خلاقیت را در مدرسه یاد نمی‌دهند

از تو کبریتی خواستم، که شب را روشن کنم، تا پله‌ها و تورا گم نکنم، کبریت را که افروختم آغاز پیری بود…
بدون تردید یکی از برجسته‌ترین شاعران صاحب سبک معاصر احمدرضا احمدی  است که علاوه بر سرودن شعر به اموری چون نویسندگی، گویندگی و نقد هنری نیز اهتمام دارد. وی بنیان‌گذار سبک «موج نو» در دهه ۱۳۴۰ خورشیدی در شعر معاصر ایران است که در نیمه دوم این دهه، موج نو تبدیل به یک حرکت مدرنیستی در فرهنگ ایرانی شد و در داستان، نمایشنامه، تئاتر، سینما و نقاشی تأثیر گذاشت. او وضعیت نویسندگان نسل جوان را بسیار امیدوارکننده خواند و گفت: آدم‌های درخشانی در حوزه ادبیات کودک رشد کردند و اکنون ما در رده‌های اول جهان هستیم که حرف‌های مهمی در این حوزه می‌زنیم و هنوز این بخش را به صورت جدی در دست داریم، هرچند تیراژ کم است.
به گزارش روزنامه «صبح امروز» احمدرضا احمدی در گفت وگو با ایرنا و در توضیح وضعیت نقاشی در ایران امروز، بیان کرد: نقاشی حال حاضر در ایران وضعیتی خوب و چهره‌هایی متعدد دارد.
زنان درهرکاری جدی تر از مردان هستند
نویسنده کتاب از پنجره مسافرخانه (۱۳۹۵) ادامه داد: امروز اما نزدیک به ۱۶۰ نقاش در ایران حضور فعال دارند و نکته جالب آن این است که این نقاشان عمدتا دختران جوان هستند. بیشتر هنرجویانی که خودم بعد از انقلاب با آنها کار کرده ام دختران جوان فوق العاده با استعداد بوده اند.
وی افزود: اصولا زنان درهرکاری جدی تر از مردان هستند و فکرهایی عالی دارند؛ زنان فداکارتر از مردان هستند و من به آینده این دختران بسیار امیدوارم.
احمدی در پاسخ به این پرسش که دلیل تعدد و حضور پررنگ زنان در این عرصه را در چه می‌بیند، اظهار داشت: به نوعی این کثرت زنان عکس العمل رفتاری است که نسبت به آنان در جامعه صورت می گیرد. ضمن این که باید توجه کرد که زندگی همه ما از سوی مادرانمان پاگرفته و تشکیل شده است.
نسل جدید در تکنیک عالی هستند
شاعر برگزیده، پنجمین دوره اهدای جایزه شعر بیژن جلالی (۱۳۸۵) با اشاره به نقاط قوت و توانایی نسل جدید در مقایسه با نسل‌های پیشین، بیان کرد: نسل جدید در تکنیک عالی هستند؛ ضمن این که امکانات خوبی هم دارند؛ چنانچه اینترنت در اختیارشان است و این نسل ارتباطات جهانی دارند و نیاز به حضور فیزیکی در نمایشگاه ندارند.
وی افزود: زمان ما آدم ها مجبور بودند از این موزه به آن موزه بروند در حالی که اینترنت امروز همه این روابط در دسترس کرده و امکانات زیادی را در اختیار افراد جامعه قرار داده است. وضعیت این نسل بسیار امیدوارکننده است و آدم های درخشانی در آن پیدا شده اند و در ادبیات کودکان ما در رده های اول هستیم و حرفهایی جدی در این حوزه می زنیم و هنوز این حوزه را به صورت جدی در دست داریم با این که تیراژ کم است.
احمدی یادآور شد: زمانی کشورهای کمونیستی در حوزه کتاب خوب بودند چراکه دولت ها پول می دادند و از تولید آثار حمایت می‌کردند اما امروز در دنیا ناشران حاضر به سرمایه گذاری در این حوزه ها هستند.
سرپرست مجموعه قصه برای کودکان گفت: امسال دو کتاب از من منتشر شده که صرفا چاپ کانون پرورش فکری نبوده بلکه ناشر کودک آن را منتشر کرده است؛ در شرایط امروز جمعیت بالا رفته و پدر و مادرهای این نسل با پدر و مادرهای دوره ما فرق و توجه بسیاری به فرزندانشان دارند.
خلاقیت موضوعی نیست که در مدرسه آن را یاد بدهند
نامزد دریافت جایزه هانس کریستین اندرسن (۱۳۸۸) در پاسخ به این پرسش که چرا به رغم تبحر در تکنیک، نسل جدید در خلاقیت بسیار ضعیف هستند، گفت: خلاقیت موضوعی نیست که در مدرسه آن را یاد بدهند و در برخی هست در برخی نیست؛ تکنیک قابل آموزش است اما خلاقیت این گونه نیست. باید امیدوار باشیم که در این میان هم کسانی پیدا خواهند شد که خلاق باشند و خلاقانه عمل کنند.
احمدی با اشاره به دشواری‌های نسل خود، ابراز کرد: نسل ما جستجوگر بودیم و تفریحی نداشتیم. به همین دلیل بیشتر کتاب می خواندیم و به دنبال سوالاتمان بودیم. در این سن و سال معتقدم که جوانان نباید تنبلی کنند و به فکر زود به نتیجه رسیدن نباشند. من ۶۰ سال کار کرده ام و تازه امروز کتابهایم تیراژ دارد.
توجه به هنرمندان باید در زمان خودش رخ بدهد
مولف کتاب میوه‌ها طعم تکراری دارند (نشر ثالث ۱۳۹۳) در پاسخ به این پرسش که احساسش در مورد خیابانی که به اسم او نامگذاری شده چیست، گفت: دوره کرباسچی بود که در شهرک غرب خیابانی را به اسم شجریان کردند و نسبت به آن سرصدا و مخالفت شد ولی نمی دانم چرا وقتی خیابانی به اسم من شد، مخالفت نشد و مردم قبول کردند!
وی افزود: این که خیابانی به اسم من باشد تفاوتی در زندگی ام ندارد. همیشه به شوخی می گفتم اگر خواستید مجسمه من را بسازید پولش را بدهید خودم جایش می ایستم. خوشحالی داشتن نسبت به چنین موضوعی ۴۸ ساعت یا نهایتا یک هفته است و این نامگذاری‌ها و توجه کردن به هنرمندان باید در زمان خودش رخ بدهد.
احمدی در پاسخ به این پرسش که آیا این قدردانی از وی در زمان خودش رخ نداده است، گفت:در زمان خودش آنچنان نبود. بر این اساس کتاب اول و دومم را با سرمایه خودم منتشر کردم و از کتاب سومم وقت خوب مصائب (۱۳۴۷) ناشر پیدا شد.
مولف کتاب من فقط سفیدی اسب را گریستم، دفترهای زمانه (۱۳۵۰) ادامه داد: تازه پس از انقلاب توجه جوانان به من بسیار بیشتر شد و کتاب‌هایی که داشتم به چاپ دوم و سوم رسیده و به کارم توجه شده است؛ جالب است که جوانان امروز من را کشف کرده اند اما در دوره خودم این اتفاق نیفتاد.
احمدی تاکید کرد: البته که طلبی از جامعه و مردم ندارم و توقعی هم ندارم که مردمی که دغدغه نان دارند کتاب مرا بخوانند و کتابم همین هزارتایی که فروش می رود، راضی هستم.
حاصل یک عمر کوشش بی‌وقفه‌ احمدی
آشنایی عمیق احمدرضا احمدی با شعر و ادبیات کهن ایران و شعر نیمایی باعث شد، او رویکردی تازه را در شعر معاصر آغاز و پی‌ریزی کند. او از ۲۰ سالگی به‌طور جدی به سرودن شعر پرداخت و نخستین مجموعه شعری‌اش را به نام «طرح» در ۱۳۴۱ خورشیدی منتشر کرد. وی در ۱۳۴۳ خورشیدی به همراه نادر ابراهیمی، اسماعیل نوری‌علا، مهرداد صمدی، محمدعلی سپانلو، بهرام بیضایی، اکبر رادی و… گروه طرفه را با هدف دفاع از هنر موج نو تاسیس کرد. انتشار ۲ شماره از مجله‌ طرفه و تعدادی کتاب در حوزه‌ شعر و داستان از فعالیت‌های این گروه است.
احمدی در مهر ۱۳۴۹ خورشیدی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مشغول به کار شد. تا ۱۳۵۸ خورشیدی به عنوان مدیر تولید موسیقی برای صفحه و نوار به ایفای نقش پرداخت و از ۱۳۵۸ خورشیدی تا زمان بازنشستگی یعنی ۱۳۷۳ خورشیدی در بخش انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به ویراستاری مشغول شد.
حاصل یک عمر کوشش بی‌وقفه‌اش آثار متعدد منظوم و منثور است که بسیاری از آن‌ها به زبان‌های زندهٔ دنیا ترجمه شد. برخی از آثار تولیدی کانون در دوران مدیریت او به این شرح است: مجموعه صدای شاعر که معرفی شعر معاصر و شعر کلاسیک فارسی بود، مجموعه زندگی و آثار موسیقیدانان ایران و جهان، مجموعه آوازهای فولکلور ایران، مجموعه کل ردیف موسیقی ایران، مجموعه بازسازی تصنیف‌های کلاسیک موسیقی ایران، مجموعه قصه برای کودکان. به طور کلی از احمد رضا احمدی بیش از ۱۸ مجموعه شعر، ۱۵ کتاب برای کودکان، دکلمه اشعار خودش در کاست یادگاری و اشعار حافظ، نیما، سهراب سپهری و شاعران معاصر منتشر شده است.
کسب جوایز متعدد داخلی و خارجی و نیز نامزدی او برای جایزه هانس کریستین اندرسن نمای دیگری از ظهور و پویایی احمدی است که نامش را برای هفت دهه در خاطر چندین نسل تثبیت کرد. همچنین در ۱۳۸۵ خورشیدی او به‌عنوان شاعر برگزیده، پنجمین دوره اهدای جایزه شعر بیژن جلالی انتخاب شد.