پردازنده، مغز متفکر دیجیتالی

سید جواد هاشمی

همواره يکي از پرسش‌ها در انتخاب يا فراهم‌سازي نوت‌بوک‌ها و يا کامپيوتر‌های روميزی، انتخاب صحيح پردازنده‌ی مرکزی آن با توجه به خواست‌ها و نيازها است.

قصد از فراهم آوردن اين گزارش، ايجاد شناختی مختصر و همچنين بالا بردن سطح اطلاعات از شرايط و مزيت‌های کلی هر يک از اين دو اين دو کمپانی بزرگ در توليد پردازنده‌هاي مرکزي نسبت به يکديگر است.

شرکت اينتل، در سال ۱۹۶۸ توسط گوردون ای. مور و رابرت نویس تأسیس شد.

این شرکت در حال حاضر به‌عنوان دومین تولیدکننده‌ی بزرگ پردازنده در جهان و دومین شرکت با ارزش این صنعت شناخته می‌شود.

در حال حاضر، سامسونگ جایگاه اول را از آمریکایی‌ها ربوده است. اینتل به‌عنوان مخترع پردازنده‌های 32 بيتي در جهان شناخته می‌شود، پردازنده‌هایی که در اکثر کامپیوترهای شخصی در دنیای امروز استفاده می‌شوند.
اینتل در ابتدای تأسیس به‌عنوان تولیدکننده‌ی مدارهای منطقی شناخته می‌شد، اما بنیان‌گذاران آن هدف خود را بازار حافظه‌های نیمه‌هادی تعیین کرده بودند.

این شرکت که ابتدا در زمینه‌ی تولید رم فعالیت داشت، اولین پردازنده‌های تجاری خود را در سال ۱۹۷۱ به بازار عرضه کرد. البته دوران شکوفایی این برند به زمانی بازمی‌گردد که کامپیوترهای شخصی به اوج محبوبیت رسیدند و به این ترتیب، اینتل نیز سوار بر موج ایجادشده، توانست سهم قابل توجهی از بازار را از آنِ خود کند.
اینتل در سال ۱۹۷۱ اولین پردازنده‌ی تجاری جهان را با نام Intel 4004 به بازار عرضه کرد. یکی از اولین ریزپردازنده‌های جهان نیز در سال ۱۹۷۲ به دست این شرکت تولید شد. طراح اینتل ۴۰۰۴ که می‌توان از آن به‌عنوان محصولی انقلابی در دنیای کامپیوتر یاد کرد، فدریکو فاگین بود.

امروزه شرکت اينتل فعاليت اصلي خود را در حوزه‌هاي تحقيق بر تکنولوژي روز پردازنده‌هاي کامپيوتري و همجنين توليد آ‌ن‌ها متمرکز داشته و از اين نام در گستره‌ي پردازنده هاي گوشي‌هاي همراه اسمي برجاي نمانده است.

شرکت اي‌ام‌دی، یکی از قدیمی‌ترین برندهای دنیای کامپیوتر است. این شرکت همیشه در صنعت تولید پردازنده رقیبی جدی برای اینتل بوده است.

ای ام دی با نام کامل ادونسد مایکرو دیوایسز (Advance Micro Devices) شرکتی آمریکایی در صنعت تولید پردازنده است و همچون اینتل، تمرکز اصلی آن بر روی پردازنده‌های کامپیوتری با مصارف تجاری و خانگی است.
محصولات اصلی ای‌ام‌دی عبارتند از ریزپردازنده‌ها، چیپست‌ مادربورد، پردازنده‌های امبدد و پردازنده‌های گرافیکی که برای طیف وسیعی از مصرف‌کنندگان از سرورها و کامپیوترهای پیشرفته تا کاربران عادی تولید می‌شوند. AMD دومین تولیدکننده و توزیع‌کننده‌ی پردازنده‌های با معماری 32 بیتی در جهان است و تنها شرکتی است که به‌عنوان رقیب جدی اینتل در این بازار شناخته شده است. این شرکت در بازار پردازنده‌های گرافیکی نیز سهم بزرگی دارد و پس از خرید شرکت ATI  در سال ۲۰۰۶، به همراه رقیب جدی‌اش یعنی انویدیا، بازار پردازنده‌های گرافیکی را تحت سلطه دارد.
شرکت AMD در یکم می سال ۱۹۶۹ به‌صورت رسمی توسط جری سندرز به‌همراه هفت کارمندش از شرکت فیرچایلد سمی‌کانداکتر (Fairchild Semiconductor) تأسیس شد.
مؤسسان AMD و اینتل پیش از تأسیس شرکت‌های مستقل با هم همکار بودند.
اولین محصول ای ام دی در نوامبر سال ۱۹۶۹ تولید شد. Am9300 یک شیفت رجیستر ۴ بیتی بر پایه‌ی معماری MSI  (یکپارچه‌سازی در مقیاس متوسط) بود که در سال ۱۹۷۰ به بازار عرضه شد.
اولین ریزپردازنده‌ی جهان در سال ۱۹۷۱ تولید شد. اینتل این محصول ۴ بیتی را با نام 4004 معرفی کرد و ۴ سال بعد، ای‌ام‌دی اولین محصول خود در این بازار را معرفی کرد. رقیب اینتل با مهندسی معکوس Intel 8080، پردازنده‌ی خود را با نام Am9080 به بازار عرضه کرد.
پردازنده‌های گرافیکی کنسول‌های بازی بزرگ توسط AMD تولید می‌شود.

رقابت میان دو غول پردازنده‌ی جهان از ابتدای تأسیس شرکت AMD وجود داشته است. این دو شرکت آمریکایی در دوره‌های زمانی مختلف انواع شکایت‌ها را از یکدیگر داشته‌اند و جرائم سنگینی را به هم تحمیل کرده‌اند. البته به‌نظر می‌رسد در سال‌های اخیر این دعاوی حقوقی کمتر شده و دو شرکت همکاری را به رقابت حقوقی ترجیح داده باشند. اولین دعوای حقوقی میان اینتل و ای‌ام‌دی به سال ۱۹۸۶ باز می‌گردد که اینتل، قرارداد با رقیب خود برای تولید چیپست‌های کامپیوترهای آی‌بی‌ام را نقض کرد. طرف دیگر قرارداد یعنی ای‌ام‌دی این بدقولی را در سال ۱۹۸۷ به داور قرارداد اعلام کرد و در سال ۱۹۹۲، رای به نفع ای‌ام‌دی صادر شد. اینتل رای صادره را رد کرد و در نهایت، دادگاه عالی کالفیرنیا وارد این شکایت شد و در سال ۱۹۹۴، رای را به سود ای‌ام‌دی صادر کرد.

اکنون بطور خلاصه و با نگاهی ساده و کلی‌نگر به این دو کمپانی سازنده پردازنده‌های کامپیوتری، به توضیح و تحلیل انتخابی بین این دو در چند سطر خواهیم پرداخت.
هر دو شرکت دو دسته پردازنده‌ی مرکزی با اهداف کاربرد برای سرورها و کاربرد در ساختار کامپیوترهای شخصی طراحی می‌کنند.
هر یک از این محصولات برتری‌ها و معایب نسبت به تولید‌های مشابه خود از کمپانی دیگر دارند و در طول زمان هر یک رتبه‌های برتر را از رقیب خود در مصارف و استفاده‌های گوناگون می‌ربایند.
با توجه به اینکه قصد در وارد شدن به دنیای تخصصی معماری این تراشه‌ها نداریم تنها به بیان چند نکته برای سهولت در انتخاب شما در تهیه کامپیوتر شخصی بسنده می‌کنیم.
شرکت اینتل برخلاف ای‌ام‌دی در پردازنده‌های کامپیوتری خود معماری منحصربفردی را بوجود آورده که پردازنده‌ی مرکزی در کنار یک پردازنده‌ی گرافیکی آن را تشکیل می‌دهند این درحالیست که ای‌ام‌دی تنها از پردازنده‌ی مرکزی در پردازنده کامپیوتری بهره می‌برد. این امر در استفاده از کارهای روزمره‌ی گرافیکی و همچنین دخل و تصرف در عکس‌ها و فیلم‌ها تفاوتچشم گیری ایجاد می‌کند.
از طرفی کمپانی ای‌ام‌دی با مهندسی ساختاری خود به تکنولوژی‌ای دست یافته است که درصورت قرارگیری پردازنده‌ی گرافیکی جداگانه‌ی این شرکت در کنار پردازنده‌ی مرکزی آن، توان پردازشی هردو بطور چشم‌گیری افزایش پیدا خواهند نمود.
قیمت تولیدات شرکت ای‌ام‌دی در مقایسه با محصولات مشابه از شرکت اینتل بجز مواردی خاص همواره پایین‌تر بوده و این نیز یک عامل مهم در انتخاب محصولات با پردازنده‌های این شرکت می‌باشد.
با توجه به بیان قسمتی مختصر از تفاوت‌ها و تشابهات ابتدایی بین پردازنده‌های این دو شرکت این شما هستید که انتخاب نهایی را با توجه به نیازها و خواسته‌های خود انجام می‌دهید.