نظام مهندسی و چالش‌های فرارو
سید جلال حیدری | مهندس عمران
نظام مهندسی به رغم اهمیت و جایگاهی که دارد، در مسیر انجام وظیفه اصلی خود که همان نطارت بر ساخت و سازهاست با چالش‌هایی جدی روبه رو است.
باید اذعان کرد مهم‌ترین چالشی که نظام مهندسی را تهدید می‌کند موضوع فرآیندهای اداری است.
پیچیدگی روندهای اداری و مسائل مالی، خلأهای قانونی و تمایل کارفرمایان برای کاهش هزینه‌ها، همیشه خود را به صورت یک چالش بزرگ در برابر نطام مهندسی نشان داده‌است. از این رو فرآیندها باید به گونه ای تعریف و ساماندهی شود که سازمان نظام مهندسی همچنان‌که بر ساخت و سازها نظارت می‌کند باید بر نحوه فعالیت خود نیز به طور دائم نظارت داشته باشد.
از دیگر چالش‌های نطام مهندسی عدم تناسب بین مسئولیت مهندسان و حق ازحمه مربوطه است که می‌تواند به کیفیت خدمات مهندسی آسیب برساند و عملا هم این اتفاق رخ داده است.
بروزرسانی نشدن شماری از قوانین و مقررات و هم‌گام نشدن آنها با تکنولوژی روز و باتغییرات مداوم در صنعت ساختمان، یکی دیگر از معضلات پیش روی نظام مهندسی است. البته تا کنون در این گستره تلاش‌های بسیاری صورت گرفته و فاصله قوانین با فناوری کم شده است؛ ولی لازم است در این زمینه کوشش‌های بیشتری صورت پذیرد. در همین چارچوب یکی از وظایف مهم اعضای هیئت مدیره این است که برای به روز رسانی قوانین تلاش کنند و تعاملات لازم را با قانون گذاران داشته باشند.
با توجه به نکات یاد شده، برای بهبود عملکرد نظام مهندسی، می‌توان اقداماتی را انجام داد.
نخستین گام در این راستا شفافیت و پاسخگویی است. افزایش شفافیت در تصمیم‌گیری‌ها و پاسخگویی به سوالات مهندسان و شهروندان و نهادینه کردن این فرهنگ می‌تواند جلوه ای از فرآیندهای مورد اشاره در خصوصموضوعات مالی و اداری باشد.
گام بعدی، ارتقای سطح دانش و مهارت مهندسان است. برگزاری دوره‌های آموزشی مستمر و تشویق مهندسان به تحقیق و پژوهش، کارویژه‌ای است که نطام مهندسی، در این زمینه باید اقدامات موثر انجام دهد.
افزون بر این دو گام اساسی، انتظار می‌رود نظام مهندسی، به بررسی و اصلاح دوره‌ای قوانین و مقررات خود (با توجه به گسترش فناوری و نیازهای جامعه) توجهی خاص مبذول دارد.
لذا هم‌چنان که پیش‌تر اشاره شد، افزایش تعامل با سایر نهادهای دولتی و خصوصی می‌تواند به حل مشکلات و چالش‌های موجود کمک کند.
در نهایت، نظام مهندسی به عنوان یک نهاد مهم در جامعه، نقش کلیدی در تامین ایمنی و کیفیت ساختمان‌ها و ارتقای سطح زندگی شهروندان ایفا می‌کند. با توجه به اهمیت این نقش، بهبود عملکرد نظام مهندسی نیازمند تلاش همه جانبه و همکاری تمامی ذی‌نفعان در این زمینه است.
