شیوع تب کرونا در بازارهای نوروزی

انسیه سروش

نوروز، عید باستانی ایرانیان که بخشی بزرگی از فرهنگ آنان را شامل می‌شود، سهمی عظیمی در اقتصاد شهرها هم دارد. بخشی از این سهم مربوط به بازارهایی است که به واسطه فرهنگ نوروزی ایجاد شده و بخش دیگر مربوط به رونقی است که به واسطه حضور گردشگران به وجود می‌آید. بسیاری از کسبه، حساب ویژه‌ای بر روی این ایام باز کرده و در انتظار جبران کسادی کل سال هستند اما امسال شرایط متفاوتی را تجربه می‌کنند چراکه نه تنها خبری از گردشگران نیست بلکه حال و هوای نوروز نیز معنایی ندارد.

در ادامه به سراغ روسای اتحادیه‌های رستوران‌داران، تالارداران و نانوایان طرقبه و شاندیز، بارفروشان مشهد و تزئیانات ساختمانی مشهد رفته و به گفت‌وگو با ایشان پرداختیم که بخشی از آن را می‌خوانید.

رئیس اتحادیه رستوران‌داران، تالارداران ونانوایان شهرستان طرقبه و شاندیز گفت: عملا ما مشتری نداریم و فقط به خاطر حضور کارگران واحدها را تعطیل نکردیم.اکثر مردم فقط با ماشین دور می‌زنند و تعداد بسیار کمی به رستوران‌ها مراجعه می‌کنند. اگر قبلا صد نفر مراجعه کننده داشتیم این عدد اکنون به ده نفرتنزل پیدا کرده است.

به گزارش صبح امروز، حمید بلبل عنبران در گفت‌وگو با خبرنگار این رسانه افزود: در حال حاضر تمام واحدهای صنفی مجموعه ما باز هستند و به فعالیت خود ادامه می‌دهند. با اداره بهداشت، اتاق اصناف و سازمان صمت، مکاتباتی انجام شده ولی دستوری مبنی بر تعطیلی واحدها ابلاغ نشده است و فقط دستوراتی در رابطه با رعایت بهداشت و ضدعفونی کردن کامل محیط و لوازم، مطرح شده که رعایت می‌شود.

خسارت بالا ناشی از اتلاف تمهیدات نوروزی

عنبران ادامه این روند را این‌طور پیش بینی کرد که با توجه به توصیه‌هایی که می‌شود به نظر نمی‌آید که مردم به رستوران‌ها مراجعه کنند و با توجه به اینکه منطقه ما گردشگری است و اکثر واحدها برای عید نوروز تمهیدات زیادی را در نظر گرفته بودند، خسارت بالا و جبران‌ناپذیری را متحمل شده و با رکود اقتصادی مواجه خواهیم شد.

وی حضور مسافران را بسیار کمتر نسبت به گذشته بیان کرد و افزود: مسافرانی هم که اکنون حضور دارند اکثرا قبل از شیوع کرونا وارد شده اند.

رئیس اتحادیه رستوران‌داران در خصوص سلامت مواد اولیه ابراز کرد: گوشت را طبق دستورالعمل اداره دامپزشکی تهیه و بسته‌بندی می‌کنیم و خوشبختانه به دلیل فراوانی به صورت تازه و به اندازه نیاز تهیه می‌کنیم اما این امکان را داریم که در سردخانه‌های خود تا یک ماه و نیم از گوشت نگه‌داری کنیم. غذاها نیز به مقدار نیاز پخت می‌شود و مازاد نداریم. اکثر غذاها به شکل کبابی هستند که در زمان سفارش مشتری کباب می‌شوند.

فقط متحمل هزینه هستیم

وی تصریح کرد: در شرایط فعلی که به جهت شیوع ویروس کرونا پیش آمده است، صنف ما بازار راکدی را تجربه می‌کند و در واقع فقط هزینه‌هایی مثل حق کارگر، مصرف آب، برق و گاز، بیمه و مالیات را می‌پردازد.

بلبل عنبران در رابطه با وضعیت تالارها عنوان می‌کند: به دلیل که اینکه اجتماعی صورت نگیرد تمام مراسمات تالارها کنسل شده است و این ضرر بزرگی برای صاحبان تالارها به ویژه آن‌هایی که مالک نیستند، به دنبال دارد. علاوه براینکه این افراد مجبورند مبلغی که به عنوان ودیعه دریافت و آن را خرج کرده‌اند بازگردانند.

کرونا ابتدا سبب رونق شد

رئیس اتحادیه بارفروشان می‌گوید: کسب‌وکار، متاثر از سیاست شده است، اگر به واسطه مسائل سیاسی و ارز بتوان صادرات انجام داد کسب‌وکار رونق گرفته و قیمت‌گذاری تغییر می‌کند اما اگر صادرات نباشد، به واسطه محدودیت‌هایی که ایجاد می‌شود، نرخ‌ها به شکل دیگری تغییر می‌کند. به واسطه همین سیاست‌گذاری‌ها در مقطعی کاهش صادرات داشتیم اما با حضور کرونا، بازار مجدد رونق گرفت البته اکنون نیز همه مرزها بسته و فقط به افغانستان خروجی داریم. کرونا در ابتدا سبب رونق بازار شد اما به دلیل بسته شدن مرزها و عدم صادرات به کشورهایی مثل پاکستان، ترکیه و…آسیب بیشتری را وارد کرد. حتی بعضی از کشورهای محصولات ما را برگشت دادند.

حیدر ساکن برجی این گونه ادامه می‌دهد: پایه و اصل تعیین قیمت در رابطه با میوه و تره‌بار، براساس عرضه و تقاضا است؛ اکنون که کشور در شرایط خاصی به سر می‌برد و به دلیل شیوع بیماری کرونا، صادرات نیز دچار مشکل شده است و با توجه به وجود تولید مازاد بر مصرف داخلی میوه به خصوص سیب و پرتغال، قیمت‌ها کاهش پیدا می‌کنند اما اگر مرزها باز شوند و صادرات اتفاق بیفتد، قیمت‌ها افزایش خواهند داشت البته ذخایر امسال نسبت به سال گذشته بیشتر است.

حیدر ساکن برجی در خصوص نرخ‌ها در تنظیم بازار اظهار می‌کند: کمیسیون تنظیم بازار متشکل ازچند نهاد، که اتحادیه مربوطه یکی از آنهاست، نرخ‎‌گذاری را براساس ایجاد تعادل دربازار انجام می‌دهد. واحدهای متقاضی در تنظیم بازار، از خرده فروشان هستند که زیر نظر اتحادیه میوه و سبزی با نرخ مصوب، محصولات خود  را می‌فروشند و بازرسان اتحادیه، اتاق اصناف و سازمان صنعت، معدن و تجارت بر فروش این بازار نظارت دارند.

وی یادآور می‌شود: در صنف بارفروشان، آغاز شوروحال نوروزی در بین مردم، از نیمه اسفند است که خرده‌فروشان برای خرید و عرضه خرد به مصرف‌کننده اقدام می‌کنند البته ذخیره‌سازی‌ها انجام شده است؛ در حال حاضر فقط چند قلم محصولی که موثر در درمان کرونا اعلام شده همانند لیموترش، سیر، هویج و… از فروش بالایی برخوردار است.

قیمت‌این اقلام به واسطه افزایش آنها در تهران، بالا رفت و اگر کنترل صورت نمی‌گرفت همانند تهران، با قیمت‌های خیلی عجیبی روبرو می‌شدیم اما در همان ابتدای افزایش، توسط تیمی متشکل از اتاق اصناف، اتحادیه و بازرسی سازمان صمت، قیمت‌ها در مبدا کنترل شد.

کرونا شور نوروزی را از بین برد

رئیس اتحادیه تزئینات ساختمانی مشهد می‌گوید: شیوع ویروس کرونا در ایران باعث شده است، در روزهای پایانی سال، بازار حال و هوای نوروزی را از دست بدهد.

عبدالله افشاری صالح می‌افزاید: با توجه به شرایط ویژه‌ای که به خاطر شیوع ویروس کرونا به وجود آمده، مانند سال‌های گذشته استقبال نوروزی صورت نمی‌گیرد و امیدواریم در روزهای پایانی سال شوق نوروزی مجددا ایجاد و مردم خرید کنند.

وی با اشاره به فروش فوق‌العاده اظهار داشت: با توجه به شرایط ویژه اقتصادی که وجود دارد یک حراج ناگفته‌ و فروش فوق العاده‌ در تمام صنف‌ها برقرار است. اگر مشتری متقاضی کالایی باشد فروشنده به هر ترتیبی که شده نظر مشتری را جلب کرده تا بتواند فروش داشته باشد. رشته ما هم از این قاعده مستثنی نیست. با این حال، بر اساس ماده 84 برای واحدهای صنفی که تقاضای حراج کرده‌اند فروش فوق‌العاده مصوب کردیم که از آن استفاده می‌کنند. برای شرکت در این طرح باید واحد متقاضی نرخ خرید ارائه دهد و باید در مدت حراج زیر نرخ فروش قانونی با توجه به سودهای مصوبی که در قانون برای آن لحاظ شده است، بفروشد. رقابت‌هایی که در مراکز وجود دارد باعث می‌شود که قیمت‌ها به حداقل برسد و افتی داشته باشد که ممکن است خدماتی که شایسته است ارائه نشود.

افشاری صالح در ادامه در رابطه با نظارت بر واحدهای صنفی ادامه می‌دهد: در مرحله اول باید بازرسی‌ها را به کالاهایی که بیشتر مورد استفاده مردم قرار می‌گیرد و مردم با آن بیشتر در ارتباط هستند، اختصاص داد، در سایر موارد، بازرسی‌ها بیشتر شکایت محور است.