افزایش یارانه تاثیری در زندگی مردم ندارد

مهناز اصغری

روز گذشته حجت الاسلام سیدمحمدرضا میرتاج الدینی، نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس از بررسی و تصویب کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۱ کل کشور در جلسه  این کمیسیون خبر داد.

به گزارش روزنامه «صبح امروز» اولین لایحه بودجه تدوین شده توسط دولت سیزدهم که قرار است نشان دهنده اهداف و تعیین کننده شاخص‌های کلان اقتصادی در سال آینده باشد، در روزهای اخیر همواره مورد مناقشه بوده، چراکه ابهامات بسیاری به همراه داشته است. از جمله این انتقادات  نیز می‌توان به موضوع حذف ارز 4200، افزایش یارانه، انقباضی بودن بودجه برای مردم و البته غیرانقباضی بودن برای دولت و… اشاره کرد.

بودجه برای دولت و مردم به یک میزان انقباضی است؟

در این خصوص یک عضو کمیسیون تلفیق لایحه بودجه 1401 در گفتگو با «صبح امروز» در پاسخ به این پرسش که «آیا بودجه 1401 به همان میزان که برای مردم انقباضی است، برای دستگاه‌های دولتی نیز انقباضی تعریف شده است؟» مطرح می‌کند: بودجه سال آینده، متناسب با شرایط و وضعیت عمومی کشور و البته واقعیت‌هایی مانند درآمدها و هزینه‌ها بسته شده است؛ اما در عین حال  بدون تردید باید تغییراتی در آن ایجاد و بین دستگاه‌ها، طرح‌ها و پروژه ها‌عادلانه توزیع گردد.

شهریار حیدری با بیان اینکه « هرساله هزینه دستگاه‌ها از یک فرمت خاص برخوردار است که قطع به یقین قابل پیش بینی است» مطرح می‌کند: در لایحه بودجه 1401، عددی که دولت برای بودجه هر دستگاه پیشنهاد داده، کمتر از نیاز واقعی است. به طور نمونه اگر برای دستگاهی 100میلیارد در نظر گرفته شده، هزینه واقعی آن دستگاه 200 میلیارد است. بنابراین بودجه باید به نوعی بین دستگاه‌ها تنظیم شود که یکی ضرر نکند و دیگری بهره بیشتری ببرد.

وی با اشاره به اینکه «بودجه هم برای مردم و هم دولت انقباضی است» می‌افزاید: در هرصورت بودجه های عمرانی و جاری از محل‌های مختلف باید حاصل شود تا بتوان آن را هزینه کرد. به طور نمونه مالیات‌ها که بخشی از بودجه بر اساس آن است و از طرفی دولت اعلام کرده است که بدون اعمال فشار بر قشر ضعیف جانعه افزایش مالیات می‌دهد، اگر قابل وصول نباشد، امکان تحقق اهداف دولت وجود ندارد.

من معتقدم دولت باید از تورم و گرانی جلوگیری کند، چراکه یارانه نقدی شاید در میان قشر بسیار بسیار ضعیف جامعه نمود داشته باشد، اما عموما تاثیر چندانی در زندگی مردم ندارد.

مردم باید نمود پرداخت مالیات را در زندگی خود ببینند

این عضو کمیسیون تلفیق بودجه 1401 ابراز می‌کند: عموما بخش کارمندی و اداری به صورت منظم مالیات پرداخت می‌کنند و فرار از مالیات ندارند. اما واقعیت این است که بخش‌های خصوصی که عمده‌ترین بحث دولت بر این  موضوع است، با کمال تاسف با همکاری یا بی‌توجهی بخش‌های نظارتی، مالیات پرداخت نمی‌کنند و راه فرار را هم بلدند.

وی با اشاره به اینکه «اگر سیتم نظارتی و مدیریتی توانمند و مسلط باشد، فرار مالیاتی اماکن ناپذیر می‌شود» تاکید می‌کند: البته بدون تردید مسیر مالیات باید تعریف شده باشد و به سمتی هدایت شود که همه مردم بدانند اگر مالیات پرداخت می‌کنند، اثرات مثبت در زندگی آنها نمود پیدا می‌کند. به عبارتی نظام مالیاتی به گونه‌ای باشد که مردم در قبال خدمات موثری که از دولت دریافت می‌کنند، خود متمایل به پرداخت مالیات باشند. در کشورهای اروپایی اینگونه است و مردم خود مایل به پرداخت مالیات هستند؛ چراکه نتیجه را در زندگی خود می‌بینند.

در لایحه بودجه 1401 برخی پروژه‌های اولویت‌دار مانند راه آهن غرب کشور که یک پروژه راهبردی محسوب می‌شود و یا آزادراه تهران به کرمانشاه در نظر گرفته نشده و یا از ردیف بودجه خارج شده‌اند و برای آنها اعتباری در نظر گرفته نشده است

پروژه‌های اولویت‌دار از ردیف بودجه خارج شده‌اند

حیدری می‌گوید: کمیسیون تلفیق بنا دارد که با حضور دولت، تغییراتی در لایحه بودجه ایجاد کند و قطعا این تغییرات ضرورت دارد. چراکه نوع تقسیمات بودجه‌ای متناسب با شرایط استان‌ها و محرومیت‌ها و… نیست. همچنین در این بودجه برخی پروژه‌های اولویت‌دار مانند راه آهن غرب کشور که یک پروژه راهبردی محسوب می‌شود و یا آزادراه تهران به کرمانشاه در نظر گرفته نشده و یا از ردیف بودجه خارج شده‌اند و برای آنها اعتباری در نظر گرفته نشده است که قاعدتا باید به بودجه بازگردد.

دیدگاه غالب مبنی بر حذف ارز 4200 از دارو و اقلام ضروری است

نماینده مردم قصرشیرین، سرپل ذهاب و گیلانغرب در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به اینکه «شرایط حذف ارز 4200 از دارو چگونه خواهد بود؟» می‌گوید: در حال حاضر مباحث مختلفی پیرامون حذف ارز4200 مطرح  است. در این زمینه 2 دیدگاه وجود دارد. اول انکه با حذف ارز ترجیحی، فشار زیادی بر قشر ضعیف جامعه، مخصوصا در بحث  تامین دارو و اقلام ضروری و استراتژیک وارد خواهد شد که این عامل هم باعث ایجاد تورم و افزایش قیمت‌ها است. در دیدگاه دوم نیز عده‌ای معتقد هستند که با حذف ارز 4200 تومانی، هم تعادل برقرار خواهد شد و هم دولت اجازه نخواهد داد اقلام  ضروری استراتژیک افزایش قیمت پیدا کنند.

وی می‌افزاید: در حال حاضر هم در دولت و هم در مجلس، در حال ارزیابی این دو دیدگاه هستند؛ اما نتیجه‌ای قطعی حاصل نشده است. البته دیدگاه غالب مبنی بر حذف ارز ترجیحی از دارو و کالاهای اساسی با پیش شرط کنترل بازار و جلوگیری افزایش قیمت است.

افزایش یارانه تاثیری بر زندگی مردم ندارد!

حیدری با بیان اینکه «دولت اینگونه برنامه‌ریزی کرده است که با حذف ارز4200، بودجه آن در چرخه تولید، اشتغال و عمران هزینه شود» تصریح می‌کند: اگر درآمد حاصل از حذف ارز ترجیحی در جای دیگری هزینه شود، قاعدتا هم تورم و هم آسیب در حوزه اقتصادی، تولید و سرمایه‌گذاری به همراه خواهد داشت.

وی در پاسخ به اینکه «با توجه به کاهش مداوم ارزش پول ملی، آیا افزایش یارانه نقدی جایگزین مناسبی برای ازر 4200 است؟» ابراز می‌کند: من معتقدم دولت باید از تورم و گرانی جلوگیری کند، چراکه یارانه نقدی شاید در میان قشر بسیار بسیار ضعیف جامعه نمود داشته باشد، اما عموما تاثیر چندانی در زندگی مردم ندارد.

نظام مالیاتی به گونه‌ای باشد که مردم در قبال خدمات موثری که از دولت دریافت می‌کنند، خود متمایل به پرداخت مالیات باشند

افزایش یارانه نقدی مساوی با افزایش چندبرابری گرانی و تورم خواهد بود

این عضو کمیسیون تلفیق لایحه بودجه 1401 ادامه می‌دهد: بدون شک اگر یارانه‌ها، هزینه کارهای زیرساختی تولید و اشتغال  شود، خروجی بهتری دارد که می‌تواند منجر به جلوگیری از تورم و گرانی  باشد. در حال حاضر اگر مردم از یارانه استفاده می‌کنند، صرفا به خاطر وضعیت بد اقتصادی متاثر از کسب و کار و اشتغال است. بنابراین دولت باید طرح مناسب‌تری را جایگزین حذف ارز ترجیحی کند، چراکه قطعا افزایش یارانه نقدی مساوی با افزایش چندبرابری گرانی و تورم خواهد بود.

هیچ رانتی شکل نمی‌گیرد مگر اینکه دست دولتی‌ها در کار باشد

وی می‌گوید: واقعیت این است که در فضای فعلی جامعه آنقدر وضعیت اقتصادی بد است که مردم نمی‌دانند چطور و کجا سرمایه گذاری و از چه مسیری حرکت کنند.

حیدری با اشاره به اینکه «ارز 4200 نباید عدد قابل توجهی برای ایجاد رانت باشد، اما با کمال تاسف چون فضای  اقتصادی کشور مناسب نیست، از هر مبلغی رانت ایجاد میشود» تاکید میکند: اما واقعیت این است که هیچ رانتی شکل نمی‌گیرد ،مگر اینکه دست دولتی ها در کار باشد.

وضعیت فعلی صندوق‌های بازنشستگی متاثر از مدیریت ضعیف است

وی در پاسخ به اینکه « وضعیت صندوق‌های بازنشستگی در بودجه 1401 را چگونه ارزیابی می‌کنید؟» بیان میکند: وضعیت بد فعلی صندوق‌ها هم متاثر از وضعیت اقتصادی و مدیریت ضعیف است. چراکه هرچند با کم و کاست، اما صندوق‌های بازنشستگی از پشتیبانی دولتی و خصوصی برخوردار بودند و درآمدهای مختلفی به عناوین مختلف داشتند، اما با کمال تاسف خوب مدیریت نشدند و به مسیرهای دیگری هدایت شدند. قاعدتا تا وقتی چنین باشد، وضعیت از این بهتر نخواهد شد. اما من فکر می‌کنم در سال آینده با حمایت های دولتی و مدیریت صحبح وضعیت صندوق‌ها هم بهتر می‌شود.

وی در پایان‌بندی صحبت‌های خود در خصوص اینکه «آیا در بودجه 1401 دولت موفق به تحقق اهداف خواهد شد؟» تصریح می‌کند: من فکر میکنم چون اصل و کلیت بودجه بر اساس واقعیت جامعه تدوین شده است، امکان تحقق آن هم وجود دارد. منتها باید این بودجه به هر میزانی که هست عادلانه و متناسب با مشکلات و اولویت‌ها توزیع گردد.