من خاص هستم چون تاریخ تولدم رُند است! 

فاطمه تنانی
امروزه ما با پدیده‌ای جدید مواجه هستیم به نام تولد لاکچری و دستکاری در تاریخ تولد فرزندان. برخی از افراد بر این عقیده هستند که تاریخ تولد خاص، باعث افزایش اعتماد بنفس در فرزندشان می‌شود؛ به همین خاطر  دست به این کار می‌زنند، بدون توجه به عواقب خطر ساز آن، که وزارت بهداشت و درمان نیز  بر آن تاکید کرده است.
به گزارش روزنامه “صبح امروز” وزارت بهداشت و درمان بیان می‌کند که دستکاری در تاریخ تولد نوزاد آن هم با عمل سزارین موجب می‌شود که اختلالات بسیاری در جنین ایجاد شود وحتی در بعضی مواقع منجر به مرگ جنین شود.
اما چرا جامعه ما به این کار گرایش پیدا کرده است؟ توضیحات مختلفی پزشکان در این باره مطرح کردند و حتی گاهی حقوق دان‌ها هم بر مجازات قضایی تاکید کردند که پدر و مادر و پزشکانی که دست به چنین کاری بزنند با مجارات روبه‌رو می‌شوند.
پرسش اینجاست وضعیت اجتماعی و روانی جامعه ما به چه سمتی پیش رفته که افراد به این کارها گرایش پیدا کردند؟
احمد می‌گوید: “به نظر من والدینی که دست به این کار می‌زنند مشکلات روانی دارند. این کار بی‌فرهنگی است چون جان فرزندانمان به خطر می‌افتد درحالی که آنچه اهمیت دارد سرنوشت فرزندان است”
عاطفه موافق است و بیان می‌کند: “من این کار را می‌کنم ولی با مجوز پزشک که مطمئن باشم این کار برای فرزندم خطری در پیش نخواهد داشت”.
کامیار هم موافق است و می‌گوید: “بله این کار را می‌کنم به دلیل اینکه تاریخ تولد رند اعتماد بنفس آدم را بالامی‌برد و من این را دوست دارم و انشالله که اتفاقی نمی‌افتد و من مثبت فکر می‌کنم”.
برای اطلاع  از اینکه چه انگیزه‌های روانی و رفتاری در افراد وجود دارد که باعث می‌شود فرزند خود را در معرض آسیب و خطر قرار دهند با مینا دادگستر مقدم، روان‌شناس گفت‌وگو کردیم.
وی در پاسخ به این پرسش که چه فاکتورهایی منجر شده است  تا برخی پدر و مادرها گرایش به چنین رفتاری داشته باشند، اظهار می‌کند: این مسئله از دو بعد فردی و اجتماعی باید بررسی شود، اینکه در گذشته این کار صورت نمی گرفت به خاطر سبک زندگی افراد بود که متاسفانه در حال حاضر سبک زندگی به سمت رفتارهای نمایشی در حرکت است و حس نیاز به تایید در افراد روز به روز بیشتر می‌شود.  این یک نیاز طبیعی در افراد است، در گذشته سطح اضطراب و استرس افراد کمتر بود و سبک زندگی سالم‌تر، و نیاز به تایید در بستر خانواده و جامعه که کوچکتر از این جامعه کنونی بود جواب داده می‌شد.
دادگستر مقدم  می‌افزاید: هر چقدر که جامعه بزرگ‌تر شد و تکنولوژی پیشرفت کرد، روابط کم رنگ‌تر و به نیاز «تایید» کمتر پاسخ داده شد. افراد برای اینکه به نیازهای ذاتی خود پاسخ بدهند دست به یک سری کارهایی مثل”مد” زدند،”مد” یعنی هماهنگ شدن و همگام شدن افراد با جامعه و رفتارهای اجتماعی که مورد تایید افراد جامعه باشد. همه آدم‌ها تایید گرفتن را دوست دارند، تولد لاکچری هم نیاز به  تایید برای والدین است.
به گفته این روانشناس یکی از فاکتورهایی که به این وقایع دامن می‌زند، زندگی در فضای مجازی و تکنولوژی است. روابط در دنیای واقعی هر روز کم رنگ‌تر می‌شود و رفتارهای ما به یک سطح نمایشی در فضای مجازی تبدیل می‌شود، وقتی افراد یک موضوع از خود یا تولد لاکچری فرزندشان را در فضای مجازی انتشار می‌دهند با گرفتن هر لایک نیاز به تایید در خود را ارضا می‌کنند، پس اجتماع، تکنولوژی و مد مردم را به این سمت سوق می‌دهند.
وی با بیان اینکه “بیشتر افرادی به سمت این کار می‌روند که خلا روانی دارند و آدم‌های سالم هرگز این کار را نمی‌کنند” خاطرنشان می‌کند: برخی افراد اختلال شخصیت نمایشی دارند که این کار را انجام می‌دهند، این اختلال، نیاز به تایید در فرد را به شدت بالا می‌برد و باعث می‌شود افراد رفتارهایی را برای جلب توجه انجام دهد، یکی از نشانه‌ها در افراد همین تولد لاکچری گرفتن و یا عکس‌ها و فیلم‌هایی است که از تمام لحظات زندگی در فضای مجازی منتشر می‌کنند. فضای مجازی به خصوص اینستاگرام به نمود پیدا کردن این رفتارها کمک می‌کند و باعث می‌شود که فرد بیمارتر شود، این والدینی که برای به دنیا آوردن فرزند خود در این تاریخ‌ها تلاش می‌کنند کسانی هستند که در آینده از این بچه‌ها در فضای مجازی برای نمایش دادن و ابزاری برای تایید شدنشان استفاده می‌کنند.
دادگستر مقدم افزود: جالب است بدانید که انتشار تصاویر کودکان در برخی از کشور‌های اروپایی  توسط والدین جرم تلقی می‌شود، چون این کار باید با رضایت فرد انجام شود، و حتی در مواقعی بوده که کودک بعداز بزرگ شدن به خاطر انتشار عکس‌هایش در فضای مجازی از والدین شکایت کرده است. ما پدیده کودکان کار در فضای مجازی را داریم که همین کودکانی هستند که در فضای مجازی عکس‌ها و مدل شدنشان را برای کسب درآمد  انتشار  می‌دهند، که در مباحث مربوط به آن می‌پردازیم.
وی با توضیح اینکه تولد لاکچری بستری را آماده می‌کند برای بروز رفتارهای جدیدتر در این حوزه، دو مشکل دیگر که در این‌باره وجود دارد از جمله اختلالات اضطرابی و افسردگی یا اختلال دو قطبی، افرادی که این اختلالات را دارند برای کاهش اضطراب و افسردگی دست به این کارها می‌زنند تا بتوانند رفتارشان را کنترل کنند، بیان می‌کند:
در مجموع والدینی که سالم هستند و به نیازهایشان درست پاسخ داده می‌شود به سمت این رفتار نمی‌روند.
این روانشناس تصریح می‌کند: به نظر من والدینی که این کار را می‌کنند هنوز برای والد بودن آماده نیستند، چون اولین اصل والد بودن الویت داشتن نیازهای فرزند به نیازهای والد است مخصوصا در ۷سال اول که کودک نیازمند به والدین است؛ زیرا شما خدای کودک روی زمین هستید که به نیازهایش پاسخ می‌هید و باعث رشد کودک می‌شوید.
دادگسترمقدم می‌افزاید: وقتی والدین به خاطر رسیدن به نیاز خودشان بچه را نارس به دنیا می‌آورند تا تولد لاکچری داشته باشند حتی به قیمتی که بچه با ریه های ناقص در دستگاه نگهداری شود، این یعنی والدین هنوز آمادگی والد شدن را ندارند، و این بچه در معرض آسیب‌های روانی بیشتری از طرف والدین قرار می‌گیرد.
وی در پاسخ به اینکه آیا در کشور تدبیری برای جلوگیری از این اندیشیده شده است، تشریح می‌کند: متاسفانه اداره ثبت احوال اعلام کرده است که مردم برای تولد در ۹/۹/۹۹به بیمارستان‌ها هجوم نبرند زیرا اگر بچه‌ای چند روز قبل یا چند روز بعد به دنیا بیاید تاریخ تولدش را ۹/۹ ثبت می‌کنیم،‌با این کار مردم را تشویق به چنین رفتارهایی می‌کنند و مهر تایید به این رفتار اشتباه اجتماعی می‌زنند.
این روان شناس در پاسخ به اینکه بعضی فکر می‌کنند با دستکاری در تاریخ تولد فرزندشان برای او اعتماد بنفس می سازند، خاطرنشان کرد: من همیشه بر دو اصل تاکید می‌کنم که افراد برای ازدواج کردن و والد شدن باید دوره‌هایی آموزشی را پشت سر بگذراند و گواهینامه این کار را بگیرند؛ ولی متاسفانه در جامعه ما به این موضوع مهم اهمیت نمی‌دهند، کسانی که به این پدیده تاریخ تولد رند اعتقاد دارند که به بچه اعتماد به نفس می‌دهد، به تاریخ تولد افراد برجسته نگاه کنند، آیا تاریخ تولد آنها رند است که به موفقیت‌های بالا رسیدند، عتماد به نفس در بستر خانواده توسط  والدین برای کودک شکل می‌گیرد و زیاد به پدیده‌های بیرونی مرتبط نیست. بستر اعتماد به نفس در ۲ یا ۴سال اول زندگی کودک توسط والدین ساخته می‌شود و باید بتوانیم در هر لحضه از زندگی به او بگوییم «تو خوبی» « تو می‌توانی» و این برای شکل گیری اعتماد بنفس کافی است.  تاریخ تولد یک جنبه نمایشی برای فرد دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که با توجه به وضعیت فعلی گرایش افراد به این دسته از اقدامات در آینده روبه بهبود می‌رود یا بدتر می‌شود؛ تشریح می‌کند: قطعا بدتر می‌شود، حال روانی جامعه خوب نیست و نیازهای پایه‌ای مردم، مثل نیاز به احترام و دوست داشته شدن و  یا حتی نیازهای زیستی و  امنیت افراد در این سیستم پاسخ داده نمی‌شود و این موضوع حال روانی مردم را خراب می‌کند؛ افراد برای خوب شدن حالشان دست به رفتارهایی این گونه می‌زنند تا  موقتا حال خوبی پیدا کنند، هر چقدر که افراد در فضای مجازی غرق شوند این رفتارها بیشتر خواهد شد و دنیا هر روز بیشتر  به سمت ارتباطات مجازی کشیده می‌شوند.