از عراق بوی جنگ و درگیری می‌آید

حسن لاسجردی

در روزهای گذشته در تحولات داخلی عراق برخی اتفاقات و تصمیم های دولت و واکنش مربوط به آن، شرایط را بگونه ای رقم زده که صاحب نظران نگران از روزهای سخت و حتی جنگ داخلی در عراق هستند.

آنهایی که تحولات چند ماه اخیر عراق را با دقت بالا مورد سنجش قرار داده اند بر این باورند که مسیر تحولات به سوی رادیکالیزه شدن است و شاید در روزهای آتی خبرهای بیشتری از درگیری های داخلی در این کشور بگوش برسد.

درباره چرایی این نوع نگاه می توان گفت که از زمان روی کارامدن مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق همگان بر این باور بودند که او در میانه رویدادهای اخیر عراق روزهای سختی در پیش دارد چرا که از یکسو اخراج نظامیان امریکا از عراق خواسته ملت بوده و از سوی دیگر فشار واشنگتن برای ماندن نظامیانش در عراق با توجه به نشانه هایی مبنی بر احیای داعش و کاهش کمک های نظامی اش به بغداد، فضایی را بوجود می اورد که قدرت انجام هر تصمیم را از دولت گرفته است.

از سوی دیگر مسائل مهمی چون بازسازی و احیای اقتصادی عراق، شرایط اقتصادی سخت کرونایی و از همه مهمتر برخی معضلات ساختاری همانند فساد و تبعیض در شالکه قدرت و تداوم اعتراضات اخیر خیابانی از جمله مسائلی است که گریبانگیر این کشور است و شرایط بگونه ای است که کمتر کسی باور دارد حل همه این موضوعات حیاتی در توان دولت جدید عراق باشد.

در چنین فضایی تصمیم الکاظمی به محدود کردن فضای عملیات و نقش افرینی حشد الشعبی که در سالهای اخیر آزمون خوبی دربرابر تجاوزات داعش داشته، خود نشان از درگیری و اختلاف نظری می دهد که افق انتهایی آن بر کسی معلوم نیست چرا که حیات سیاسی و نظامی جریان مقاومت در عراق بر بستر اراده ملی شکل گرفته ولی جلوگیری از تداوم حیات این نیروها، بر میل خارجی و نیروهای بیرونی است و چنین معادله ای سری نامعلوم دارد.

بعلاوه چند اتفاق مهم ازجمله برکناری فالح الفیاض،رئیس هیئت حشد الشعبی از دو منصبش بعنوان رئیس دستگاه امنیت ملی و مستشار امنیت ملی،اتهام به حشدالشعبی در پی ترور هشام الهاشمی کارشناس امور امنیتی عراق که با الکاظمی رابطه نزدیک خوبی داشت ، حمله به یکی از مقرهای کتائب حزب الله عراق با مشارکت نیروی ویژه این کشور و نیروهای آمریکایی که به بازداشت 13 نفر از اعضای این گروه مقاومت انجامید و استقرار سپر موشکی در منطقه سبز عراق همه از چالشی بزرگ خبر می دهند.

حال الکاظمی عازم سفر است و می خواهد به واشنگتن، تهران و ریاض سفر کند تا شاید معادله آرامش بغداد را در این رایزنی ها پیدا کند. اگر او موفق به یافتن میانبری برای حفظ عراق در قبال  تضاد منافع بازیگران چندگانه قبلی بیابد بطور حتم روز های آرامش و ثبات در این کشور نابسامان بروز خواهد کرد ولی اگر او میل به برهم زدن معادلات فعلی داشته و منافع یک طرف را بر دیگری ترجیح دهد در آن صورت خود را برای روزهای سخت و بحرانی باید آماده کند، البته روزهایی که بیشتر احزاب و گروههای عراقی مخالف آن هستند و آرزو می کنند هیچ وقت چنین روزهایی تکرار نشود.