«از حق به شهر تا شهرهای شورشی»

به نظر دیوید هاروی در این کتاب شهر سنتی را توسعه‌ي سرمایه‌دارانه به قتل رسانده است؛ این شهر قربانی نیاز پایان‌ناپذیر برای مسئله‌ي اضافه‌انباشت سرمایه براى رشد بی‌پایان و بی‌قاعده‌ي شهری می‌شود، صرف‌نظر از پي‌آمدهای اجتماعی، زیست‌محیطی و سیاسی آن.

ادعای حق به شهر در حقیقت ادعای چیزی است که دیگر وجود ندارد (اگر حقیقتاً زماني وجود داشته). به‌علاوه، حق به شهر یک دال تهی است. همه‌چیز منوط به آن است که چه مدلولی در آن قرار داده شود؛ فعالان بخش مالی و ساخت‌وسازکنندگان می‌توانند مدعی آن شوند، و تردیدی نیست که حق‌شان است. اما بی‌خانمان‌ها و مهاجران نیز می‌توانند حق خود را طلب کنند.

ما به‌ناگزیر در برابر این پرسش قرار می‌گیریم که حقوق چه‌کسانی را باید به رسمیت بشناسیم. در عین حال، چنان‌که مارکس در سرمایه بر آن تأکید می‌کند، «سرنوشت حقوق برابر را قدرت رقم می‌زند»: تعریف حقْ خود موضوع مبارزه است و این مبارزه باید هم‌زمان با مبارزه برای تبلور مادی آن پیش برود…

شهرهای شورشی شهر را در بطن سرمایه و هم‌چنین مبارزه‌ی طبقاتی می‌گذارد، و طیفی از شهرها، از ژوهانسبورگ گرفته تا بمبئی، از نیویورک تا ساتوپائولو، را مورد بررسی قرار می‌دهد. هاروی، با رجوع به تجربه‌ی کمون پاریس و نیز اشغال وال استریت و شورش‌های لندن، این پرسش را مطرح می‌کند که چگونه می‌توان شهر را از نو سازمان داد تا از نظر اجتماعی عادلانه‌تر و از نظر بوم‌شناختی عقلانی‌تر باشد و شهر چگونه می‌تواند کانون مقاومت ضد سرمایه‌داری شود…

«از حق به شهر تا شهرهای شورشی» کتابی است از دیوید هاروی با ترجمه‌ی پرویز صداقت که در 254 صفحه و توسط انتشارات آگاه با قیمت 170,000 ریال به چاپ رسیده است.

جواد لگزیان