییم که جایگاه موسیقی مقامی و محلی در استان، متأسفانه خوب نیست. چرا که میزان اقبال عمومی و شناخت مردم مهر تاییدی بر این موضوع است. اما جایگاه موسیقی مقامی و محلی به عنوان یک هنر اصیل و ریشه‌دار، بسیار والا و ارزشمند است. این موسیقی با فطرت انسان آمیخته است و می‌تواند روح انسان را تعالی ببخشد. موسیقی‌های مقامی و محلی، جزو جدایی‌ناپذیر فرهنگ و هویت ما هستند.
طاهری افزود: مشکل اصلی این است که ما نتوانسته‌ایم این ارزش‌ها را به درستی به مردم معرفی کنیم و این ناشی از ضعف سیاست‌های فرهنگی ما است . در حالی که موسیقی مقامی و محلی، ریشه در فرهنگ و تاریخ ما دارد و همه فرهنگ ما از همین جا نشأت می‌گیرد، ما در این سال‌ها نتوانسته‌ایم آن را به خوبی به مردم ارائه دهیم و مردم از آن فاصله گرفته‌اند.
وی با اشاره به اینکه «در حال حاضر، جوانان و مردم ما با موسیقی‌های محلی و مقامی بیگانه هستند» بیان کرد: بسیاری از جوانان و نوجوانان ما حتی اسم سازهای ایرانی را نمی‌دانند. دلیل این موضوع، سیاست‌گذاری‌های خود ما در برگزاری جشنواره‌ها و برنامه‌های فرهنگی است. هر چقدر که مردم به جشنواره‌ها و برنامه‌های مرتبط با موسیقی مقامی و محلی برگردند، می‌تواند در سطح فرهنگ ما تأثیر بگذارد و جوانان ما به سمت موسیقی‌های ایرانی و مقامی خودمان بیشتر گرایش پیدا کنند. در نتیجه، می‌توانیم از موسیقی غربی که کم‌کم در حال جایگزین شدن و نفوذ در خانه‌های ماست، پیشی بگیریم.
دبیر اولین جشنواره موسیقی فجر استان ادامه داد: جشنواره‌ها و برنامه‌های فرهنگی، فرصتی مناسب برای معرفی و ترویج موسیقی مقامی و محلی هستند. باید تلاش کنیم تا این برنامه‌ها جذاب و متنوع باشند و بتوانند مخاطبان بیشتری را جذب کنند. همچنین، باید از ظرفیت رسانه‌ها و فضای مجازی برای معرفی و تبلیغ موسیقی مقامی و محلی استفاده کنیم. بدون شک با اجرای برنامه‌های صحیح و هدفمند، می‌توانیم جایگاه موسیقی مقامی و محلی را در استان ارتقا دهیم و آن را به جایگاه اصلی خود بازگردانیم.
جغرافیای کار در میزان اقبال اثرگذار نیست
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه «آیا اگر جشنواره در مشهد برگزار می‌شد، استقبال بیشتری نمی‌شد؟» تاکید کرد: هر شهری ویژگی‌های خاص خود را دارد و نمی‌توان به طور کلی در این مورد نظر داد. شاید استقبال از برگزاری جشنواره در نیشابور تفاوت چندانی با مشهد نداشته باشد. موضوع مهم این است که خراسان، خاستگاه هنر و فرهنگ بوده و هست. البته شهرهای مختلفی در استان هستند که این پتانسیل را دارند؛ بنابراین اینکه همه چیز را به ویژه در موضوعات فرهنگی و هنری، در مرکز استان ببینیم، چندان جالب نیست.
طاهری با تاکید بر اینکه «نیشابور کاملاً آماده برگزاری جشنواره بین‌المللی و ملی است» گفت: برای برگزاری جشنواره در نیشابور هماهنگی‌های خیلی خوبی انجام شده است و هنرمندان بسیار خوبی به اینجا آمده‌اند. به نظر من، جغرافیای کار و اینکه در مشهد برگزار شود یا جای دیگر، خیلی در کیفیت کار و میزان اقبال و استقبال تأثیری نمی‌گذارد. کما اینکه همانطور که دیدید، در بعضی از اجراها کمتر از ۵ دقیقه بلیط‌ها تمام شد.
وی در پایان بندی صحبت‌های خود در خصوص فروش غیرمجاز بلیط‌ها با مبالغ بیشتر و نظارت بر این موضوع گفت: باید گفت که این مسئله در همه جای دنیا وجود دارد. در این راستا، بازرسی‌هایی انجام می‌شود اما در عین حال، افرادی نیز هستند که از این فرصت‌ها سوءاستفاده می‌کنند. هر کسی در این مورد گزارشی به ستاد جشنواره ارائه دهد، از طریق مراجع قضایی و پلیس فتا پیگیری خواهیم کرد؛ کما اینکه تا الان هم چند مورد پیگیری شده است. اصولاً بلیط‌ها به شکل قانونی در سایت به فروش می‌رسند، اما برخی افراد سوءاستفاده می‌کنند و ما کار چندانی برای این موضوع نمی‌توانیم انجام دهیم و فقط می‌توانیم پیگیری کنیم و حداکثر تلاشمان را برای جلوگیری از این اتفاق انجام دهیم.
شایان ذکر است ۱۸ گروه موسیقی مقامی در این جشنواره به اجرای آثار خود می‌پردازند که از این تعداد ۵گروه سابقه اجرای بین‌الملل داشته اند. همچنین ۶ گروه مطرح موسیقی پاپ کشور در این جشنواره حضور دارند و بمدت ۷ شب به اجرای آثار خود می‌پردازند.
