این تنها یک مجسمه ساده نیست

صالح موسویان

کاربرد واژه «سمپوزیوم» حداقل در شهر مشهد شاید بیشتر در حوزه پزشکی و سلامت، آشنا به گوش شهروندان است چون عموماً شاهد خبرهایی از برگزاری سمپوزیوم قلب در بیمارستان رضوی بوده‌ایم و اما حالا مجدد این واژه را مرتب می‌شنویم اما این بار در حوزه هنر . بنابراین مایلم در ابتدا کمی در مورد واژه سمپوزیوم بپردازم، این لغت ریشه یونانی دارد و از دوران یونان باستان به گرد هم‌آیی می‌گفتند که حول یک محور خاص  با دعوت و به‌صورت میهمانی و حتی بعضاً با جشن و شادی برگزار می‌شد حتی افلاطون فیلسوف بزرگ دوران باستان یونان کتابی دارد با همین عنوان، «سمپوزیوم»، که برگردان و ترجمه فارسی آن با عنوان « ضیافت » و « میهمانی » منتشر شد. به‌مرورزمان سمپوزیوم  نوعی «گرد هم‌آیی» حول محور خاص اطلاق شد.

در حوزه هنر امروزه هر شهر یا کشوری برای نشان دادن توانایی خود در توسعه ، سعی می‌کند تا با برگزاری  سمپوزیوم‌ها ، بینال ها ، ترینال ها، آرتفر ها، رزیدنس آرت ها و… جایگاه فرهنگی خود را توسعه و گسترش داده و درنهایت با هویت‌سازی و برندینگ خود را در دنیا مطرح و شاخص سازد.

امروزه علاوه بر بینال ها و آرتفر ها، رزیدنس آرت ها رویداد سمپوزیوم‌های هنری یکی از رویدادهای مهم هنری است که در همه جای دنیا رقم می‌خورد و چون گذشته سمپوزیوم‌ها میهمانان خود را از یک منطقه یا حتی از کشورهای مختلف ،  برای زمانی محدود پیرامون موضوع هنری موردنظر ، مثل نقاشی ، مجسمه‌سازی. ، هنر محیطی و…گرد می‌آورد .

سمپوزیوم مجسمه‌سازی پرتره در مشهد ، که سعی کرده بود در نخستین گردهمایی خود ساخت چهره و پرتره  بیست تن از شهدا و مفاخر را  رقم بزند. این سمپوزیوم در دو سطح ( اساتید و هنرمندان)  و با حضور ۸ میهمان که از اساتید هنر در این رشته و ۱۲ هنرمند و دانشجو از خراسان همراهی شد.

رویکرد سیاست‌گذاران این سمپوزیوم‌ها حضور حداکثری هنرمندان فعال در مشهد و استان، در این رشته بود. این تصمیم به خاطر جوان بودن این رشته هنری در شهر و کشور گرفته شد، گر چه که این ترکیب فرصت تجربه برای برخی هنرمندان را فراهم می‌کرد اما در حقیقت سمپوزیوم‌ها محل ارائه کار افراد توانمند هستند که امکان ساخت اثری فاخر در ظرف محدود زمانی را دارند. این افراد که براثر تمرین‌های مداوم و پی‌درپی و مطالعه می‌توانند قواعد زیبایی‌شناسی را در یک اثر بگنجانند ، در این میان علاقه‌مندان به هر رشته با روش‌های تکنیکی ایجاد کار آشنا می‌شوند و از سویی با بازدیدکنندگان به تبادل و تعامل در حین برگزاری سمپوزیوم‌ها تأثیرات دوسویه‌ای بر مردم و هنرمند ایجاد می‌کند. این تعاملات نکته حائز اهمیت در برگزاری این‌گونه رویداد در دنیا تعریف‌شده است، که آن ایجاد یک خاطره جمعی  است، خاطره‌ای از خلق و پدید آمدن یک اثر که مردم(یک منطقه یا یک شهر) با فرایند شکل‌گیری یک اثر آشنا می‌شدند.

هنگامی‌که اثری این‌چنینی  در شهر نصب شد، اثر دیگر تنها یک مجسمه ساده نیست، مجموعه‌ای حاوی خاطراتی از دیده‌ها و شنیده‌ها است. خاطراتی که می‌تواند سال‌های سال  بر خاطره مردم شهر بر جای بماند حتی اگر این آثار دیگر وجود نداشته باشند‌ و اثری که از خاطر شهروندان پاک نشود و در یادها بماند، میراثی است نیکو؛ که شهروندان، خود در مقابل وندالیسم و هر پدیده مخرب دیگر مراقبت و محافظت از آن را عهده‌دار خواهند بود.