چشم‌انداز توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعات استان خراسان رضوی؛
توسعه زیرساخت‌ها و مواجهه با چالش‌ها
مهناز اصغری
مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات خراسان رضوی بیان کرد: متاسفانه، پوشش اینترنت در جاده‌ها به قدرت پوشش (2G) نیست و دو دلیل اصلی برای این موضوع وجود دارد: اول اینکه تجهیزات مورد نیاز برای ارائه اینترنت پرسرعت در جاده‌ها بسیار گران‌قیمت هستند. دوم اینکه یک دکل ارتباطی برای برقراری مکالمه تلفنی معمولی تنها به ۲ مگابیت بر ثانیه پهنای باند نیاز دارد، در حالی که برای توزیع اینترنت پرسرعت، حداقل ۱۵۰ مگابیت بر ثانیه پهنای باند لازم است. این تفاوت چشمگیر در پهنای باند، چالش بزرگی برای ارائه اینترنت باکیفیت در جاده‌ها ایجاد می‌کند.
به گزارش روزنامه «صبح امروز»؛ علی دلگیر در نشست خبری با اصحاب رسانه که به‌‌مناسبت هفته دولت برگزار شد، با تاکید بر اینکه «در حوزه توسعه ارتباطات و اطلاعات، توسعه زیرساخت های روستایی موضوعی دارای اولویت است» مطرح کرد: ظرف یک سال گذشته ۱۱۲ سایت جدید در روستاها برای توسعه اینترنت3G و 4G با پوشش ۱۳۸ روستا و صرف اعتباری بالغ بر ۷۹۱ میلیارد تومان نصب شده است.
۹۵ روستای خراسان رضوی به جمع کاربران اینترنت نسل ۳ و ۴ پیوستند
مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات خراسان رضوی با اشاره به اینکه «۶۴ سایت همراه اول و ایرانسل به نسل‌های سه و چهار ارتقاء یافته و ۹۵ روستا تحت پوشش ارتباطی قرار گرفتند» ادامه داد: این پیشرفت با تخصیص اعتباری معادل ۳۳۲ میلیارد تومان محقق شده است که این اعتبار تخصیص یافته کاملاً از محل اعتبارات دولتی است.
وی تصریح کرد: با تخصیص ۱۱۲۳ میلیارد تومان اعتبار در این حوزه، شاهد دستیابی به پوشش ۸۹ درصدی اینترنت روستایی در استان بوده‌ایم. طبق برنامه‌ریزی، تلاش خواهیم کرد تا در سه سال باقی‌مانده از دولت، این پوشش را به ۱۰۰ درصد برسانیم و ۲۵۹۶ روستای استان را به اینترنت پرسرعت ۳G و ۴G موبایل مجهز سازیم.
دلگیر با اشاره به اینکه «در سنوات گذشته، تنها پوشش ADSL را جزو پوشش مطلوب اینترنت به شمار می‌آوردیم» عنوان کرد: رویکرد فعلی در خصوص پوشش مطلوب اینترنت، بر اینترنت موبایل نسل ۳ و ۴ متمرکز است؛ بنابراین، تمامی روستاهای استان، از جمله آن‌هایی که پیش از این تنها از ADSL بهره‌مند بودند، اکنون از پوشش نسل‌های جدید اینترنت موبایل برخوردار خواهند شد.
چالش هزینه و پهنای باند برای اینترنت پرسرعت در جاده‌های استان
وی در پاسخ به پرسش خبرنگار «صبح امروز» در خصوص پوشش دهی جاده های استان توسط دو اپراتور اصلی گفت: اپراتورهای تلفن همراه (همراه اول و ایرانسل) متعهد به پوشش‌دهی جاده‌های استان با نسل دوم اینترنت (2G) هستند و به طور کلی، عملکرد خوبی در این زمینه داشته‌اند. اگرچه در برخی محورها مانند مشهد-کلات و مشهد-سرخس نقایصی در پوشش‌دهی وجود دارد، اما هر دو اپراتور تلاش‌های قابل توجهی برای بهبود وضعیت انجام داده‌اند. ایرانسل در حال حاضر پوشش‌دهی بهتری نسبت به همراه اول دارد، اما همراه اول نیز با استفاده از تجهیزات وارداتی، در دو سال اخیر پیشرفت‌های چشمگیری در این زمینه داشته است.
مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات خراسان رضوی ادامه داد: متاسفانه، پوشش اینترنت در جاده‌ها به قدرت پوشش 2G نیست و دو دلیل اصلی برای این موضوع وجود دارد: اول اینکه تجهیزات مورد نیاز برای ارائه اینترنت پرسرعت در جاده‌ها بسیار گران‌قیمت هستند. دوم اینکه یک دکل ارتباطی برای برقراری مکالمه تلفنی معمولی تنها به ۲ مگابیت بر ثانیه پهنای باند نیاز دارد، در حالی که برای توزیع اینترنت پرسرعت، حداقل ۱۵۰ مگابیت بر ثانیه پهنای باند لازم است. این تفاوت چشمگیر در پهنای باند، چالش بزرگی برای ارائه اینترنت باکیفیت در جاده‌ها ایجاد می‌کند.
وی با اشاره به توسعه شبکه انتقال مخابرات ابراز کرد: در استان، پروژه‌ای مهم برای توسعه شبکه انتقال مخابرات در دست اجراست که تا پایان سال تکمیل خواهد شد. این پروژه منجر به افزایش ظرفیت شبکه انتقال از ۲.۲ ترابیت بر ثانیه به ۷ ترابیت بر ثانیه شده و تاکنون ۷۰۰ میلیارد تومان در آن سرمایه‌گذاری صورت گرفته است. این طرح که از مشهد آغاز شده، هم‌اکنون در ۲۴ نقطه از شهرستان‌های استان در حال اجرا بوده و انتظار می‌رود تا دهه فجر به بهره‌برداری برسد.
از توسعه فیبر نوری تا پروژه ملی «ابر دولت»
دلگیر با اشاره به توسعه اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر یا FTTx نیز افزود: پروژه توسعه اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر از آغاز تاکنون ۹۵۰ کیلومتر حفاری در استان داشته که تقریباً نیمی از آن در مشهد و الباقی در شهرستان‌های استان انجام شده است.
مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان ادامه داد: در حال حاضر، اپراتورهایی چون شاتل، آسیاتک، پیشگامان، صبانت و های‌وب، خدمات اینترنت ثابت (FTTX) را در مشهد ارائه می‌دهند. همچنین، مخابرات و ایرانسل پوشش‌دهی را هم در مشهد و هم در شهرستان‌ها گسترش داده‌اند. در مجموع، حدود ۴۰۰ هزار خانوار در استان تحت پوشش اینترنت ثابت قرار گرفته‌اند. برنامه ما این است که تا پایان دوره دولت، تمامی خانوارهای شهری استان، که بالغ بر یک میلیون و ۶۰۰ هزار خانوار هستند، از این خدمات بهره‌مند شوند.
وی با اشاره به اینکه «در حوزه ایستگاه‌های ماهواره‌ای، پروژه چناران با اعتباری بالغ بر ۶۰ میلیارد تومان افتتاح شد» افزود: همچنین در حوزه زیرساخت‌های ارتباطی، توسعه شبکه IP ملی و توسعه شبکه انتقال به عنوان دو پروژه کلیدی با اعتباری معادل ۲۷۰ میلیارد تومان اجرا شده است
دلگیر با اشاره به به توسعه شبکه IP ملی بیان کرد: در فاز دوم توسعه این شبکه، ظرفیت ۳۶۵۰ گیگابیت بر ثانیه به شبکه زیرساخت استان افزوده خواهد شد. این ارتقاء که فاز سوم توسعه و پایداری شبکه انتقال محسوب می‌شود، مناطق بجستان، چناران، داورزن، قوچان، گناباد، مهدی‌آباد، مشهد، نیشابور، سبزوار، صالح‌آباد، سرخس، تایباد، تربت حیدریه و تربت جام را تحت پوشش خود قرار می‌دهد و باعث به‌روزرسانی و بهبود کیفیت اینترنت در این مناطق خواهد شد.
وی درباره پشتیبان دی‌ان‌اس شبکه ملی اطلاعات به عنوان اولویت دیگر شرکت زیر ساخت نیز ابراز کرد: این ظرفیت در مرکز ۲ مشهد با جمع اعتبار صرف شده ۲۷۲ میلیارد تومان ایجاد شده است.
او با اشاره به اینکه «در حال حاضر، استان ما میزبان سه پروژه ملی مهم است» تصریح کرد: یکی از این پروژه‌ها، «ابر دولت» است که به عنوان زیرساخت یکپارچه ابری دولت هوشمند طراحی شده. این پروژه با ظرفیت ۲۰۰ رک، با هدف اصلی تجمیع و یکپارچه‌سازی امن داده‌های دولتی در حال تکمیل است و تا پایان سال جاری به بهره‌برداری کامل خواهد رسید. تاکنون، ۱۲۳ میلیارد تومان اعتبار به این پروژه حیاتی اختصاص یافته است.
چالش تامین برق سایت‌های مخابراتی در قطعی‌ها
دلگیر در ارتباط با پرسشی پیرامون راه چاره نهایی برای رفع مشکل باتری دکل‌های مخابراتی همزمان با قطع برق نیز گفت: هر سایت مخابراتی ۳۲ آمپر سه فاز مصرف برق دارد و هیچ باتری‌ای در دنیا وجود ندارد که بتواند هر روز به مدت دو ساعت، ۳۲ آمپر برق سه فاز برای یک دکل تامین کند و این تقریباً غیر ممکن است.
مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات خراسان رضوی افزود: در استان ما بالغ بر ۳ هزار دکل بی تی اس وجود دارد که تعویض باتری آنها با این روال قطعی برق تقریباً هر ۲۰ روز تا یک ماه باید اتفاق بیفتد چون باتری‌ها از بین می‌رود. یک راه دیگر نیز این است که برای هر دکل، دیزل بگذاریم که دقیقاً ۳ هزار دیزل نیاز است که برای تامین سوخت آنها دچار مشکل هستیم و این راه نیز امکانپذیر نیست و منطقی ندارد. با این حال باتری سایت های کلیدی که هر کدام سه یا چهار سایت دیگر را ساپورت می کنند مرتب تعویض می کنیم هرچند تعویض دائمی باتری ها هم کاری غیر منطقی است.
وی ادامه داد: در حوزه خدمات ارتباطی، برای کاهش مشکلات مردم در کوتاه‌مدت، مراکز تلفن با استفاده از دیزل ژنراتور پشتیبانی می‌شوند. در حال حاضر، ۳۵ مرکز تلفن دارای دیزل ژنراتور هستند و خدمات خود را ارائه می‌کنند. همچنین در سه هزار سایت و دکل BTS که فعال هستند، بیشتر تجهیزات به کنتور هوشمند مجهز شده و شماره کنتورها به شرکت برق اعلام شده است.
دلگیر تصریح کرد: بخشی از قطعی‌ها به دلیل مشکلات فیدر است که موجب قطع برق در مناطق گسترده می‌شود و بخشی دیگر به علت عملکرد سامانه‌های هوشمند شرکت برق رخ می‌دهد. هر ایستگاه ارتباطی مصرفی معادل ۳۲ آمپر سه‌فاز دارد که الگوی مشخصی برای مصرف برق محسوب می‌شود. در قطعی‌های هوشمند، کنتور‌های هوشمند دو ساعت برق را قطع می‌کردند و در خردادماه این اتفاق بیش از یک بار در روز هم رخ می‌داد؛ چون ایستگاه‌های مخابراتی مصرف برق بیش از الگوی مصرف داشتند.
وی مطرح کرد: یکی از مشکلات این بود که کنتور بسیاری از مراکز به نام شرکت مخابرات ثبت نشده بود و این کنتورها از نظر شرکت برق متعلق به کاربرهای حقیقی محسوب می‌شد و برق آنها به دلیل مصرف بیش از الگوی مصرف، روزانه چند نوبت قطع می‌شد. اما اکنون اطلاعات ۷۰۰ شماره کنتور هوشمند را به شرکت برق تحویل داده‌ایم تا دوباره در سامانه آنها لحاظ شود.
مدیرکل ارتباطات خراسان رضوی تأکید کرد: تعویض باتری و تأمین دیزل برای سه هزار سایت ارتباطی کاری بسیار دشوار است؛ با این حال برای ایستگاه پشتیبان باتری اضافه تعریف کرده‌ایم.
میزبانی دیجیتال از ۵.۸ میلیون زائر
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات خراسان رضوی با اشاره به اقدامات صورت‌گرفته در دهه پایانی صفر امسال، گفت: طی دو سال گذشته، ۳۲ سایت ارتباطی در حرم مطهر رضوی ایجاد شده که ۹ سایت از آنها در سال جاری به مجموعه اضافه شده است. در مسیر جاده‌های منتهی به مشهد نیز برای پوشش زائران پیاده، هرساله سایت‌های النگ و رباط خاکستری به صورت سیار فعال می‌شدند. امسال اما این سایت‌ها به صورت دائم و با هدف توسعه روستایی ایجاد شدند.
وی افزود: همچنین یک سایت سیار در مُلک‌آباد نصب شده و سایت روستای قشلاق در اتوبان مشهد–باغچه نیز زیر بار رفت.
دلگیر در پایان بندی صحبتهای خود تصریح کرد: طبق آماری که از اپراتور همراه اول گرفتیم، در سالروز شهادت امام‌رضا علیه‌السلام، بیش از پنج میلیون و ۸۵۰ هزار مشترک فعال در مشهد حضور داشتند. البته این آمار قطعاً بیشتر است؛ چراکه به آمار ایرانسل دسترسی نداریم و آمار این اپراتور کشوری است و آمار محدود مشهد از این اپراتور را در اختیار نداریم.
