نیاز مشهد به سبک ویژه در معماری

دانشیار گروه معماري دانشگاه تربيت مدرس تهران گفت: مشهد به عنوان یکی از شهرهای الگو در جهان اسلام باید برای خود سبک و جریان ویژه معماری داشته باشد، یکی از نقطه ضعف‌هایی که در مشهد وجود دارد، نداشتن این الگوها است.

دکتر محمدجواد مهدوی‌نژاد در حاشیه اختتامیه کنگره بین‌المللی «معماری و شهرسازی معاصر پیشرو در کشورهای اسلامی»، عنوان کرد: این کنگره یک مفهوم اساسی و بسیار مهم را مورد سوال قرار داد که این مفهوم را ما با عنوان پیشرو بودن می‌شناسیم با توجه به اینکه در دوره معاصر جریان‌های زیادی وجود دارد که فعال هستند.

وی ادامه داد: در سند چشم‌انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران و برنامه توسعه، محورهای بسیار مهمی برای معماری و شهرسازی ذکر شده است، معماری و شهرسازی ما برای آنکه بتواند طبق مقیاس چشم‌انداز بیست ساله و برنامه توسعه عمل کند نیاز به تحولات بسیار فراوانی دارد.

دبیر علمی کنگره بین‌المللی معماری و شهرسازی معاصر پیشرو در کشورهای اسلامی بیان کرد: جریان‌های موجود در جامعه معماری و شهرسازی ما اغلب به دلایل بسیار زیادی که در کنگره بین‌المللی معماری و شهرسازی معاصر پیشرو در کشورهای اسلامی در مورد آن‌ها بحث شد دارای ضعف‌هایی هستند که نمی‌توانند در قامت صنعت چشم‌انداز بیست ساله و آن چیزی که جامعه عمومی از حرفه‌مندان معمار و شهرساز انتظار دارد ظاهر شود.

مهدوی‌نژاد اظهار کرد: تنها یک جریان وجود دارد، جریانی که مبتنی بر نسل جوان و فارغ‌التحصیلان جوان دانشگاه‌ها است، جریانی که تجربه خود را از کسانی که در کشور ایران آموزش دیده‌اند و تجربه کسب کرده‌اند تغذیه می‌کند، این جریان را به عنوان جریان پیشرو می‌شناسیم و به جای نگاه به خارج یا نگاه به گذشته، به آینده ایران نگاه می‌کند و از آن می‌توان به عنوان معماری و شهرسازی سرآمد یا معماری پیشرو یاد کرد.

وی تصریح کرد: این کنگره و مجموعه کنگره‌هایی که با این هدف در کشور برنامه‌ریزی شده است همه برای پاس‌داشت این اتفاق مهم در کشور است که خوشبختانه در کمیته علمی و در دیگر بخش‌های کنگره این مسئله به خوبی تبیین شده است، کنگره‌های معماری و شهرسازی مهم‌ترین کاری که انجام داد تفکر دوباره به این حرفه است.

دانشیار گروه معماري دانشگاه تربيت مدرس تهران خاطرنشان کرد: اتفاق بسیار مهمی که در کنگره اخیر افتاد شفاف‌سازی مفهوم پیشرو و پیشتاز بودن میان کشورهای اسلامی که چشم‌انداز بیست ساله که در کشور ما بیان شده را شفاف کرده است.

مهدوی‌نژاد عنوان کرد: امکانات بسیار اندک برای برگزاری کنگره‌ها که فعلا در مقیاس دانشگاهی برگزار می‌شوند، توانستیم بهتر از قبل این نکته را به گوش دیگران برسانیم و همچنین محدودیت منابع باعث می‌شود موج‌های کمی در جامعه ایجاد شود، برای ایجاد موج لازم در تمام کشور در طولانی مدت باید کنفرانس‌ها و کنگره‌هایی در مقیاس بزرگ‌تر و با دامنه و تاثیر بالاتر برگزار کرد.

وی اظهار کرد: معماری اسلامی با معنا و مفهوم گذشته آن مورد نظر ما نیست، در کشورهای اسلامی این الگو باید تبیین شود که می‌توان یک معماری پیشرو داشت، یک معماری که از زمینه خود برآمده است و وابسته به شرق و غرب نیست.

دبیرعلمی کنگره بین‌المللی معماری و شهرسازی معاصر پیشرو در کشورهای اسلامی عنوان کرد: مشهد شهر بسیار مهمی است، متاسفانه یکی از مشکلاتی که تاکنون با آن دست‌وپنجه نرم می‌کرده نبودن فارغ‌التحصیلان برای ساخت شهر بوده است اما اکنون ما فارغ‌التحصیلان رشته معماری و شهرسازی بسیاری در شهر داریم.

در مشهد جریان معماری غربی و گذشته در حال قوت گرفتن است

مهدوی‌نژاد خاطرنشان کرد: مشهد باید تلاش کند در صف مقدم قرار گیرد و خود را در اختیار معماری پیشرو و نه در اختیار معماری غربی و گذشته‌گرا قرار دهد، مسئله‌ای که امروز در مشهد شاهد آن هستیم قوت گرفتن جریان معماری غربی و قوت گرفتن برخی از معماری‌های گذشته‌گرا است.

وی اظهار کرد: انتظار می‌رود مسئولین در مشهد از جمله شهرداری، استانداری، فرمانداری و دیگر نهادها در حیطه اختیارات خود و همچنین تمامی گروه‌های تخصصی به این ندایی که از دانشگاه‌ها آغاز شده است پاسخ مثبت دهند و از این ایده استقبال کنند و به سمت چشم‌انداز بیست ساله حرکت کنند.

دانشیار گروه معماري دانشگاه تربيت مدرس تهرانافزود: برگزاری چنین کنگره‌هایی در مشهد قدم کوچکی برای آغاز اقدامات مربوط به این چشم انداز بیست ساله است، مهم‌ترین اتفاق برای بافت‌های فرسوده و تاریخی در مشهد تغییر الگوهای نادرست و کپی شده غربی است که باید به سمت الگوهای پیشرو گرایش پیدا کند.

مهدوی‌نژاد عنوان کرد: افرادی معتقدند با تخریب ساختمان‌ها و ساخت دوباره آن‌ها و یا ترمیم ظاهر بناها بافت احیا می‌شود در حالی که این عملکرد نادرستی است و پاسخگوی نیازهای ما در مشهد نیست و بجای آن‌ها نیاز به یک برآیند بهتر داریم.

وی بیان کرد: شهرداری استقبال بسیار خوبی از این ایده‌ها کرده است و در واقع درک نادرست بودن فرمول‌های وارداتی بخش مهمی از پاسخ ما در این مسئله است.