تهیه‌کننده هایی که پول می‌خواهند!

هفته گذشته خبری مبنی بر پایان تصویربرداری فیلم داستانی «ندا» به کارگردانی و نویسندگی رامین معقولی، در مشهد منتشر شد، اینکه کارگردانی غیرمشهدی فیلمی در شهرمان می­سازد بهانه­ای بود تا با او گفت­وگو کنیم و ببینیم حس و حال فیلم سازی در مشهد چگونه است و ساختن فیلم در این شهر که امسال پایتخت فرهنگی جهان اسلام است، با چه دشواری­هایی روبروست.

داستان دختر دستفروش

رامین معقولی درباره فیلم داستانی خود که تصویر­برداری آن به پایان رسیده گفت: ایده این فیلم حدود بیست سال پیش به ذهنم رسید. در یکی از روزنامه­های کثیرالانتشار اتفاقی خواندم که برای یک بچه در یک شهرستان رخ داده بود بعد این ایده در ذهنم ماند. مرداد 95 شروع کردم به فیلمنامه نوشتن و از آن ایده اولیه بخش­هایی در فیلم­نامه آمد و کار شکل گرفت. ایده اولیه در این فیلم کم­رنگ شد و تنها قسمت­هایی از آن را قرار دادم و خرده­پی­رنگ­هایی به آن افزودم. 25 شهریور پارسال فیلمنامه مصوب شد و استارت کار را در بیستم اسفند ماه زدیم، کار الان در مرحله تدوین است.

معقولی با بیان اینکه این فیلم سفارش جایی نیست، اسپانسر نداشته و با سرمایه شخصی ساخته شده است، تأکید کرد: موضوع داستان مقطعی از زندگی یک کودک دستفروش و یک کودک کار است که یک روز کاری این دختربچه را به تصویر کشیدیم. یک روز از زندگی این بچه که «آرزو» نام دارد، با افرادی که او با آنها سر و کار دارد مواجه می­شویم و اتفاق­هایی که برای او رخ می­دهد. به یک معنا موضوع می­تواند کلیشه­ای باشد اما من فکر می­کنم اگر شما فیلم را ببینید خواهید دید که بخش مهمی از کار هرگز کلیشه­ای نیست و دریچه­ای که به موضوع گشوده­ می­شود جدید است. احساس می­کنم تا کنون ما به مشکلات دستفروشی آنهم در قشر دختر آن نپرداخته­ایم و به نگاه افرادی که با این دختران در ارتباط هستند توجهی نداشتیم.

هدف، روایت است

وی گفت: هدف در واقع این نیست که بگوییم چه بکنید و چه نکنید و درس بدهیم و بخواهیم پیامی بدهیم و بگوییم چگونه با این­ بچه­ها رفتار کنیم، این فقط قص­ه ای از زندگی یک دختربچه است. من روی یک دختربچه دست گذاشته­ام و نهایت هدفم این است که می­خواهم نگرشی به افراد جامعه اضافه کنم که هر زمان امثال آرزو را دیدیم بتوانیم حدس بزنیم از چه محیطی آمده و به کجا می­رود و چه اتفاق­هایی برایش افتاده و یا خواهد افتاد. شاید آن موقع به کاری نیک دست بزنیم و شاید هم نه مهم برای من این است که حتی اگر شده لحظه ای ذهنی را متوجه این کودکان کرده باشم. نمی­خواهم مستقیم بگویم کاری برای این بچه­ها بکنیم. هدف، پیام دادن نیست و چون مخاطب باهوش است فقط کافی است به او نشان دهیم و او خود برداشتی خواهد داشت. همان­طور که آن عکس و مطلب در روزنامه بیست سال ذهن من را مشغول کرد شاید دیدن این فیلم نیز در ذهن مخاطب تاثیر بگذاردو منشع فعالیتی مفید گردد

این کارگردان عنوان کرد: این فیلم به صورت جدی اولین کار من است که به عنوان نویسنده و کارگردان در آن حضور دارم. پیش از این برنامه­ریز و دستیار بوده­ام و هدفم جشنواره­های داخل و خارج از کشور است که در آنها شرکت خواهم کرد.

استعدادهای فراوان در مشهد

وی افزود: اگر بخواهم بگویم چرا مشهد را انتخاب کردم دلیل آن این است که دوسال است ساکن مشهد هستم و خواستم در مشهد فیلم بسازم. کار کردن در مشهد را  دوست دارم اما  مشکلات بسیاری در راه کسی که می­خواهد در مشهد کار کند وجود دارد. استعدادهای بسیاری در مشهد دیدم و نزدیک به دویست نفر را تست گرفتم که استعدادهای خوبی بودند اما باید برای این استعدادها برنامه­ریزی شود و این من را مشتاق کرد در مشهد کار کنم.

معقولی تصریح کرد: دیدگاه کلی در مورد فیلم کوتاه در کشور ما درست نیست، گفته می­شود این فیلم­ها بازگشت سرمایه ندارد، در حالیکه اگر فیلم­نامه و کارگردانی و تمام مراحل ساخت سنجیده و درست باشد کار فروش هم خواهد داشت. حتی اگر به اکران عمومی هم نگاهی نداشته باشید جوایز جشنواره­ها کار را به صرفه اقتصادی نزدیک می­کند. متأسفانه در کل هنوز این فکر در کشور ما وجود دارد که فیلم کوتاه به صرفه نیست و به نظرم این دیدگاه باید عوض شود.

بخشنامه‌­ها و دشواری­های جدید!

وی افزود: بخشنامه­ای به تازگی مصوب شده که بر خلاف سابق که هرکسی می­توانست تهیه‌­کننده کار خودش باشد، افرادی که کارت تهیه­کنندگی ندارند نمی­توانند تهیه­کننده فیلم­های کوتاه و بلند باشند و این کار به نوعی حرفه­ای است و به نظرم قانون خوبی است، اما آیا بستر این کار آماده است؟ از شهریور تا اسفند سال گذشته به بالغ بر ده تهیه­کننده در مشهد مراجعه کردم که از سمت ارشاد یا دوستان معرفی شده بودند. مسئولین لطف داشتند و تهیه­کننده معرفی می­کردند. اما متوجه شدم نگاه تهیه­کنندگان مشهدی سوای نگاه سایر تهیه­کنندگان کل ایران است. اکثرتهیه­کنندگان حرفشان این است که اگر می­خواهید فیلمی بسازید تهیه­کننده امکانات و سرمایه­ای برای آن نمی­آورد، علاوه بر این پولی هم می­خواهند تا اسم آنها در فیلم درج شود ، این خیلی بد و غیرحرفه­ای است. حتی تصمیم گرفتم فیلم را نسازم که بر اثر پی­گیری مسئولین ارشاد تهیه­کننده­ای برای این فیلم پیدا کردیم.مسیولین ارشاد نیز خود از این موضوغات مطلعند و قصد داشتند با چنین مواردی برخورد نمایند که انشاالله موفق باشند

اگر شهری تهیه­کننده­های خوبی نداشته باشد کیفیت آثار تولید شده در آنجا کاهش می­یابد و این مسئله­ای مهم است که امیدوارم حل شود و از بسترهای خوب و ظرفیت­های خوب در مشهد خیلی بهتر از این استفاده گردد.

گزارشی از نوید موسوی