فردا مدارس تعطیل است!

قاسم شمسایی/ خبر فوری؛ فردا مهدکود‌ک‌ها، مدارس در تمامی مقاطع، دانشگاه‌ها، ادارات و برخی از بانک‌ها تعطیل می‌باشد. شاید این خبر پرتکرارترین خبر در ماه‌های اخیر باشد. خبری که به دفعات اما به علت‌های مختلف در بخش‌های وسیعی از کشور اعلام شد.

اگر کمی به سال‌های گذشته برگردیم، همواره خبر تعطیلی مدارس همراه با موجی از شادی برای دانش‌آموزانی بود که روز پیش رو را با برف و برف بازی می‌گذراندند. اما درست سه سال پیش کرونا داستان به کلی تغییر داد. تعطیلی‌های گسترده با بروز اپیدمی شکل گرفت و برای اولین بار دانش‌آموزان با واژه کلاس مجازی و کارمندان با واژه دورکاری آشنا شدند. موضوعی که به دلیل ناگهانی بودنش و آماده نبودن زیرساخت‌های الکترونیک در سیستم آموزشی کشور تبدیل به بحرانی در قلب بحران اپیدمی کرونا تبدیل شد. حالا سه روز از آن روزهای سخت و تلخ می‌گذرد و دانش‌آموزان سال تحصیلی جدید را به صورت حضوری شروع کردند.

ولی متاسفانه بازگشت دانش‌آموزان به پشت میزهای مدرسه و آموزش حضوری دوام چندانی نداشت. اینبار آتش کرونا سرد بود و آمارها از حداقل بیماری و فوتی‌ها حکایت داشت اما تعطیلات مدارس کماکان رو به افزیش بود.

دانش‌آموزان فقط 40 روز مدرسه رفتند

اگر بخواهیم به صورت دقیق‌تر به آمار تعطیلات بپردازیم باید بگوییم: از آغاز سال تحصیلی 1402-1401 چیزی حدود 120روز می‌گذرد. این در حالی است که دانش‌آموزان تنها 40روز فرصت رفتن به مدرسه را پیدا کرده‌اند. تعطیلی‌هایی که از ابتدای آذرماه امسال به بهانه‌های مختلف کلید خورد و همچنان ادامه دارد. از آلودگی هوا گرفته تا بارش‌های زمستانی، ناآرامی‌ها و تعطیلات رسمی و گردوغبارهای مزاحم، همه و همه از عواملی است که اجازه نداده‌اند بچه‌های مدرسه‌ای درست و حسابی سر کلاس درس حاضر شوند و به اعتقاد کارشناسان اجتماعی این گروه هم بیشترین خسارت را از این تعطیلی‌ها دیده‌اند.

شدت و گستردگی تعطیلی مدارس کشور امسال چنان زیاد بود که حتی کمتر منطقه‌ای از آن محروم بود. چه استان‌های غربی و شرقی، چه استان‌های مرکزی و حتی در شمال و جنوب کشور هم امسال به بهانه‌های مختلف شاهد تعطیلی مدارس بودیم.

همشهری آنلاین در گزارشی تعطیلات دانش‌آموزان را به تفکیک بیان کرده، همشهری نوشته است: آمارها حکایت از آن دارد که امسال مدارس 22روز به‌خاطر آلودگی هوا، 39روز به‌دلیل تعطیلات رسمی، 13روز به‌خاطر بارش برف و سرما، 5روز به‌خاطر شیوع آنفلوآنزا و 2روز به‌خاطر گردوغبار به تعطیلی کشیده شده‌اند. تعطیلی‌هایی که خسارت جبران‌ناپذیری را بر پیکره آموزشی وارد می‌کند.

البته باید دید تعطیلی مدارس به دلایل مختلفی که بیان شد برای حفاظت از جان دانش‌آموزان است یا کنترل بحران‌ها، برای مثال بهتر است بگوییم دانش‌آموزان عامل آلودگی هوا هستند که تعطیل می‌شوند یا تعطیلی آن‌ها برای حفاظت از جانشان است. که البته این موضوع کاملا قابل بسط برای عوامل دیگر تعطیلات دانش‌آموزان هم می‌باشد.

تعطیلی کمکی به رفع آلودگی هوا نمی‌کند

جدای از اینکه تعطیلات گسترده دانش‌آموزان و نداشتن زیرساخت آموزشی مناسب جایگزین (که البته خودش جای سوال بزرگیست که چطور بعد از سه سال آموزش مجازی هنوز غافلگیر می‌شود) چه آسیب‌های اجتماعی و تحصیلی روی این قشر دارد (که البته آمار میانگین معدل دانش‌آموزان که حدودا 11.5 اعلام شد، خود گواه بخش آموزشی این قصه است) و چطور می‌شود این میزان عقب افتادگی و عادت به دور ماندن از محیط آموزشی را جبران کرد، باید پرسید که چطور می‌شود که خروجی تمام جلسات مقابله با انواع بحران‌های کشور که اکثر آنها مانند سرمای هوا، بارش‌ها و آلودگی قابل پیش‌بینی هم بوده، تنها یک چیز است آن‌هم تعطیلی مدارس و بقیه.

اما نکته تلخ این موضوع جایی بیشتر روشن می‌شود که ما در سیستم حکمرانی برای تمام این اتفاقات مناسبات داریم. اصلا پدافند غیرعامل، ستاد بحران، سازمان‌های عریض و طویل دولتی دیگر که تمام طول سال را حقوق می‌گیرند تا برای این شرایط چاره اندیشی کنند، اما پاسخ به تمام این بحران‌ها تنها تعطیلی‌است. مگر می‌شود در شرایطی که بسیاری از مسئولین در محاسبات سیاسی‌شان برای مقابله با غرب پیش‌بینی زمستان سخت را کرده بودند، حواسشان به زمستان و داستان افت فشار داخل کشور نباشد.

مگر می‌شود هرسال داستان آلودگی در زمستان بخاطر فرایند وارونگی هوا رخ دهد و ما باز با غافلگیری مدارس را تعطیل کنیم.

البته حالا اینقدر این آش تعطیلات شور شده‌است که مسئولینی که باید پاسخگو باشند، خودشان هم مطالبه‌گر شده‌اند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در یکی از همین اظهارنظرها، معترف شده که تعطیلی مدارس کمکی به رفع آلودگی هوا نمی‌کند و این تصمیم در این مدت در بهبود شاخص‌ها اثری نگذاشته است.

البته علی سلاجقه، درباره علت تداوم آلودگی هوا پس از بارش برف و باران در کلان شهرها به ویژه تهران، گفته: با توجه به شرایط کشور از نظر درجه حرارت هوا و اینکه شاهد سرمای بی‌سابقه‌ای هستیم، وضعیت آلودگی هوا علیرغم بارش برف و باران بهبود نیافته است. هرچه دمای هوا کاهش پیدا کند، تجمع و انباشت آلودگی‌ها در ارتفاع کمتر و پایین‌تر یعنی نزدیک به سطح زمین اتفاق می‌افتد و هرچه هوا سنگین‌تر شود، آلایندگی‌ها امکان انتقال به سطوح بالاتر را ندارند.

و بازهم در ادامه به عنوان راه حل با اشاره به اینکه وضع آلودگی هوا مربوط به یک انباشت ۵۰ تا ۶۰ ساله است، توضیح‌داده: رویکرد دولت در همه دستگاه‌های اجرایی، وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها به این سمت است که کاهش آلودگی هوا را اولویت خود قرار دهند و در این راستا اقدامات موثری انجام دهند. تلاش ما بر این است فرآیند را به نحوی تعیین کنیم که به زودی نتایج ملموسی در این باره حاصل شود.

سلاجقه در ادامه تاکید کرده: خود ما هم دیگر نمی‌پذیریم که مدارس در روزهای متعددی تعطیل باشند. تعطیلی مدارس ضربه سنگینی به خانواده‌ها و جنبه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی و آموزشی وارد می‌کند. تعطیلی مدارس کمکی به آلودگی هوا نمی‌کند و این تصمیم در این مدت در بهبود شاخص‌ها اثری نگذاشته است. چراکه در شرایط تعطیلی، رفت و آمدها قطع نمی‌شود و ممکن است خانواده‌ها باز هم با استفاده از وسایل نقلیه شخصی در خیابان‌ها رفت و آمد داشته باشند. روشن است که تعطیلی راه درمان نیست؛ بنابر آسیب‌شناسی‌های صورت گرفته، راه درمان اسقاط خودروهای فرسوده است. بعد از اسقاط خودرو، استفاده از سوخت پاک می‌تواند در بهبودی آلودگی هوا اثرگذار باشد که اقدامات خوبی در این زمینه انجام شده است. راهکار دیگر برای درمان این بحران رسیدگی به وضع صنایع آلاینده است. کنترل فعالیت صنایع آلاینده، اقدامی مهم در جهت بهبود این بحران است که به طور جدی این مسئله را پیگیری می‌کنیم.

در نهایت رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به این سوال که تاکنون در این راستا چه اقداماتی صورت گرفته است؟ گفته: اگر گزارش‌های موجود در این زمینه به خصوص گزارش‌های مربوط به کلان‌شهرها را پیگیری کنید و مورد بررسی قرار دهید، می‌بینید با تعداد زیادی از صنایع آلاینده‌ برخورد شده و حتی در مواردی آنها را پلمب کرده‌ایم، لذا در این زمینه اقدام جدی آغاز شده است.

البته ماهم امیدواریم این گزارش را ببینیم و مهم‌تر از آن شواهد مثبت اقدامات صورت گرفته را در نفس کشیدمان و عدم تعطیلی مدارس لمس کنیم.

این دولت، فقط «تعطیل کردن» بلد است

البته این مطالبه‌گری به فعالین سیاسی هم رسیده و ایمن‌آبادی در واکنش تندی به تعطیلات اخیر کشور به خاطر افت فشار گاز، گفته است که این دولن فقط بلد است تعطیل کند.

این فعال سیاسی در ادامه بیان کرده: امیدوارم یک عقلانیت در دولت ایجاد شود که جز سرکوب و ایجاد محدودیت کار دیگری بلد باشد. متاسفانه این دولت فقط تعطیل‌ کردن و مهار کردن بلد است و راهکار دیگری ندارد. مثلاً قرارگاه گاز تشکیل می‌شود سپس گاز تعطیل می‌شود این تعطیل‌ کردن که قرارگاه نمی‌خواهد. این دولت چیزی تحت عنوان عذرخواهی بلد نیست. یاد نگرفتیم از مردم عذرخواهی کنیم. مثلاً شرکت ذخیره‌سازی گاز توسط اوجی تعطیل شد آن‌ وقت الان که او وزیر شده است به جای اینکه خودش خودش را محاکمه کند توپ را در زمین دیگری می‌اندازد. ما دومین ذخیره گاز دنیا را داریم اما در حال پشت سر گذاشتن سخت‌ترین زمستان هستیم و این نشان از بی‌کفایتی مدیران دارد. متاسفانه مدیران نخبه و افرادی که صاحب عقل، فکر و اندیشه بودند توسط این دولت به بهانه بانیان وضع موجود خانه‌ نشین شده‌اند و از افرادی استفاده شده که توانایی تشخیص دست راست و چپ خود را ندارند.

البته باید دید خود آقای ایمن‌آبادی و دیگر نمایندگان حال و گذشته مجلس شورای اسلامی زمانی که قدرت تصمیم گیری و قانون نویسی داشتند، برای حل این بحران‌ها چه چاره اندیشیده‌اند که ما مجبوریم برای حل تمام بحران‌ها یک راه حل همیشگی ارائه کنیمو