ارتباطات، مهمترین اصل اثر بخشی جامعه

سید وحید موسوی کارشناس ارشد علوم ارتباطات اجتماعی

با توجه به شرایط فعلی و آخرین سال از دهه90 شمسی و اولین سال از 2020 میلادی نقش ارتباطات لحظه به لحظه در جامعه پر رنگ تر شده است و به طور کلی میتوان مدعی شد که امروزه بدون ارتباطات و برقراریش هیچ رویدادی ممکن نخواهد شد.

از اثر بخشی تا دربرگیری از اقناع و ترقیب و کلید واژه های نظیر آن میتوان ارتباطات را بر خط ترین شریان جدی زندگی بشریت نامید، به طوری که ساختار اساسی و خلقت ابتدایی انسان را با خود پدیدار و ترسیم کرده است.ارسطو که پدر ارتباطات دنیاست ،اولین مدل ارتباطی را خلق کرده است.
براساس مدل ارسطو،سخنگو از نقش كليدي در ارتباط برخوردار بوده و کاملاً عهده دار مسئولیت ارتباط است.
ابتدا فرستنده،محتوایی را آماده كرده و به نحوي كلمات را در كنار هم قرار می دهد كه بيشترين هماهنگي را با افكارش داشته باشند تا از این طریق بتواند بر شنوندگان و گيرندگان پیام خود،حداكثر تاثير را بگذارد و واکنشی متناسب با خواست خود دریافت کند.

هدف اصلی از ارتباطات چیست و چه تعاریفی از آن در دسترس میباشد؟

در این مقاله سعی بر داریم تا تفکر مدل های جدید خود آگاه و نا خود آگاه ارتباطی را دسته بندی کرده و آن ها را در ساختار ذهنی و وجودی انسان به تصویر بکشیم به گونه ای که مبدل اصلی موجودیت بشر بشود، که این خود ادعای بزرگی است.
اما میتوان با چند سوال ساده طوفانی از جنس تفکر در ذهن انسان ایجاد کرد که ارتباطات و نقش تاثیر گذارش چست؟
شاید این مهم جای سوال و پاسخ تعدادی از دانسته ها و ندانسته های ادمی باشد؛ پس جای سوال اینگونه به وجود می آید چرا آدمی از ارتباطات بهرمند شده است ؟
درجواب به این سوال شاید هر فردی پاسخ ذهنی خودش را داشته باشد اما پاسخ صحیح این سوال را اینگونه میتوان داد که آدمی از تبدیل یک ارتباط به وقوع پیوسته است، مهمی که سرشت انسانی را ترسیم کرده است. به نوعی میتوان هنجار های ابتدایی آن را منوط بر احساس نیاز فردی و واکنش نسبت به جامعه و محیط پیرامون دانست.

مدل ارتباطي ارسطو،یکی از متداول ترین و معمولی ترین مدلهای ارتباطي است كه در آن فرستنده، اطلاعات يا پيام را براي گيرندگان مي فرستد تا آنها را تحت تاثير قرار دهد و آنها مطابق آن عمل كرده و يا جواب دهند. در این مدل، قانون طلايي برتري داشتن در سخنراني هاي عمومي و سمينارها برای ارائه گیرا و موثر پیام به گیرندگان و دریافت واکنش مورد دلخواه است.
در اينجا فرستنده، فعال و گيرنده تابع و مطيع است.
چنانچه پیش از این نیز اشاره شد،ارسطو فيلسوف بزرگ و ارائه کننده اولین مدل ارتباطی است که در حدود 300 سال قبل از ميلاد،مدل خود را ارائه كرد.
در مدل وی بر اهميت نقش مخاطب در زنجيره ارتباطي تأکید شده است اين مدل بيشتر بر سخنراني هاي عمومي متمركز است تا ارتباط میان فردی می باشد.
حال با کمی فاصله گرفتن از مدل ابتدایی ارتباطی ارسطو در تاریخ میتوان امروزه این مدل را به برقراری کلامی و غیر کلامی ارتباطات دسته بندی کرد.
ارتباطات فیزیکی و غیر فیزیکی، ارتباطات حسی و غیره و هزاران نوع دسته ارتباطی که امروزه انسان بدون دانستن و داشتن علوم ارتباطی آن را نهادینه نزد خود حفظ کرده است.

آیا ارتباطات زمان و مکان دارد؟

در پاسخ سوال باید نوشت ارتباطات نیاز به زمان ومکان دارد که دسته بندی ارتباطات میان فردی و فردی را به تصویر ذهنی میکشد جایی که فرمان بردار و فرمانده تمامی افکار آدمی میباشد.

اما ارتباطات حد و مرز ذهنی ندارد و تا بی نهایت رمز گذاری نشده است چرا که . به محض حل سوال، جواب صورت مسئله به گونه ای ارتباطی شفاف و عیان است که ذهن آن را در حافظه های ابتدایی خود ذخیره کرده است.
به طور کلی ما در تمام لحظات عمر خود مشغول برقراری ارتباط هستیم که این ارتباط ازدرون فردی بودن، یون های همگن ارتباطی با خودمان شروع می‌شود تا پله‌های بعدی مثل ارتباط با اعضای خانواده و جایگاه‌های مختلف اجتماعی و … که برای انجام هر کاری ما نیاز به برقراری ارتباط داریم.
از خرید یک وسیله از فروشگاه گرفته تا ارتباط با یک مدیر بلندمرتبه و صحبت کردن در جمع‌های بزرگ.
در کل طیف ارتباطات بسیار گسترده‌تر از این است که بتوان در یک مقاله در مورد آن توضیح داد و اگر بخواهیم به‌طور مفصل آن را بیان کنیم نیاز به صدها پارگراف توضیح و خط رسمی متفاوت داریم

دسته های ارتباطی را نمیتوان شمرد چرا که روز به روز با دسته های متعددی از ارتباطات برخورد داریم ؛ از ارتباطات غیر کلامی که خود به نوعی وسیع و غیر قابل توصیف است گرفته تا ارتباطات کلامی که ابتدا و انتهایی ندارد.
امروزه هر انسانی میتواند مبدل اصلی برقراری ارتباط باشد. ارتباطی از جنس زمان مکان و … که بشیریت به همه این نوع رویداد ها روز به روز بیشتر میرسد، آن هم با دانشی که از ابتدای خلقتش در وجودش نهادینه شده است.
ارتباطات را میتوان مهمترین شریان پاسخگویی به نیاز های آدمی دانست چرا که ورودی و خروجی مشخصی ندارد و تاثیر گذار ترین عنصر بر تمامی قالب های موجود در دنیا می باشد.

دسته های مهم ارتباطی ،شناخت مخاطب ،ترسیم و تولید محتوا با توجه به زمان و مکان خاص ابتدایی ترین حالت برقراری یک ارتباط موثر دوگانه و یا چند گانه میباشد .که فرد باید در شرایط مکانی و زمانی مشخصی تولید فرکانس ارتباطی را با توجه داده های اولیه برقرار نماید.
جامعه شناسان در رابطه با ارتباطات اجتماعی نظرات متفاوتی دارند که میتوان به رایج ترین آنان اشاره ای کرد
ارتباط از نظر لغوی واژه ای است عربی از باب افتعال که در فارسی به صورت مصدری به معنای پیوند دادن ، ربط دادن و به صورت اسم مصدر به معنای بستگی ، پیوند ، پیوستگی و رابطه استعمال می شود .
ادوین امری مفهوم ارتباط در معنای عام را ( با توجه خاص به ارتباط اجتماعی ) چنین تعریف می کند ارتباط عبارت است از فن انتقال اطلاعات ، افکار و رفتار های انسانی از یک شخص به شخص دیگر به طور کلی هر فرد برای ایجاد ارتباط با دیگران و انتقال پیام های خود به ایشان از وسایل مختلف استفاده می کند .
موقعی که انسان به دیگری نامه می نویسد ، با کتبی مقصود خود را به نظر او می رساند و با وی ارتباط برقرار می سازد.
به تعریفی دیگر از موجز ، لاندبرگ ، شراگ و لارسن ، ارتباط عبارت است از انتقال معانی یا پیام از طریق نمادهای چند می دانند .
به نظر آنها زمانی که انسان ها از طریق نمادهای چند به تأثیر بر یکدیگر می پردازند ، در ارتباط با یکدیگر قرار گرفته اند .
از نظر چلز کولی ارتباط را مکانیسمی می داند که از خلال آن روابط انسانها برقرار می شود و بسط می یابد تمامی نماد های ذهنی ، به همراه وسایل انتقال آنان در فضا و حراست از آنان در زمان در محدودۀ ارتباط جای می گیرد . پس ارتباط ، انتقال پیام به دیگری و اساس شکل گیری جامعه است.

هدف ابتدایی این مقاله نگاهی کوتاه و گذرا به تاریخچه درونی خلقت ارتباطات میباشد که تلاش میشود در بخش های بعدی دسته های ارتباطی و جامعه ارتباطی را ترسیم کرد چرا که ارتباطات یک عنصر جدای ناپذیر از ساختار انسانی میباشد
ادامه دارد…..