بررسی صبح امروزاز چالش‌های آموزش استثنائی در در تعطیلات کرونایی:
معلولیت شاد در آموزش استثنایی
عاطفه خوافیان
سال تحصیلی 98-99 یکی از تاریخی‌ترین سال تحصیلی کشورمان محسوب می‌شود. چرا که در این سال تحصیلی دانش‌آموزان به دلایل مختلفی مانند آلودگی هوا، آنفولانزا و شاهکار بحران جهان، یعنی کروناویروس، در تعطیلی به سر می‌بردند. در این اوضاع عده‌ای از خانواده‌ها با استفاده از کمک آموزشی‌ها، مانع از عقب‌افتادن فرزندان خود از تحصیل بودند. وقتی بحران کرونا جدی شد، طبق تصمیم جدی ستاد ملی مقابله با کرونا، به طور کامل مدارس تعطیل شد. در نتیجه نظام آموزش و پرورش تصمیم گرفت، بخشی از دروس را از صداوسیما آموزش دهد و بخش دیگر را از طریق پیام‌رسان ایتا، انجام دهد. که همین موضوع تا حدودی مشکلات دانش‌آموزان را برطرف می‌کرد، البته دانش‌آموزان بدون مشکل و معمولی. فارغ از اینکه بدانیم خانواده‌ها آیا از توان مالی تهیه گوشی هوشمند برخوردار بودند یا خیر؟ آیا خانواده‌ها از امکانات مخابراتی و اتصال به اینترنت برخوردار بودند یا خیر، که این خود مطلبی جدا می‌طلبد. اما کودکان استثنایی چه؟ کودکانی که برخی از آنها دارای معلولیت ذهنی، برخی دارای مشکلات شنوایی و برخی نیز دارای مشکلات بینایی هستند. آیا هیچ از خود پرسیده‌ایم که آموزش راه دور این کودکان با چه مشقت‌هایی همراه بود؟
آموزش والد محور
در این زمینه گفت‌و گویی با رییس سازمان آموزش‌و پرورش استان استثنائی داشته که درادامه آن را می‌خوانید:
رییس اداره آموزش و پرورش استثنائی استان خراسان رضوی گفت: آموزش مجازی برای کودکان استثنائی در دوران کرونا و تعطیلی مدارس بیشتر والد محور است.
به گزارش صبح امروز، مهدی قاسمی‌پور در خصوص وضعیت آموزش کودکان استثنائی در شرایط کرونایی افزود: ۵۰ درصد دانش‌آموزان استثنایی هوشبر معمولی بوده و جزو آسیب دیدگان بینایی و شنوایی و دیگر موارد محسوب می‌شوند و برای آموزش مجازی باید از نرم‌افزارهای خاص گروه خود استفاده کنند.
عدم دسترسی شبکه‌های داخلی به نرم‌افزارهای خاص این گروه
وی تصریح کرد: برخی از فضاهای مجازی به این امکانات دسترسی داشته این در صورتی بوده که شبکه‌های اجتماعی داخلی توانایی استفاده از این ظرفیت‌ها را ندارند.
قاسمی پور بیان کرد: آموزش در این مدارس به دلیل نیازهای ویژه‌ای که دانش‌آموزان استثنایی دارند با دیگر مدارس عادی متفاوت است، به عنوان مثال یک فایل صوتی برای دانش‌آموز ناشنوا کاربردی ندارد. فایل آموزشی برای این دانش‌آموز باید تصویری و به همراه زیرنویس و زبان اشاره باشد. برای دانش‌آموزان نابینا نیز باید از نرم‌افزای مانند تاچ‌بک استفاده نمایند. در حال حاضر در شبکه شاد امکان بارگذاری فایل‌های تصویری سنگین وجود ندارد و مشکلاتی از این قبیل برای دانش‌آموزان استثنایی ایجاد کرده است.
وی ادامه داد: مشارکت ۷۰ درصدی دانش‌آموزان در پایگاه‌های آموزش مجازی استان
وی افزود: در حال حاضر هشت هزار و ۳۶۲ دانش‌آموز در مدارس استثنایی و ۹ هزار ۵۸۴ دانش‌آموز در طرح تلفیقی و فراگیر در مدارس عادی مشغول تحصیل هستند. تاکنون ۱۴۵۹ کانال ارتباطی در فضای مجازی با بیش از پنج هزار و ۳۳۱ ساعت آموزشی برای تمامی هفت گروه دانش‌آموزان استثنایی و دانش‌آموزان تلفیقی در سراسر استان فراهم شده است. حدود ۷۰ درصد دانش‌آموزان توانسته‌اند از سیستم آموزش مجازی استفاده نمایند.
قاسمی‌پور با اشاره به پیگیری وزارت‌خانه و سازمان جهت حل مشکلات اموزشی کودکان استثنائی در فضای مجازی توضیح داد: در گروه ناشنوایان دوره ابتدایی مدارس استثنائی یک طرح آموزشی به نام ATV داریم که این طرح کاملا والد محور بوده و بدین صورت که یکی از والدین حتی در شرایط عادی آموزش از ابتدای صبح با فرزند خود در کلاس‌های آموزشی شرکت کرده و تا پایان ساعت تعطیلی در مدرسه حضور داشته و آموزش‌های لازم را از معلم فرامی‌گیرد.
آزمون آنلاین
وی ابراز کرد: این یک طرح در راستای آموزش والد محور بوده تا با اجرای این طرح هم نظام آموزشی و هم خانواده شاهد پیشرفت تحصیلی و آموزش دانش‌آموز باشیم و یکی دیگر از برنامه‌های در حال احداث سازمان، تقویت پایگاه‌های آموزش مجازی و آنلاین در سطح استان بوده چرا که بسیاری از خانواده‌ها نیز امکان استفاده از آموزش آنلاین را دارند.
این سازمان با صرف هزینه سایت‌هایی را طراحی و ایجاد کرده که علاوه بر حضور دانش اموز در این فضا امکان دریافت بازخوردها نیز فراهم شده است.
قاسمی پور تبیین کرد: مدرسه توان‌خواهان جسمی-حرکتی در بلوار کاوه مشهد در ناحیه ۷، در رقابت با دانش‌اموزان عادی موفق به کسب رتبه اول کشوری در میان دانش‌آموزان عادی و استثنایی شد و این نشان‌دهنده ظرفیت‌های بالای این دانش‌آموزان است و امکان آزمون آنلاین برای این دسته از دانش‌آموزان نیز مهیا بوده و ما نیز از این ظرفیت استفاده می‌کنیم.
رییس آموزش‌وپرورش استثنایی خراسان رضوی در ادامه تصریح کرد: به دلیل وجود برخی مشکلات سخت‌افزاری و بضاعت اندک برخی از خانواده‌ها چه در مناطق برخوردار شهر و چه در مناطق محروم، عده‌ای از دانش‌اموزان نتوانسته‌اند که از خدمات آموزشی بهره ببرند. در مدارس شهرستان‌های مشهد، قوچان، سبزوار و گناباد پویشی راه‌اندازی شده و با استفاده از رانندگان سرویس مدارس، محتواهایی که در قالب پیک و یا مجله تهیه شده است را به درب منزل این دسته از دانش‌آموزان ارسال می‌کنیم.
گروه اوتیسم و کرونا
قاسمی‌پور یادآور شد: برای دانش‌آموزان اوتیسم، پیش‌دبستانی‌های ناشنوا و کم‌توان ذهنی که نمیتوانند از طرح آموزش مجازی استفاده کنند، طرح دست‌یاران تدریس راه‌اندازی شده است. این فرایند در ابتدا برای دانش‌آموزان اوتیسم اجرایی شد. در پایگاه آموزش مجازی یک نفر از اعضای خانواده به عنوان دستیار معلم معرفی شده و یک سری آموزش به او ارائه می‌شود تا به دانش‌آموز منتقل کند. تا کنون فعالیت‌های ورزشی، توان‌بخشی، مشاوره‌ای و پرورشی برای دانش‌آموزان اوتیسم در این طرح جواب داده است. در حال حاضر بیشترین آسیب به دانش‌آموزان گروه اوتیسم وارد شده است. این دانش‌آموزان از جمع فراری هستند و فقط در کلاس درس به طریقی می‌توانند ارتباط برقرار کنند.
سامانه محدود شاد
وی در خصوص سایر مشکلات سامانه شاد برای دانش‌آموزان استثنایی بیان کرد: در سامانه شاد برای فعالیت‌های توان‌بخشی امکاناتی فراهم نشده است. یک سری از دروس حرفه‌ای دوره متوسطه را به خوبی پشتیبانی نمی‌کند. کلاس‌بندی‌های به شکل عادی صورت نمی‌گیرد. یکی از مشکلات برنامه شاد در برگزاری کلاس‌های چند پایه است. اکثر کلاس‌های مدارس استثنایی چند پایه است و سامانه شاد این کلاس‌ها را نمی‌تواند ساماندهی کند. همچنین به دلیل فقر مالی برخی خانواده‌ها گزارش‌هایی می‌رسد که دانش‌آموزان و خانواده‌ها دیگر خجالت می‌کشند برای استفاده از کانال‌های آموزش مجازی به همسایه و یا آشنایان خود مراجعه کنند. استفاده از برنامه شاد برای کسانی که مشکلات زیادی در این قبیل دارند فقط برای مدت محدود جواب‌گو خواهد بود. اگر آموزش مجازی طولانی شود باید فقر مالی خیلی از خانواده‌ها در نظر گرفته شود.
رییس آموزش‌وپرورش استثنایی خراسان رضوی در خصوص نحوه برگزاری امتحانات این دسته از مدارس گفت: در این خصوص از سیستم آموزش‌وپرورش تبعیت کرده و مدارس استثنایی مانند هنرستان‌ها امتحانات نهایی ندارند و شرایط برگزاری امتحانات حضوری هم فراهم نمی‌شود، اما باید آمادگی برگزاری امتحانات پایه نهم با یک برنامه‌ریزی مدون را داشته باشیم. دانش‌آموزان تلفیقی که در مدارس عادی تحصیل می‌کنند نیز امتحانات‌شان با رعایت فاصله اجتماعی و رعایت نکات بهداشتی برگزار می‌شود .
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.