ترجمه‌ها بیشتر از آثار بومی!
جواد نعیمی، نویسنده، پژوهشگر و ویراستار، متولد 1335 در مشهد است. او بیش از ده سال مسئول مرکز آفرینش‌های ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خراسان بوده است و مسئولیت صفحه کودک و نوجوان روزنامه‌های خراسان، قدس و شهرآرا از جمله فعالیت‌های او در حوزه مطبوعات به شمار می‌رود. گزینش و تجلیل درآیین اختتامیه جشنواره امام رضا(ع)، به عنوان خادم فرهنگ رضوی، انتخاب و تقدیر به عنوان کتابدار نمونه کشوری، درج نام، تصویر و شرح بخش‌هایی از زندگی‌نامه،آثار و فعالیت‌ها، در کتاب فرهنگ جامع خادمان و قهرمانان قرآن و عترت از جمله دستاوردهای فعالیت او در حوزه کتاب است. آنچه می‌خوانید گفت‌وگویی است مختصر پیرامون وضع ادبیات کودک و نوجوان در روزگار ما.
- ادبیات کودک امروز ایران به نظر شما در کجا ایستاده است؟
در این دوره و زمانه، با وجود همه تلاش‌هایی که برخی نویسندگان و شاعران متعهد و برجسته کودک داشته‌اند و با وجود پویایی و رونقی که در تعداد و عناوین آثار کودکانه دیده می‌شود، به معدودی از آثار خوب و با کیفیت برخورد می‌کنیم و متأسفانه شاهد تولید آثاری کم‌ارزش و حتی بی‌ارزش هستیم. هر چند بهره‌گیری از ادبیات جهانی و آشنایی با فرهنگ کشورهای دیگر به وسیله ترجمه آثار ضروری است اما غلبه آثار ترجمه شده بر آثار بومی متأسفانه در حد فاجعه است. همه این‌ها در حالی است که امکان تولید کار خوب وجود دارد اما از این ظرفیت‌ها استفاده بهینه نمی‌شود. نشر آثار امروز به اصطلاح بازاری‌ها دردی دوا نمی‌کند و آثار کم‌مایه و سست نه تنها کودکان را به خواندن راغب نمی‌کند که آنها را از مطالعه دلسرد هم می‌کند. بهترین راهکاری که در وهله اول باید به آن توجه داشته باشیم آرامش خاطر و دور کردن دغدغه‌های نویسندگان کودک است تا آنها بتوانند با فراغ بال و اندیشه خلاق به این نوع ادبیات بپردازند.
- فضای مجازی را امروز در زمینه ادبیات کودک و نوجوان چطور ارزیابی می‌کنید؟
خواه ناخواه این فضا ادبیات کودک و نوجوان را هم مانند ادبیات بزرگسال دستخوش تغییر کرده است و این اجتناب‌ناپذیر است. مهم است بتوانیم با برنامه‌ریزی از این فضا در جهت محتوابخشی به ادبیات کودک و نوجوان قدم برداریم. نظام آموزشی با نپرداختن درست و عمیق به این نوع ادبیات متأسفانه دشواری‌هایی پدید آورده است.
- چه مفاهیمی را امروز برای قشر کودک در این دوره پیشنهاد می‌کنید؟
همه مفاهیمی که تفکر کودک را برانگیزد لازم است. مفاهیمی که آموزنده باشند و اندیشه کار و تلاش، وحدت، خلاقیت و توانمندسازی کودکان را برای رویارویی با مشکلات زندگی در بر داشته باشد و بچه‌ها انسان‌هایی خداجو، اخلاق‌مدار، سالم (از نظر جسمی و روانی) و پویا و پرکار بار آورد؛ مروج و مبلغ فرهنگ و هویت مذهبی و ملی باشد و شیوه‌های مقابله با دشواری‌ها را به آنها بیاموزد.
- تا کنون در چه حوزه‌ها و با چه موضوع‌هایی برای کودک و نوجوان نوشته‌اید؟
عمده تلاش و همت من تا کنون در زمینه‌های دینی و اخلاقی،شخصیت‌های مهم تاریخی و قصه‌های مذهبی و برخی مفاهیم اجتماعی بوده است.
- مطرح کردن تاریخ در قالب قصه برای کودک و نوجوان مهم است؟
حتما همین طور است. تاریخ مستند و دقیق هنگامی که لباس قصه بر تن کند جاذبه بیشتری خواهد داشت. تأثیرگذاری بیشتری دارد و قصه‌ها قادرند خشکی‌ها، تلخی‌ها و مرارت‌های تاریخی را کاهش دهند و فراز و فرودهای زندگی فردی یا اجتماعی را قابل قبول‌تر کنند.
- چه راه‌هایی برای جذب کودک به مطالعه می‌شناسید؟
البته رغبت‌ها و تمایل‌های کودکان باید مورد توجه باشد و سپس برای سلیقه آنها قصه‌هایی با محتوایی که گفتم نوشت. اگر ما با هوشیاری در این موضوع حساس نباشیم دیگران از این فرصت سود می‌جویند و خواسته‌های خودشان را در قالب‌های گوناگون به ذهن کودک و نوجوان ما انتقال می‌دهند. با خرید و تهیه کتاب، با بردن بچه‌ها به کتابخانه‌ها و نمایشگاه‌های کتاب و نهادینه‌سازی توجه به کتاب از طریق هدیه دادن آن به دیگران، ارجاع دادن بچه‌ها برای یافتن پاسخ‌هایشان به کتاب و ترویج مطالعه، تشویق کودکان به شرکت در مسابقه کتاب‌خوانی و جایزه دادن آن به کودکان برای کارهای خوبشان می‌شود قدم‌های موثری در این مسیر برداشت. در واقع باید کتاب را به عنصری مهم در زندگی کودک تبیین کرد.
- فکر می‌کنید در ادبیات کودک و نوجوان قصه‌گویی حرف اول را می‌زند؟
البته هر یک از قالب‌های ادبی تأثیر خود را دارد اما به طور طبیعی قصه‌ها جاذبه‌ای جادویی دارند که نه تنها کودکان که بزرگسالان را هم مسحور خودشان می‌کنند. اهمیت قصه‌گویی و قصه پردازی به حدی است که خداوند هم برای هدایت انسان در کتاب آسمانی قرآن حقایق زیادی را در قالب ادبی بیان فرموده است. حتی می‌بینیم که بسیاری از شاعران با آگاهی دقیق از قدرت قصه برای جذب مخاطبان، سروده‌های خود را به گونه‌ای داستانی عرضه می‌کنند. به نظرم حتی لازم است امروز والدین خودشان قصه بخوانند تا بتوانند برای کودکانشان قصه تعریف کنند.
- گروه‌بندی سنی کودک و نوجوان و تقسیم‌بندی‌هایی که وجود دارد را چگونه می‌بینید؟
این گروه‌بندی‌ها که از سالیان پیش در کانون و سپس در برخی انتشاراتی‌ها رایج و متداول شده را لابد متخصصان روانشناسی و جامعه‌شناسی وضع کرده‌اند، هرچند به نظر می‌رسد که مرزبندی چندان دقیقی را نمی‌توان در این زمینه قطعی دانست. البته دامنه این مرزبندی‌ها قابل تغییر است.
- آیا ترجمه آثار کودک را خوب می‌بینید؟
ترجمه کتاب فی‌نفسه کاری خوبی است اما مهم است که چه کاری با چه محتوایی ترجمه شود. هر کتابی از فرهنگ نویسنده‌اش متأثر است و تأکید من بر این است که ترجمه نباید بر فرهنگ بومی خومان برتری یابد و ببینیم کارهایی از فرهنگ بیگانه به مراتب بیشتر از فرهنگ خودمان در بازار کتاب موجود است.
- به عنوان آخرین سئوال بفرمایید کدام نویسنده کودک را در ایران الگوی خود قرار داده‌اید؟
هر نویسنده‌ای ناخودآگاه از نویسنده یا نویسندگان دیگری تأثیر می‌پذیرد. خود من زمانی در حوزه کار بزرگسال از شادروان احمد عزیزی متأثر بودم اما بعدها به زبان مستقل‌تری دست یافتم؛ اما در زمینه ادبیات کودک و نوجوان ضمن اظهار ارادت به بسیاری از دوستان نویسنده‌ام شاید نتوانم به طور مشخص از نویسنده‌ای خاص نام ببرم و گمان می‌کنم سبک و سیاق کارهایم شکل و شمایل ویژه خود را داشته باشد. در عین حال دیگران بهتر می‌توانند در این زمینه قضاوت کنند.
گفتگویی از سعید بابایی
Thank you for this great piece of content. Best Regards
I enjoy your blog posts, saved to my bookmarks!
Tham gia game Luck8 ngay! Cá cược đỉnh cao, nổ thưởng khủng, giao dịch siêu tốc. Nhà cái uy tín, trải nghiệm mãn nhãn cùng ưu đãi siêu hời!
Hello there! I really enjoy reading your blog! If you keep making amazing posts like this I will come back every day to keep reading.
I will share you blog with my sis.
We need to build frameworks and funding mechanisms.
I favored your idea there, I tell you blogs are so helpful sometimes like looking into people’s private life’s and work.At times this world has too much information to grasp. Every new comment wonderful in its own right.
It’s the best time to make some plans for the future and it is time to be happy. I’ve read this post and if I could I wish to suggest you some interesting things or tips. Maybe you can write next articles referring to this article. I wish to read even more things about it!
I appreciate, cause I found just what I was looking for. You’ve ended my four day long hunt! God Bless you man. Have a great day. Bye -.
I simply could not leave your site before suggesting that I actually enjoyed the usual info a person supply in your visitors? Is going to be back often to inspect new posts
hey thanks for the info. appreciate the good work
Pretty nice post. I just stumbled upon your weblog and wanted to say that I’ve really enjoyed surfing around your blog posts. After all I’ll be subscribing in your feed and I am hoping you write again very soon!
Γεια χαρά σε όλους! Εδώ είμαστε πάλι, η ομάδα των ειδικών, για να βουτήξουμε σε ένα θέμα που καίει πολλούς παίκτες στην Ελλάδα: ποιές ξένες στοιχηματικές εταιρίες δέχονται τους παίκτες από την χώρα μας ελεύθερα, χωρίς VPN και γρήγορες πληρωμές; Έχουμε περάσει ώρες ατελείωτες δοκιμάζοντας διάφορες πλατφόρμες τζόγου, διαβάζοντας ψιλά γράμματα και μιλώντας με ομάδα υποστήριξης, για να σας δώσουμε την ξεκάθαρη εικόνα για το τι παίζει σε αυτές τις πλατφόρμες πραγματικά.
Does it look like we’re in for a big ride here?
We need to build frameworks and funding mechanisms.
Its just like you read my thoughts! It’s like reading about my family.
This is definitely a wonderful webpage, thanks a lot..
Substantially, the post is really the best on this laudable topic. I concur with your conclusions and will eagerly watch forward to your future updates.Just saying thanx will not just be enough, for the wonderful lucidity in your writing.
Hi, I just hopped over to your web-site through StumbleUpon. Not somthing I might typically browse, but I liked your views none the less. Thanks for making something worthy of reading through.
I’m impressed, I need to say. Really rarely do I encounter a blog that’s both educational and entertaining, and let me tell you, you have hit the nail on the head.
I appreciate, cause I found just what I was looking for. You’ve ended my four day long hunt! God Bless you man. Have a great day. Bye -.
It’s time for communities to rally.
I have to say this post was certainly informative and contains useful content for enthusiastic visitors. I will definitely bookmark this website for future reference and further viewing. cheers a bunch for sharing this with us!
Nevertheless, it’s all carried out with tongues rooted solidly in cheeks, and everybody has got nothing but absolutely love for their friendly neighborhood scapegoat. In reality, he is not merely a pushover. He is simply that extraordinary breed of person solid enough to take all that good natured ribbing for what it really is.
This will be helpful for my family.
I like your blog. It sounds every informative.
Thanks for discussing the issues and covering them in a well written format.
I appreciate, cause I found just what I was looking for. You’ve ended my four day long hunt! God Bless you man. Have a great day. Bye -.
I don’t normally comment on blogs.. But nice post! I just bookmarked your site
Well done! Keep up this quality!
Hey! awesome blog! I happen to be a daily visitor to your site (somewhat more like addict 😛 ) of this website. Just wanted to say I appreciate your blogs and am looking forward for more!
You write Formidable articles, keep up good work.
It’s a comprehensive, yet fast read.
Are grateful for this blog post, it’s tough to find good information and facts on the internet
You are my inhalation , I possess few web logs and very sporadically run out from to brand 🙁
It’s clear you’re passionate about the issues.
I feel that is among the so much significant info for me. And i am satisfied studying your article. However should commentary on some basic issues, The site style is ideal, the articles is in reality excellent : D. Excellent activity, cheers
Great post, keep up the good work, I hope you don’t mind but I’ve added on my blog roll.
This is really interesting, You’re a very skilled blogger. I have joined your feed and look forward to seeking more of your great post. Also, I’ve shared your web site in my social networks!
Hello there! I really enjoy reading your blog! If you keep making amazing posts like this I will come back every day to keep reading.
very good post, i certainly love this web site, keep on it
I am lucky that I discovered this website , precisely the right info that I was searching for! .
whoah this weblog is wonderful i like reading your articles. Keep up the good paintings! You already know, many people are looking around for this information, you can help them greatly.