سند اصالت فرهنگ و تاریخ ایرانی

امروز 25 اردیبهشت ماه، روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، یکی از بزرگترین شاعران پارسی است که از شهرت جهانی برخوردار است.
کسی که حق بزرگی به گردن تک تک ما بابت تلاش تحسین برانگیزش جهت حفظ زبان، فرهنگ و تمدن ایران دارد.
به گزارش روزنامه صبح امروز به این بهانه می‌خواهیم فارغ از چیزهایی که در مورد «حکیم سخن» می‌دانیم، نگاهی به نظر شخصیت های برجسته ادبی ایرانی و فرامرزی نسبت به فردوسی داشته باشیم.
مجتبی مینوی – کتاب نقدحال
شاهنامه فردوسی از برای ما از چند لحاظ اهمیت دارد و بزرگ است: اولاً اثر هنری بسیارعظیمی است، به قیاس با کتاب های هنری دیگر دنیا ، باحماسه های ملی سایر ملل که بسنجیمش بسیار بلند وعالی است و هیچ پای کمی از هیچ یک ندارد و برای ما از همه آنها بالاتر است، ثانیاً تاریخ داستانی  ایران و حاوی قصص ملی ماست، سند اصالت ما و سند ریشه داشتن و پدر و مادرداشتن ماست، اجداد ما اینها بودند. ثالثاً از لحاظ اینکه زبان فارسی وسیله استحکام علقه اتحاد و ارتباط طوایف ایرانی است و شاهنامه مایه و پایه زبان فارسی را چنان غنی و محکم کرد که از آن پس فراموش شدنش و از میان رفتنش محال بود، این کتاب پایه و بنیاد اتحاد قومی مابه شمار می آید.
علی دشتی – کتاب سایه
فردوسی با سرودن شاهنامه، مجد و افتخارات فراموش شده را به خاطر فرزندان این مرزوبوم آورد وتاریخ پر از غرور ملی ری زنده نمود، افسانه های تاریخی ایران را ازفراموشی و امحاء حفظ کرد و همان طورکه خود او می‌گوید از نظم کاخ بلندی پی افکند که دست تطاول ایام را خراب کردن آن کوتاه است.
اگر ایلیاد و ادیسه از شاهکارهای ادبیات دنیا به شمار می رود و هومر بزرگ ترین شعرای دنیاست، چرا ما فرودسی را نظیر او و شاهنامه را جزء کتاب خالد ادبی ندانیم؟
رشید یاسمی- هزاره فردوسی
دیدن کتاب بزرگ شاهنامه که حاکی از رنج دائمی سی ساله است با توجه به این نکته که چنین رنج مستمری با انواع بدبختی ها و ناملایمات همراه بوده است، مانند فقر و مرگ فرزندان و آشوب خراسان و بی خریداری گفتار شاعران و در آخر کار پیری و گرانی گوش و ضعف چشم، خود بهترین شاهد است بر بلندی همت ونیروی اراده و اعتقاد راست فردوسی به کوشش و تاثیر جهد زیرا که هیچ وقت فتوری درعزم این شاعر بزرگ راه نیافته تا آخر قول او را می شنویم که ازخدا عمر و قوه و سلامت را فقط برای همین می‌خواهد:
«که این نامه شهریاران پیش-بگوید بدان نغزگفتارخویش»
عیسی صدیق- چهل گفتار
فردوسی نمونه یک مرد خوب ایرانی است، فردوسی تمام اوصاف و خصائل یک مرد بزرگ را داراست: شرافت نفس، مناعت طبع، علو همت، رحم وشفقت از مزایای اخلاقی اوست. ازمصائب و بدبختی های دوست و دشمن هر دو متاثر می‌شود.
فردوسی عزت نفس و عواطف عالی داشته، شیعه بوده و نسبت به معتقدین سایر مذاهب تساهل داشته است، فردوسی فوق العاده میهن پرست بوده ولی خودپسند یا دشمن بیگانگان نبوده است.
فردوسی به وسیله شاهنامه تاریخ قدیم ایران را احیاء کرده و موجب شده است که برای نسل‌های بعد باقی بماند، روح ایران باستان را که ممکن بود حوادث ایام محو و نابود سازد برای آیندگان محفوظ داشته است.
فروزانفر – سخن وسخنوران
کتاب شاهنامه که امروز یکی ازخزائن لغت وگنجینه‌های فصاحت زبان ماست، برای وسعت و قوت فکر و قدرت بیان و استواری طبع و اقتدار کلامی و احاطه تعبیری این استاد بزرگ بهترین و نمونه و قوی ترین دلیل است و از آنجا می توان دانست که در گزارش معانی و پرداخت افکار، وی را چه مایه فراوان حاصل بود تا توانست که درگزارش معانی و پرداخت افکار، وی را چه مایه فراوان حاصل بود تا توانست آن داستان‌ها و معناهای سخت عبارت را به این صورت زیبا و در این الفظ جزل و روان جلوه دهد.
فردوسی به پاکی اخلاق وعزت نفس وسخن برهمه شعرافزونی وبرتری دارد…..
فردوسی وطن پرست بوده وبه سرزمین نیاکان خود یعنی ایران بسیارعشق داشته وشورمخصوص آشکارمی سازد.
هانری ماسه – فردوسی وحماسه ملی
بین تمام حماسه های ایران کتاب شاهنامه مزیت خاص دارد. زیرا سخن از کشمکش های دیرین ملتی است که از ملیت و استقلال خود دفاع می‌کند، آنچه درکتاب این شاعر میهن پرست بارها تکرار شده مساله جاودانی مرزی است که ایران از مرز توران جدا می سازد، مرزی که میان دوگروه انسانهاست.
تصور کنید وقتی افسانه قرون ویکتورهوگو به پایان رسید، شاعر خواسته باشد بخش های گوناگون آن را به هم بپیوندد و فواصل دوره ها را بوسیله داستان منظوم به یکدیگر ربط دهد، اکنون به جای این که تحول کلی عالم بشریت را در نظر را در نظر بگیرید این موضوع را به تاریخ عمومی ایران محدود سازید که از زمان اساطیری تا سده هفتم میلادی نوشته شده باشد، به خاطرات سنتی و اجدادی، پیوسته آرایش ها و تخیلات شاعری را بیفزائید که در رویاهای متعدد خود شکوه قرون گذشته را مجسم می سازد و باتوجه به این که همر برای سرودن حماسه ده سال، درحدود پانزده هزارمصرع شعرگفت آن وقت متعجب نخواهید شد از این که ببینید فردوسی برای زنده ساختن هزاران سال به پنجاه هزار بیت شعر نیاز داشته باشد.
ی.برتلس – هزاره فردوسی
بدیهی است مادامی که درجهان مفهوم ایرانی وجود خواهد داشت، نام پرافتخار شاعر بزرگ هم که تمام عشق سوزان و قلب خودرا به وطن خویش وقف کرده بود جاوید خواهد ماند. فردوسی شاهنامه را با خون دل نوشت و به این قیمت خریدار محبت و احترام ملت ایران نسبت به خود گردید و یکی از بهترین درر نایاب را به گنجینه ادبیات جهانی افزود.
ژول مول – دیباچه شاهنامه
آنجاکه سراینده از روح ملی راستین به شورآمده باشد، دستاوردش به زودی همگانی می شود. اجازه  می‌خواهم موردی را یاد کنم که ثابت می کند که ایرانیان چنین ارج و احترامی به فردوسی می گذارند برای آن است که دستاوردش با سنت ها و روایت های ملی مطابقت دارد.