گلاب آدینه سینما و تلویزیون و تئاتر

سرویس فرهنگ

امروز سالروز تولد گلاب مستعان یا همان «گلاب آدینه» سینما و تئاتر و تلویزیون ایران است. یکی از بانوان ماندگار هنر ایران که خاطرات زیبایی را برای تماشاگران تئاتر، سینما و تلویزیون ساخته است. چهره‌ای گرم و کاملا ایرانی، با نگاهی شرقی و شوری که همواره در آثاری که به ایفای نقش پرداخته به خوبی مشهود است.

به گزارش روزنامه «صبح امروز» ایسنا نوشت: عده‌ای جوان پرشور دور هم جمع شده بودند تا آثار درخشانی را اجرا کنند؛ یکی از آنان هم دختر آقای مستعان بود؛ دختری به نام «گلاب» که بعدها تبدیل شد به گلاب آدینه.

نگاهی کوتاه به بخشی از فعالیت‌های آدینه در تئاتر

او امروز شمع تولد ۶۸ سالگی خود را در شرایطی روشن می‌کند که تازه‌ترین نمایشش «بانوی محبوب من» بعد از مدت‌ها تمرین روی صحنه تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر جان گرفته است. به همین مناسبت در این نوشتار که به انگیزه تولد این بانوی هنرمند منتشر می‌شود، نگاهی کوتاه داریم به بخشی از فعالیت‌های او در تئاتر.

داریوش فرهنگ، سوسن تسلیمی، مهدی هاشمی، رضا بابک، مرضیه برومند، پرویز پورحسینی، بهرام شاه محمدلو، سوسن فرخ‌نیا و … دانشجویانی بودند که در دوره طلایی دانشکده هنرهای زیبا نزد استادانِ بنام تئاتر کشورمان درس تئاتر آموختند. بخت با آنان یار بود که هم از تجربیات استادان فرنگ‌رفته همچون حمید سمندریان، دکتر محمد کوثر، داود رشیدی، علی رفیعی و … بهره‌مند شدند و هم از آموزه‌های استادانی مانند بهرام بیضایی بهره بردند.

آنان در فضایی پرشور کار تئاتر را آغاز کردند و با همین شوق و شور جوانی بود که تعدادی از آنان دور هم جمع شدند و گروهی به نام گروه تئاتر «پیاده» تاسیس کردند. سرپرستی گروه بر عهده داریوش فرهنگ و مهدی هاشمی بود و سوسن تسلیمی هم در کنار آنان یکی از اعضای فعال و خوش‌ایده گروه بود.

قریحه هنری انکارناپذیر

این گروه اعضای دیگری هم داشت که یکی از آنان دختر آقای مستعان، نویسنده و مترجم بود. «گلاب» گرچه درس هنری نخوانده بود و در رشته‌ای دیگر تحصیل کرده بود اما قریحه هنری انکارناپذیری داشت. پدرش نویسنده بود و مترجم و بسیاری از اهل کتاب او را با ترجمه رمان مشهور «بینوایان» می‌شناختند. دختر جوان هم از ذوق هنری بهره بسیار داشت و با عضویت در گروه تئاتر «پیاده» فرصتی یافت تا توانمندی‌های خود را بروز دهد.

گفته می‌شود که سوسن تسلیمی نام خانوادگی «آدینه» را برای او انتخاب کرد و این نام آن‌چنان بر او نشست که تصور او با فامیلی دیگری، دور از ذهن است.

گلاب آدینه در دوران اوج گروه تئاتر «پیاده» با بازی در نمایش‌هایی مانند «داستانی نه تازه» و «همشهری» روی صحنه رفت.

خاطرات و کابوس‌ها

اما فعالیت او خیلی فراتر از آثار این گروه بود و در همان دوران با کارگردانی همچون دکتر علی رفیعی که تازه از فرانسه بازگشته بود و ریاست مجموعه تئاتر شهر را بر عهده داشت، شروع به همکاری کرد. رفیعی علاقه‌مند بود تا با تعدادی از جوانان مستعد، آثاری را به صورت پیوسته در مجموعه تئاتر شهر روی صحنه ببرد.

این استاد تازه‌نفس که ایده‌های بسیاری هم داشت، اولین نمایش خود را با نام «خاطرات و کابوس‌های جامه‌دار از زندگی و قتل میرزا تقی خان فراهانی» روی صحنه برد که گلاب آدینه هم در آن به ایفای نقش پرداخت.

«شیون و استغاثه پای دیوار بزرگ شهر» و «دایره گچی قفقازی» دیگر نمایش‌هایی بود که آدینه در آن دوران با آن‌ها روی صحنه رفت.

اما این بانوی هنرمند فعالیت خود را به بازیگری محدود نکرد و شوق کارگردانی هم در او وجود داشت، با همین اشتیاق بود که خودش وارد کار شد و این بار دست روی نمایشنامه‌های بهرام بیضایی گذاشت و دو نمایشنامه او را با نام‌های «سلطان مار» و «مرگ یزدگرد» روی صحنه برد و البته خودش هم در آن‌ها بازی کرد.

آدینه هرچند در سال‌های بعد در سینما و تلویزیون هم فعالیت می‌کرد و در بخشی از آثار ماندگار این دو حوزه بازی کرده بود، اما هرگز از تئاتر کناره‌گیری نکرد و حضور خود را با بازی در نمایش‌هایی مانند «در مصر برف نمی‌بارد» به کارگردانی دکتر علی رفیعی، «خانمچه و مهتابی» کار هادی مرزبان، «مادام پی پی» کار بابک محمدی، «سه گانه اورنگ» به کارگردانی محمد حاتمی، «بیوه‌های غمگین سالار جنگ» کار شهاب‌الدین حسین‌پور و «سیندرلا» به کارگردانی جلال تهرانی تداوم بخشید.

او در سال‌های فعالیت خود با بازی در مجموعه‌ای مانند «سلطان و شبان» به کارگردانی داریوش فرهنگ همچنان برای تماشاگران تلویزیون خاطره‌ساز است.

هنر هفتم

بازی او در سینما و در فیلم‌هایی مانند «زرد قناری»، «بانوی اردیبهشت»«روسری آبی»، «زیر پوست شهر» و «قصه‌ها» همه به کارگردانی رخشان بنی‌اعتماد خاطرات خوشی را در ذهن علاقه‌مندان هنر هفتم زنده می‌کند. همچنان‌که بازی گرم او در فیلم «مهمان مامان» داریوش مهرجویی هم به‌یادماندنی است.

بانوی هنرمند اما سال‌هاست که در کنار فعالیت هنری، در زمینه آموزش هم فعال است. او سال‌های گذشته در خانه هنر و ادبیات کودکان و نوجوانان به تدریس پرداخته و در سال‌های اخیر هم هنرجویانی را به صورت شخصی آموزش داده است.

«بانوی محبوب من»

آدینه در تازه‌ترین فعالیت خود، با جمعی از هنرجویان تازه خود و البته با همراهی تعدادی از بازیگران حرفه‌ای تئاتر نمایش «بانوی محبوب من» را در تالار اصلی تئاتر شهر روی صحنه برده است. این نمایش اولین کاری است که در دوران کرونا، سکوت تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر را شکسته ، یک نمایش موزیکال که امید می‌رود بعد از مدت‌ها تلخکامی، شادی را برای تماشاگران تئاتر به ارمغان بیاورد.

آدینه پیش از این با بازی در نمایش‌هایی مانند «سیندرلا»، «در مصر برف نمی‌بارد»، «خاطرات و کابوس‌ها…» و … حضور در این تالار را چشیده و حالا تازه‌ترین نمایش خود را در همین سالن روی صحنه برده است.

نمایشی که برای آماده‌سازی آن مدت‌ها وقت گذاشته و با هنرجویان جوانش تمرین کرده و اجرای آن چندین بار به دلیل شرایط سخت کرونایی به عقب افتاد اما سرانجام طلسم اجرای آن شکسته شد. دیگر ویژگی این نمایش بازی نورا هاشمی، دختر گلاب آدینه و مهدی هاشمی است که نقش اول زن را در این اثر نمایشی ایفا می‌کند.

مروری بر 68 سال فرازونشیب زندگی

به گزارش روزنامه «صبح امروز» گلاب آدینه فارغ‌التحصیل رشته اقتصاد سیاسی از دانشگاه شهید بهشتی تهران است. او فعالیت هنری را سال ۱۳۵۴ با گروه تئاتر دانشجویی «پیاده» به سرپرستی مهدی هاشمی و داریوش فرهنگ آغاز کرد و در چندین نمایشنامه مانند «داستانی نه تازه»، «همشهری»، «خاطرات و کابوس‌های یک جامه دار از زندگی و مرگ امیر کبیر»، «دیوار چین»، «دایره گچی قفقازی»، «پوف!!»، «مادام پی پی» و «در مصر برف نمی‌بارد» بازی و کارگردانی نمایش‌های «سلطان مار»، «مرگ یزدگرد» و «شبی در تهران» را بر عهده داشت. از کارهای تلویزیونی وی نیز می‌توان به بازی در سریال «افسانه سلطان و شبان» و کارگردانی مجموعه ۵۰ قسمتی به‌نام «خواستگاران» اشاره کرد. وی همچنین انتخاب بازیگر و بازیگردان تعدادی از مجموعه‌های تلویزیونی بوده‌است.

گلاب آدینه در فاصله سال‌های ۷۶–۱۳۶۷ به آموزش بازیگری برای گروه‌های مختلف سنی در مدارس و مؤسسات آموزشی مانند مدرسه هنر و ادبیات کودکان و نوجوانان وابسته به صدا وسیما پرداخت و نمایش‌هایی مانند «گل دوستی»، «یک روز زیبا»، «خاطره» و «خبر خوش» را اجرا کرد. او همچنین چند نمایشنامه از بهرام بیضایی  از جمله مرگ یزدگرد و سلطان مار را بر صحنه برده است.

ماحصل سال‌ها فعالیت برای او نیز جوایز و افتخاراتی همچون کاندید سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن در دوره های مختلف جشنواره فیلم فجر، برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن در هفتمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم پکن، برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن در بیست و هفتمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم خروس طلایی و صد گل کشور چین، تندیس حافظ یک عمر فعالیت هنری در جشن نوزدهم دنیای تصویر و…. بوده است.