نقش موثر فرهنگ و هنر در حیات جامعه

ریحانه موسوی

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: فرهنگ و هنر هم  در حیات جامعه نقش ماهوی دارد، وهم در بحث اقتصادی نقش مؤثری دارد و روزبه‌روز به این نقش افزوده می‌شود.

سهم جهانی فرهنگ و هنر

به گزارش “صبح امروز” سید عباس صالحی در مراسم افتتاحیه گذر فرهنگ و هنر مشهد که در مجتمع آسمان 2 برگزار شد، بیان کرد: در دهه اخیر سهم فرهنگ و هنر و آنچه به‌عنوان اقتصاد خلاق شناخته می‌شود در سهم اقتصاد و درآمدو تولید جهانی افزایش بسیاری پیدا کرده است، در سال‌های اخیر آمارها نشان می‌دهد بیش از 2 هزار و 250 میلیارد دلار فضای بازارجهان مربوط به فرهنگ و هنراست و 3 درصد تولید ناخالص داخلی جهانی از این حوزه است.

صالحی اظهار کرد: در میان حوزه‌های مختلف فرهنگ و هنر حدود 54 درصد سهم تلویزیون، هنرهای تجسمی ، رسانه و مجلات است که 21 درصد سهم تلویزیون، 17 درصد هنر تجسمی و 16 درصد نیز سهم فضای رسانه و مجلات است.

جریان فرهنگ و هنر جریانی رو به رشد است

وی تبیین کرد: جریان فرهنگ و هنر، جریان شتابنده‌ای است و هر سال شاهد یک اتفاق و رقم‌های تازه همچون جابه‌جایی سهم کشورها در این قسمت هستیم، به‌ عنوان مثال در سال 2015 آمریکا، انگلستان و چین سه کشور اول این حوزه بودند، اما چین در سال 2017 رتبه دوم را به‌دست آورد ،همچنین  رقابت‌هایی برای حوزه‌های اقتصادی فرهنگ و هنر نیز  داریم.

وی ادامه داد: بنابراین گذاره نخست این است که فرهنگ و هنر گرچه یک وجه روحانی، معنوی و بنیادینی از این حوزه دارد، اما وجه اقتصادی آن نیز روزبه‌روز از لحاظ تولید  و درآمد در حال افزایش است.

سهم حوزه فرهنگ و هنر در اشتغال و کار آفرینی

صالحی خاطرنشان کرد: نکته دوم فضایی است که از همین منظر اقتصادی در زمینه اشتغال و کارآفرینی مشاهده می‌کنیم و برآوردهای سال‌های اخیر نشان می‌دهد سهم اشتغال فرهنگ و هنر در اقتصاد جهانی روزبه‌روز در حال افزایش است و 30 میلیون شغل  در حوزه فرهنگ و هنر داریم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: اگر در حوزه درآمد تلویزیون رتبه اول را داشت، هنرهای تجسمی باایجاد حدود 7 میلیون شغل، ردیف اول را در حوزه کارآفرینی در سطح اشتغال جهانی دارد.

وی تصریح کرد: نسل جوانی که در این زمینه بروز و ظهور داشتند، دهه به‌دهه در حال افزایش هستند و مثال آن سهم دانشجویان در رشته‌های هنر است که به فاصله سال‌های 67 تا 97 رشد 52 برابری در فضای دانشجویان هنر داشته ایم ، این تنها دانشگاه‌های رسمی است چرا که سهم قابل توجهی از ارتقاء و فراگیری و انتقال مهارت‌ها در آموزشگاه‌های آزاد اتفاق می‌افتد.

صالحی تفویض کرد: وجود جریان و نیروی وسیع در بازار هنردیگر گذاره حوزه اقتصاد هنر است .

فرهنگ و هنر حلقه مفقوده زندگی ایرانیان

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: گذاره چهارم این حوزه و حلقه مفقوده حوزه فرهنگ و هنر این است که در میان خانوارهای ایرانی کشش مصرف هنری بسیاری وجود ندارد.

وی افزود: در اتحادیه اروپا میانگین مصرف فرهنگ و هنر 8.5 درصد مصرف کل خانوار بوده است، یعنی از سبد مصرفی خانوار میانگین 8.5 درصد به حوزه فرهنگ و هنر مربوط بوده است و این رقم در کشور ما در سال 96 با توجه به مرکز آمار، که آمار تفریح و فرهنگ و هنر را تجمعی ارائه می‌کند، برابر با 2 درصد بوده که در خوشبینانه‌ترین حالت بیش از 50 درصد این آمار مربوط به تفریح است و ما به یک درصد سرانه فرهنگی می‌رسیم.

صالحی بیان کرد: فرهنگ ایران غنی است ، اما رقم سرانه مصرف فرهنگ و هنر در کشور پایین است و یکی از دلایل آن این است که دسترسی ما به کالاهای فرهنگی ضعیف و ناپیوسته است و راه‌حل توسعه سرانه مصرف فرهنگ و هنر در کشور  دیده شدن محصولات فرهنگی و هنری و ایجاد گذرهای فرهنگ و هنر است.

مشهد دارای قدرت ایجاد مصرف فرهنگی

وی خاطر نشان کرد: یکی از شهرهایی که مزیت نسبی قابل توجهی برای ایجاد گذر فرهنگ و هنر دارد مشهد است  زیرا مشهد هم یک کلان شهر است و هم ارتباط با زائران جهان اسلام دارد، به‌همین خاطر می‌تواند فرصت‌سازی وسیعی برای کشش تقاضا و مصرف فرهنگی ایجاد کند و گام اول این اتفاق در مجتمع آسمان مشهد رقم خورده که در نقاط دیگر مشهد نیز در حال پیگیری است و خوشحالیم که این اتفاق در دل بازار شکل می‌گیرد، در فرهنگ ما بازار در کنار مسجد و مدرسه است، یعنی این سه ضلع به هم متصل هستند.

سهم بخش خصوصی در حوزه فرهنگ و هنر

صالحی بیان کرد: با توجه به فضای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی که در مشهد و خراسان وجود دارد، این تجربه می‌تواند تجربه تعمیم یافته‌ای باشد و می‌تواند در ذائقه افرادی که به مشهد می آیند طعم جدیدی ایجاد کند و این تجربه به نقاط دیگر جهان نیز منتقل شود ؛ همچنین  بخش دیگر ایجاد این گذر، بخش عمومی شهر است که شهرداری نگاه خوبی به آن داشته و می‌تواند آن را تقویت کند.

رابطه فرهنگ و هنر با اقتصاد

وی گفت :همان‌طور که روح و بدن ارتباط پیوسته‌ای دارند و در حکمت صدرایی روح از دل بدن برمی‌خیزد،  حوزه فرهنگ و هنر نیز از دل اقتصاد برمی‌خیزد و به عروج می‌رسد، اقتصاد ضعیف نمی‌تواند به یک فرهنگ و هنر قوی بیانجامد فرهنگ و هنر متعالی از دل یک اقتصاد قوی برمی‌خیزد، هر اندازه اقتصاد فرهنگ و هنر قوی تر باشد،  می‌توان به محصولات فرهنگی و هنری بیشتری دست یافت.

صالحی ابراز کرد : پروژه‌های دیگری از  گذر فرهنگ و هنر در مشهد اجرا خواهد شد ومقدمات این گذرها در مشهد در حال شکل‌گیری است.

صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان سخنان خود گفت : امیدوارم بتوانیم به فضایی برسیم تا شهر امام مهربانی‌ها شهر پراکندگی و گستردگی فرهنگ و هنر و شهر متعالی ایران اسلامی باشد.