عذر خواهی روحانی به جای ترامپ
درست در شرایطی که روز یکشنبه محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان، در پکن درگیر مذاکره با همتای چینی بود. و همچنین رئیس جمهور روحانی نیز می بایست تمامی حواس خود را متمرکز به گفتگوی تلفنی با ترزا می، نخست وزیر بریتانیا می کرد. تا اینکه بتواند طبق فرمایشات مقام معظم رهبری شرایط را برای اخذ تضمین های معتبر از اروپایی‌ها فراهم آورد. خبر رسید که مجلس خبرگان رهبری بیانیه ای صادر کرده که به موجب آن رئیس دولت می بایست با توجه به خروج یک جانبه آمریکا از برجام و خسارات ناشی از آن، از ملت ایران عذر خواهی کند. اینکه رئیس جمهور یک ملت به دلیل اشتباهاتش و کوتاهی هایش از مردم کشورش عذر خواهی کند امر پسندیده ایست. اما آیا عذر خواهی روحانی در این شرایط که می بایست تمام توان دولت صرف خروج از بحران به وجود آمده شود، می تواند دردی را دوا کند؟ آیا این نظر همه خبرگان نظام است ؟
متن بیانیه مجلس خبرگان
بسم الله الرحمن الرحیم
« وَإِمَّا تَخَافَنَّ مِن قَوْمٍ خِیَانَةً فَانبِذْ إِلَیْهِمْ عَلَى سَوَاءٍ إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ الْخَائِنِینَ » انفال/58
بار دیگر مردم شریف ایران، نقض عهد و خیانت‌پیشگی جبهه استکبار را مشاهده کردند و توصیه قرآن کریم مبنی بر عدم اعتماد به دشمن را با همه وجود خود لمس نمودند. مقام معظم رهبری«مد ظله العالی» نیز با تکیه بر تعالیم قرآن کریم و تجربه ارزشمند سالیان مبارزه با استکبار، بارها بر غیر قابل اعتماد بودن دشمنان تأکید ورزیده بودند. ایشان بارها تأکید کردند که به نتیجه مذاکرات خوش بین نبوده و صرفاً بجهت اصرار دولت محترم و به منظور ایجاد تجربه ای دیگر برای مردم شریف ایران با برجام موافقت نمودند.
دستگاه دیپلماسی کشور اگر چه در چند سال گذشته، تمام تلاش خود را برای انجام توافق موسوم به برجام به کار بست؛ لکن در مواردی خطوط قرمز مورد نظر مقام معظم رهبری در این توافق رعایت نگردید و در حالی که جمهوری اسلامی ایران تمامی تعهدات خود را بصورت کامل به اجرا گذاشت؛ اما تضمین لازم از طرف مقابل دریافت نگردید و زمینه را برای خروج آمریکا از برجام فراهم نمود.
در خصوص مسأله نقض عهد و خروج آمریکا از توافق برجام، نکات زیر به اطلاع مردم شریف ایران می رسد.
- برجام یک پیمان جمعی بوده که در یک طرف ایران و در طرف مقابل، 1+5 قرار داشتند و رعایت این پیمان منوط به التزام هر همه کشورهای طرف قرارداد، به تعهدات بوده و خروج هر یک از طرفها از توافق، به معنای نقض پیمان است؛ خصوصاً در شرایطی که اکثر تعهدات طرف مقابل بر عهده طرف نقض عهدکننده یعنی آمریکا بوده و با خروج آمریکا از برجام، دیگر هیچ محدودیتی برای این کشور در جهت مانع تراشی بر سر راه ایران عزیز نخواهد بود. در شرایط کنونی، ماندن در این قرارداد بدون اخذ تضمین های صریح و روشن، بطور مسلم تضمین کننده منافع ملی ما نخواهد بود.
- طرفهای اروپایی برجام، سابقه خوبی در تعامل با جمهوری اسلامی نداشته و در سالهای گذشته از هیچ اقدامی بر خلاف منافع جمهوری اسلامی ایران فروگذار نکرده اند و اعتماد بر آنان در ادامه راه برجام، نادیده انگاشتن تجربیات گذشته است. در شرایط کنونی هم به نظر می رسد اختلاف ظاهری آمریکا و سه کشور اروپایی در واقع، نوعی تقسیم کار بین آنان است و بر همین اساس در ادامه مذاکرات با آنان لازم است در اسرع وقت و ضمن جلوگیری از اتلاف فرصت توسط دشمن، تضمین های جدی و محکمی برای ماندن در توافق اخذ شود. در غیر این صورت، خروج از برجام، تکلیف شرعی و قانونی دستگاه دیپلماسی خواهد بود.
- از نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی خواسته می شود هر چه سریعتر در خصوص نقض عهد آمریکا، تصمیمات لازم را اتخاذ نموده در خصوص قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی در اجرای برجام، پیگیری جدی را معمول دارند.
- از دولت محترم می خواهیم در خصوص شکایت از دولت ایالات متحده آمریکا بخاطر خسارتهایی که در طول سالیان گذشته بر کشور وارد شده است، اقدامات لازم را انجام داده، پیگیری حقوقی مناسبی را در مجامع حقوقی جهان آغاز نمایند.
- لازم است رئیس جمهور محترم، صادقانه و با صراحت، نسبت به خسارتهای وارده در برجام که بخاطر عدم رعایت خطوط قرمز ترسیمی توسط رهبر معظم انقلاب از جمله اخذ تضمین های لازم از 1+5 و نیز عدم رعایت اقدام متناظر و گام به گام، پدید آمد؛ از مردم عزیر ایران عذر خواهی کرده، تجربه توافق برجام را چراغ راه آینده قرار دهند.
(تکمیلی) عضو خبرگان رهبری: تقاضای عذرخواهی کردن رییس جمهور بابت برجام نظر مجلس خبرگان نیست
آیت الله هاشم زاده هریسی، عضو خبرگان رهبری در واکنش به بیانیه مجلس خبرگان به جماران گفت: این بیاینه رسمی نیست و به نام مجلس خبرگان نیست بلکه بیانیه عده ای از نمایندگان مجلس خبرگان است.
عضو خبرگان رهبری گفت: این بیانیه نمی تواند نظر خبرگان باشد و باید اسم و تعداد افرادی که آن را امضا کرده اند مشخص باشد. حتی به صورت کلی هم نمی توانند بگویند که چند نفر از خبرگان این طور می خواهند.
آیا روحانی می تواند تاریخ ساز شود؟
سیاست‌مداران تاثیرگذار تاریخ، کسانی هستند که در بزنگاه های حساس، تصمیمات استراتژیک می‌گیرند و با این تصمیمات زمینۀ عبور کشور خویش از خطر را فراهم ساخته‌اند.
خروج دونالد ترامپ از برجام و امضای دوباره برای برگرداندن تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران را می توان یکی از پراهمیت‌ترین اقدامات علیه ایران طی چهل سال اخیر قلمداد کرد.
دونالد جان ترامپ از توافقی خارج شده که از یک سو مهم‌ترین دستاورد دولت روحانی محسوب می شد و از جانب دیگر شکست این دستاورد می تواند چالش هایی را برای کشور و ساختار سیاسی و اقتصادی آن ایجاد کند.
اگر دوران پسا برجام سبب‌ساز مزیت سیاسی و اقتصادی برای روحانی و دولت او بوده در دوران پسا خروج آمریکا از برجام، حسن روحانی سخت‌ترین شرایط دوران ریاست جمهوری خود را تجربه خواهد کرد.
دوسال گفت وگوی مستمر برای حصول توافق هسته‌ای اگرچه دشوار بود لیکن امید جامعه برای رسیدن به نتیجه و امید رییس جمهور روحانی برای حل مسائل پس از تحقق توافق انگیزه پیش روی را افزون می کرد.
این درحالی است که در دوران پساخروج امریکا از برجام این بیم وجود دارد که تاحدودی امید به آینده به دلیل رکود اقتصادی طولانی و تحقق نیافتنن برخی وعده ها کاهش یابد و از سوی دیگر حضور کاراکتری بنام ترامپ در جایگاه رئیس جمهور آمریکا حل مسائل را از طریق گفت وگوی برد – برد به شدت کاهش داده است.
حسن روحانی در موقعیت خاصی از تاریخ معاصر ایران قرارگرفته جایی که هر اشتباهی در عرصه سیاست خارجی و داخلی می‌تواند اقتصاد ایران را به سمت فروپاشی سوق دهد همانی‌که ترامپ و نئوکان‌های اطرافش به دنبال آن هستند. از این رو وقت آن رسیده است که رئیس جمهور روحانی حتی عیار و وزن سیاسی خویش را نمایان سازد.
مرور پنج سال ریاست جمهوری حسن روحانی، او را سیاست‌مداری پیچیده نشان می‌دهد و اینکه اگر بخواهد می‌تواند در شرایط سخت تصمیمات مهمی را اتخاذ کند.
مرور کارنامه سیاسی حسن روحانی از سال 82 تاکنون او را فردی علاقه مند و آگاه در امر دیپلماسی نشان می دهد همانی که در به ثمر رساندن برجام نقش ویژه ای را ایفا کرد و در زمان پساخروج ترامپ از برجام نیز می‌تواند بسیار موثر افتد.
اگر با به ثمر رسیدن توافق هسته‌ای مطالبات سیاسی و اجتماعی از روحانی بار دیگر پررنگ شد در دوران پساخروج ترامپ از برجام ممانعت از “فروپاشی اقتصادی کشور و تلاش و مذاکره جدی برای جلوگیری از تحمیل جنگی حتی محدود به ایران” اهمیت بسیار یافته است.
حسن روحانی باید به خوبی بداند که بیش از 24 میلیون رای دارد و اگرچه این گونه القا شده که با وقایع دی ماه 96 او بخشی از حامیانش را از دست داده، لیکن در این برهۀ حساس، کنترل تنش و مدیریت بحران در حوزه سیاست خارجی و شرایط اقتصادی در داخل می تواند بار دیگر جایگاه او را ارتقا بخشد.
روحانی می‌تواند در شکل گیری اجماع داخلی در کشور موثر باشد و با استفاده از ظرفیت های خویش در امر مذاکره با نهادهای دیگر کشور بستر مناسب را در راستای ارتقای اعتماد ملی فراهم سازد.
زمان درحال گذر است و برای کاستن از تاثیر تحریم‌های اقتصادی و سیاسی آمریکا جلب حداکثری اعتماد عمومی می‌تواند راه‌گشا باشد.
وقت آن رسیده است که حسن روحانی چرایی واهمیت شکل گیری برجام را به طور شفاف برای مردم بیان کند زیرا در دوران پساخروج، آن شرایط ممکن است بار دیگر به وجود آید.
تبعات تصمیم آسیب‌زای ترامپ در مورد برجام تنها متوجه جناح خاصی در کشور نمی شود بلکه مستقیما با معاش مردم مربوط است. جایی که تیم سیاسی و امنیتی خطرناک ترامپ بسیار بر روی آن سرمایه گذاری کرده‌اند.
در دوران پساخروج دیگر پاشنه ورنکشیده ها نمی‌توانند به پیشبرد اهداف دولت کمک کنند و هرگونه اغماض در مورد آنها کشور را به منطقه خطرناک نزدیک‌تر می‌کند.
حسن روحانی باید بداند در شرایط پیچیده فعلی دیگر عدم موفقیتش، تنها متوجه او یا دولت او نخواهد شد بلکه شکست وی می‌تواند نه فقط اصلاح طلبان بلکه استراتژی اصلاحات در درون را به محاق برد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.