نقش رایانه در زندگی امروز بشر
همه ما در جامعه امروزی به شدت درگیر رایانه و حاشیه‌هایش شده‌ایم. دور تا دور ما را موبایل و رایانه‌ها و وسایل الکترونیکی گرفته که در محل کار و خانه با ما همراه هستند و فرهنگ خاص خود را به جامعه تحمیل ساخته‌اند. نشستی صمیمی با مهندس هومن بهرامی متخصص برنامه‌ریزی و هوش مصنوعی داشتم که حرف‌های شنیدنی برایم داشت. متولد 1365 مدرس و استاد دانشگاه، سرپرست تیم رباتیک، مدیر وب سایت و برنامه نویس است. تاکنون چندین ورکشاپ در این مقوله برای دوست‌داران هوش مصنوعی گذاشته است. دارای کسب مدال مسابقات لیگ بین المللی شبیه‌سازی دو بعدی فوتبال و بیشمار افتخارات دیگر. با اینکه از جوانی به سوی میانسالی گام بر می‌دارد، اما پخته تخصص خویش در روزگار خود است.
رایانه ها در جامعه کنونی چه نقشی را از نظر فرهنگی دارا هستند؟
رایانه و فناوری اطلاعات نقش پر رنگ و چشم‌گیری در زندگی امروز بشر دارد، از خانه و آشپزخانه گرفته تا نرم‌افزارها و سیستم‌های اداری و حتی صنعت. می‌توان گفت زندگی بشر امروزی بدون رایانه و فناوری اطلاعات ناممکن شده. برای درک بهتر این که حذف رایانه و تکنولوژی‌های مربوط به آن چه تاثیری روی زندگی شما دارد فقط و فقط کافی است گوشی موبایلتان را برای یک روز کنار بگذارید، آن‌گاه متوجه خواهید شد که چقدر به آن وابسته هستید، بدون چک کردن تلگرام و اینستاگرام در ساعت‌های اداری خواهید فهمید که چقدر کارکردن در اداره برایمان سخت است. جدایی از بحث سرگرمی، رایانه در امور کلیدی و کاربردی دیگری هم ما را وابسته به خود کرده است. فرض بر این که بدون رایانه و نرم افزارها بتوان امور یک اداره، شرکت یا فروشگاه را به پیش برد بسیار دور از ذهن می باشد.
پیشرفت تکنولوژی در حال حاضر تاثیرات زیادی در فرهنگ ما انسان‌ها گذاشته و ابزارهای بسیار قدرتمندی هم در جهت فرهنگ‌سازی چه در بعد مثبت، چه منفی به ما ارائه کرده است. وب سایت‌ها، شبکه‌های اجتماعی و نشریه‌های دیجیتال نقش بسیار مهمی در فرهنگ‌سازی جامعه امروزه بشری دارد. نوجوانان به عنوان بیشترین رنج سنی استفاده کننده از این تکنولوژی آسیب پذیرترین قشر در جامعه هستند.
ویژگی‌های عصر رایانه چیست؟
همانطور که شما با خرید هر وسیله الکترونیکی، دفترچه راهنمای استفاده از آن وسیله را نیز دریافت می‌کنید، و یا هر جایی که می‌روید مانند ادارات، کتابخانه‌ها و… قوانین خاص خودش را دارد و شما برای بهره بهتر از آن وسیله یا مکان باید همان قوانین را رعایت کنید، تکنولوژی هم از این قضیه مستثنا نیست و برای استفاده درست از آن نیازمند این هستیم که آموزش ببینیم و فرهنگ استفاده از آن را یاد بگیریم. متاسفانه در حال حاضر شاهد استفاده بی‌رویه و اشتباه از این تکنولوژی هستیم، ابزاری که مثل آتش می‌تواند بسیار مفید و هم خانمان‌سوز باشد. برای استفاده از هر تکنولوژی ابتدا باید فرهنگ استفاده از آن را به کاربران آموخت تا بتوان از آن استفاده مفید کرد. میزان استفاده و نحوه استفاده و حتی رده سنی استفاده کننده از تکنولوژی از موارد مهمی هستند که نیاز به فرهنگ‌سازی دارند.
تاثیر رایانه و تکنولوژی‌های آن بر اخلاقیات یک جامعه را چگونه می بینید؟
یکی از مشکلات عصر ما، اعتیاد به تکنولوژی است که نمونه‌های اعتیاد به تکنولوژی و شبکه‌های اجتماعی را به وفور بین اطرافیانمان مشاهده می‌کنیم و خودمان هم دچار آن شده‌ایم، ولی حتی خودمان از این موضوع بی‌اطلاعیم، کافی است مجموع زمان‌هایی که در طول روز وقتمان را به شبکه‌های اجتماعی اختصاص می‌دهیم بررسی کنیم، به طور قطع از نتیجه آن شگفت‌زده خواهیم شد. همانطور که با استفاده از شبکه‌های اجتماعی و سایت‌ها و… می‌توانید خیلی سریع موضوع مورد علاقه خود را پیدا و درباره آن مطالب جذاب یاد بگیرید و یا اطلاعاتمان را خیلی سریع و راحت بین دوستانمان و یا حتی افراد دیگر به اشتراک بگذاریم، همانطور هم می‌شود به راحتی شایعه‌ای ساخت و آن را تکثیر کرد. در گذشته نه چندان دور همه ما شاهد حملات کاربران ایرانی شبکه‌های اجتماعی در فیس‌بوک و اینستاگرام به ستاره‌های بین المللی ورزشی و سینمایی بوده‌ایم که البته همچنان هم شاهد این کار ناپسند در کشورمان هستیم و متاسفانه با استفاده از الفاظ رکیک و دور از شان یک فرهنگ سه هزار ساله و نام ایران زمین منزلت اجتماعی کل مردم ایران را زیر سوال می‌برند. در صورتی که می‌توان از این محیط به وجود آمده برای به نمایش درآوردن فرهنگ غنی ایران و معرفی آن به سایر مردم دنیا استفاده کرد. به صورت کلی باید به یاد داشته باشیم تکنولوژی به وجود آمده تا در خدمت ما باشد نه این که ما در خدمت او باشیم.
نقش رایانه در تفکر کودک چیست؟
بازی‌های کامپیوتری در این دوران بیشترین نقش را در سرگرمی کودکان ایفا می‌کنند، از آنجایی که زندگی امروزی ما به سمت آپارتمان نشینی سوق داده می‌شود و دیگر فضایی برای بازی کودکانمان باقی نخواهد ماند و از سویی دیگر بخاطر درگیری و دغدغه‌های والدین، کودکان نیاز به سرگرمی خود را از طریق بازی‌های رایانه‌ای ارضا می‌نمایند. اکثر این بازی‌ها برای جذب مخاطب، دارای صحنه‌های بسیار خشن و بعضا غیرمرتبط از نظر شرایط سنی برای کودکان هستند، این بازی‌ها باعث ایجاد حس هم‌ذات پنداری در کودک شده و کودک سعی در تقلید از رفتار شخصیت اصلی بازی خواهد کرد، که نتیجه آن پرخاشگری در کودک خواهد بود، از آن‌جا که این بازی‌ها اکثرا در کشورهایی تولید می‌شوند که با ما فاصله فرهنگی بسیاری دارند، لذا این اختلاف باعث ایجاد اختلال درتربیت و فرهنگ کودکان می‌شود. سرمایه‌گذاری در زمینه ساخت بازی‌های رایانه‌ای بومی و مناسب فرهنگ ایرانی می‌تواند بسیار راه گشا باشد و از سوی دیگر توجه والدین در هنگام انتخاب بازی برای فرزندان و توجه به رده سنی بازی از عوامل بسیار مهم خواهد بود تا به این وسیله از آسیب دیدن کودکان تا حد امکان جلوگیری کنیم.
از منظر شما زندگی الکترونیک یعنی چه؟
این روزها کلمه “الکترونیک” کلمه بسیار پرکاربردی گردیده است، این کلمه را در کنار خیلی از کلمات شنیده‌ایم: تجارت الکترونیک، بانکداری الکترونیک، شهروند الکترونیک، شهرالکترونیک و دولت الکترونیک و … امروزه بسیاری از خدمات و سرویس‌های بخش دولتی و خصوصی به صورت اینترنتی ارائه می‌شوند و در آینده‌ای نه چندان دور اغلب این خدمات تنها به روش الکترونیک در دسترس عموم قرار خواهد گرفت. در گذشته نه چندان دور برای پرداخت یک قبض یا برداشت مبلغی هرچند اندک از حساب شخصی نیاز بود در ساعات اداری در صف بانک ساعت‌ها وقت بگذرانید، ولی امروزه با استفاده کردن از خدمات الکترونیک شما به راحتی از طریق کامپیوتر شخصی یا موبایل و تبلت شخصی خود بدون اتلاف وقت در صف‌های بانکی و اداری در کسری از ثانیه می‌توانید از حساب خود پول جابجا کنید قبوض خود را پرداخت کنید و حتی استعلام سابقه بیمه خود را از شرکت مربوطه دریافت کنید. بنابراین مهارت‌های شهروند الکترونیک بیش از هر چیز برای حضور مؤثر فرد در جامعه و حفظ حقوق شهروندی مورد نیاز است. براساس استاندارد، شهروند الکترونیک کسی است که از حداقل دانش لازم درباره مفاهیم پایه فناوری اطلاعات و ارتباطات برخوردار است، توانایی برقراری ارتباط با اینترنت و ارسال و دریافت پیام‌های الکترونیکی از طریق پست الکترونیک (ایمیل) را دارد و همچنین اطلاعات، خدمات و کالاهای مورد نیاز خود را از طریق اینترنت جستجو می‌کند و یا به بیان واضح‌تر شهروند الکترونیک کسی است که از توانایی لازم برای کار با رایانه برخوردار باشد و بتواند در امور روزمره زندگی خود از قبیل برقراری ارتباط با دیگران، خرید و فروش، تعاملات بانکی، استخدام، مسافرت، تفریح، درمان و… از رایانه استفاده کند.
جایگاه هوش مصنوعی در جامعه چیست؟
به صورت کلی هوش مصنوعی به عنوان یک علم جوان در دنیا شناخته می‌شود، به خصوص در ایران این علم بسیار جوان است و شاید خیلی از افراد جامعه به اندازه کافی با آن آشنا نباشند. هوش مصنوعی همانطور که از نام آن نیز پیداست قصد در شبیه‌سازی، قدرت ادراک و تصمیم‌گیری یا همان هوش انسان دارد، در این علم ما در شرایط ایده آل به دنبال ماشینی هستیم که بتواند مثل انسان قدرت تصمیم‌گیری و یادگیری داشته باشد. از جمله استفاده‌های این علم در محیط اطراف ما می‌توان به سیستم‌های کنترل سرعت و جریمه خودکار راهنمایی و رانندگی که توسط دوربین‌های مستقر شده در سطح شهر انجام می‌شود اشاره نمود، از دیگر کاربردهای در دسترس هوش مصنوعی به بازی‌های رایانه‌ای و کنسول‌های آن‌ها و گوشی‌های هوشمند می‌توان اشاره کرد، مثل پلی استیشن و ایکس باکس. با روند پیش‌رو هوش مصنوعی نقش پررنگ تری در صنعت، ترابری شهری و حتی سیستم‌های مشاور و خدماتی در زندگی بشر امروز بازی خواهد کرد.
نقش رایانه در آموزش چیست؟ و شما چگونه از این امر در تیم خود استفاده نموده اید؟
یکی از کاربردهای بسیار مفید تکنولوژی و رایانه استفاده از آن در امر آموزش می‌باشد، با بهره‌گیری از تلفن‌های هوشمند و رایانه‌ها شما به راحتی قادر خواهید بود مطلب مورد نیاز خود را در اینترنت جستجو کنید و به صورت متن، فیلم و تصویر‌های اینفوگرافی از اطلاعات موردنظر بهرمند شوید. بسیار خرسندم که من نیز به نوبه خود به عنوان مدیر تیم تجربه‌کده توانسته‌ام هرچند قدمی کوچک در بالا بردن سطح علمی هموطنان عزیزم برداشته باشم. بسیاری از هموطنان عزیز ما در مناطقی دور افتاده و محروم از خدمات آموزشی بی‌بهره هستند، در صورتی که استفاده از آموزش و یادگیری حق تمام مردم است. با این هدف گروه تجربه‌کده شروع به کار نموده، و هدف ما جمع‌آوری تجربیات و تخصص‌های افراد متخصص در قالب فیلم‌های ویدئویی و مقالات آموزشی و ارائه این مطالب از طریق اینترنت و وب سایت مجموعه تجربه‌کده می‌باشد تا به راحتی در اختیار عموم قرار گیرد. با این شیوه می‌توان هم برای جوانان، دانشجویان و زنان خانه‌دار ایجاد اشتغال نمود، هم تمام افراد جامعه را از آموزش مفید بهره‌مند ساخت.
گفتگویی از سعید بابایی
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.