زنان برای دریافت مهریه دچار مشکل هستند

با گذشت هر سال آمار طلاق نه تنها کاهش نمی‌یابد بلکه رو به افزایش است. البته مدتی است که بخشنامه‌ای از سوی قوه قضاییه ارائه شده‌است که مردان بدهکار مهریه به زندان نمی‌روند و حکم جلب برای آن‌ها صادر نمی‌شود. این بخشنامه پس از آن صادر شد که برخی از مراجع تقلید با انتقاد از رویه زندان کردن مردهای بدهکار مهریه، از رئیس قوه قضاییه خواسته بودند در این روند تجدیدنظر کند. این بخشنامه در کنار موافقت‌ها، مخالفت‌هایی از سوی فعالان حقوق زنان نیز داشته‌است.
اما سوال اینجاست که با وجود بخشنامه جدید زنان قادر به دریافت مهریه هستند یا خیر؟ و شرایط برای زنی که قصد دارد از همسر معتاد خود جدا شود چطور است؟
در پاسخ به این سوالات با شاهین غفاریان وکیل پایه یک دادگستری گفت‌وگویی کردیم که در ادامه به آن می‌پردازیم:
شاهین غفاریان وکیل پایه یک دادگستری با بیان اینکه «خانم‌ها مهریه را اهرم فشار می‌دانند» توضیح می‌دهد: تقریبا تمام موکلین خانم برای پرونده خانواده که به بنده مراجعه کردند، درخواست مهریه داشتند؛ به‌دلیل اینکه خانم‌هایی که قصد جدا شدن از همسر خود را دارند مهریه را اهرم فشار برای مرد قرار می‌دهند که بتوانند یا مرد را به زندگی برگرداندند و یا مرد مجبور به طلاق زن شود.

دادگاه‌ها موکلف به صدور رای در خصوص مهریه هستند. برای مهریه رای مدنظر صادر می‌شود، اما در مرحله اجرا حکم، خانم‌ها در این مرحله با مشکل مواجه می‌شوند

وی ادامه می‌دهد: دادگاه‌ها موکلف به صدور رای در خصوص مهریه هستند. برای مهریه رای مدنظر صادر می‌شود، اما در مرحله اجرا حکم، خانم‌ها در این مرحله با مشکل مواجه می‌شوند. دادگاه‌ها تا ۱۱٠ سکه را برای مهریه حکم صادر می‌کنند، اما از ۱۱٠ سکه بیشتر باید مال معرفی شود.
این وکیل دادگستری خاطرنشان می‌کند: اگر زوج اموالی نداشته‌باشد حکم جلب صادر نمی‌شود. بعد از صدور حکم مهریه پرونده به اجرا احکام منتقل می‌شود، درحال حاضر اگر زوج اموالی نداشته‌باشد طبق بخشنامه جدید حکم جلبی برا او صادر نمی‌شود.
وی با اشاره به اینکه «مرد می‌تواند تحت برخی شرایط اعصار دهد و مهریه را قسطی بپردازد» تصریح می‌کند: یا طبق بخشنامه جدید حکم جلب برای او صادر نشود. البته این‌ها در شعب مختلف دارای روندهای مختلف است.
غفاریان با بیان اینکه «برخی شعب برای مهریه‌‌ای که قسطی است و پرداخت نشده‌ است» بیان می‌کند: البته از سوی همکاران به گوش بنده رسیده که برخی شعب برای مهریه‌ای که قسطی شده و اقساط آن پرداخته نمی‌شود حکم جلب ارائه شده‌است. البته بیشتر شعب این‌چنین رویکردی را ندارند و حکم جلب صادر نمی‌کنند.
وی معتقد است، همانطور که مهریه از جمله حقوق زن است بحث طلاق هم از جمله حقوق مرد بوده و میتوان گفت تنها اهرم فشاری که مرد در بحث ازدواج دارد، حق طلاق است. گاهی مردی که مهریه همسر را بپردازد از او جدا نمی‌شود. طبیعی است مردی که مهریه زن را بپردازد و بعد قصد طلاق او را نداشته‌باشد البته نمیتوان این را قانون‌شکنی درنظر گرفت؛ زیرا این حقی است که از فقه ما گرفته‌ شده و مرد این حق را دارد که اگر تمایل داشت زن را طلاق دهد اگر نه، طلاق نمی‌دهد.
شاهین غفاریان می‌گوید: اگر مرد شرایط زندگی مشترک را نداشته‌باشد و مواردی که در عقدنامه قید شده رعایت نکند و به زن عصر و حرج تعلق گیرد می‌تواند درخواست طلاق دهد.
قانونگذار قصد دارد دایره طلاق را کاهش دهد
وی با اشاره به اینکه که قانون‌گذار قصد دارد دایره طلاق را کاهش دهد ادامه می‌دهد: جزو بندهای قید شده در عقدنامه است از آنجایی که قانونگذار دنبال این است که دایره طلاق را در کشور محدود کند و طلاق کمتر اتفاق بیافتد معمولا رویکرد مراجع قضایی به این سمت است که اگر شخص اعتیاد داشته‌ باشد و این اعتیاد را ترک نکند و الزام آن به ترک اعتیاد به نتیجه نرسد، در این مرحله دادگاه رای طلاق را صادر می‌کند، اما اولین قدم این است که مرد را ملزم به ترک اعتیاد کنند.
وی خاطرنشان می‌کند: اگر فرد قصد ترک اعتیاد کند، اما آن را به انجام نرساند زن با داشتن مدارک اثبات اعتیاد مرد می‌تواند طلاق بگیرد. اگر نتواند اثبات کند و یا مرد در طی ۶ ماه نتواند نفقه را بپردازد و الزام مرد به پرداخت ممکن نباشد زن می‌تواند طلاق بگیرد.
براساس آمار طلاق امسال نسبت به سال گذشته ۳.۹ درصد افزایش داشته است. درواقع به تدریج ستون خانه‌های مشترک رو به سستی است. از سوی دیگر افزایش آمار طلاق ویترین جامعه را خدشه دار می‌کند.
این آمار آن‌چنان زیاد است که به گفته مدیرکل ثبت اسناد و املاک خراسان رضوی، میزان طلاق ٣.٩ درصد نسبت به سال قبل رشد کرده است، اما تا به امروز عملی از سوی مسئولان ذی ربط انجام نشده تا این درصد از طلاق را جامعه ایران کاهش دهد.