شکل پنهان از سالمند آزاری

خوافیان

سالمندان در جوامع سنتی از قدرت و منزلت زیادی برخوردار بودند، اما شهری و صنعتی شدن جوامع معاصر و تغییر نوع خانواده، پایگاه اجتماعی سالمندان را دگرگون و آن‌ها را دچار مشکلات فراواني کرده ‌است. کاهش اساسی و مستمر مرگ و میر موجب رشد فزاینده جمعیت سالمند شده که این امر بر موقعیت و منزلت سالمندان و سوء رفتار با آن‌ها بی‌تأثیر نبوده است.

سالمندان از جمله گروه هاي آسيب پذير در جامعه هستند و سوءرفتار نسبت به آن ها توسط مراقبين يکي از اشکال خشونت بوده که به عنوان يک مشکل بهداشت عمومي در سراسر جهان شناخته شده است.

چند روز پیش خبری مبنی بر رتبه سوم سالمندآزاری در خشونت‌های خانگی از زبان رییس اورژانس اجتماعی منتشر شد.

خبری که معاون اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی از نحوه تیتر زدن آن گلایه‌مند بوده چرا که این پدیده رو یک بحران نشان داده است.

معاون اجتماعی بهزیستی استان می‌گوید:  خشونت‌های خانگی به ۴ دسته تقسیم شده که سالمند آزاری رتبه سوم را دارد و تعداد آن اندک بوده و البته همین تعداد محدود نیز زیاد است.

به گزارش صبح امروز غلامحسین حقدادی در مصاحبه با خبرنگار این رسانه  می‌افزاید:متاسفانه سالمند آزاری یکی از انواع خشونت‌های خانگی پنهان و خاموش بوده و به همین دلیل آمار  دقیقی از این پدیده در دسترس نیست.

حقدادی در خصوص مصادیق سالمند آزاری بیان می‌کند: سالمند آزاری تنها شامل ازار فیزیکی و جسمی مانند کتک زدن نبوده بلکه ابعاد دیگر ازار در این پدیده قابل بررسی است.

وی ادامه می‌دهد:  فحاشی ،دادوبیداد و قهر کردن نیز بعدی از این پدیده بوده که از آن به عنوان آزار روانی یاد می‌شود.

حقدادی غفلت را بعدی پنهان و مهم سالمند آزاری برشمرد و توضیح می‌دهد:  زمانی که سالمندی توانایی انجام کار نداشته و فرزندان نیز او را رها کرده و نسبت به احتیاجات او غافل شوند امر غفلت صورت می‌پذیرد.

انتقال والدین به خانه سالمندان از مصادیق سالمند آزاری است؟

وی پاسخ می‌دهد: این مراکز زیر نظر بهزیستی بوده و به تمام احتیاجات افراد سالمند به خوبی توجه شده به همین دلیل اگر فردی پدر یا مادر خود را به این مراکز بسپارد سالمند آزاری محسوب نمی‌شود.

معاون بهزیستی استان خراسان رضوی عنوان نی‌کند:  تنها تفاوتی که خانه سالمندان با منزل مسکونی دارد این است که خانواده و فرزندان در کنار سالمند نبوده اما این مراکز برای افرادی که کسی را ندارند بهتر است زیرا امکانات بهداشتی ،مراقبتی و تغذیه ای را داشته و برای سالمندی که کسی پذیرای او نیست بهتر از رها کردن است.

وی ابراز می‌کند: غفلت از سالمندان بزرگترین آزاربرای آنان است زیرا گاهی اوقات بی توجهی بیش از حد به آنان به حدی می رسد که موجب آزار روحی آنان شده و آنان را به سمت یاس و ناامیدی پیش می‌برد.

تاثیرات اورژانس اجتماعی در کاهش آسیب‌ها

حقدادی در خصوص بازده اورژانس اجتماعی در کاهش آسیب‌های اجتماعی بیان می‌کند: اورژانس اجتماعی همان‌گونه که از نامش پیدا است برای شرایط اورژانسی طراحی شده و در شرایطی که در جامعه مسائل بحرانی اجتماعی  مانند کودک آزاری، همسر آزاری، خودکشی، فرار از خانه و سایر مسائل پیش می‌آید وارد عمل می‌شود.

وی تشریح می‌کند: اورژانس اجتماعی در سال گذشته چند صد ماموریت برای موضوع خود‌کشی داشته که از این بین تنها ۲ خودکشی صورت گرفته و مابقی توسط نیروهای نددکاری اورژانس اجتماعی نجات پیدا کردند.

حقدادی می‌افزاید: در حوزه طلاق اورژانس اجتماعی حدود۳سال گذشته وارد عمل شده و وبعد از غربال‌کردن افراد آنان را به مراکز مشاوره ارجاع داده که این امر موجب شد تنها درسال گذشته۳هزار و۵۰۰مورد  طلاق به سازش منجرشود.

بهزیستی خانه‌ای امن برای دختران آسیب دیده

وی در خصوص موضوع دختران فراری تصریح می‌کند: تا چند ساعت پس از فرار این دختران ازخانه بهزیستی باید آنان راپیداکند زیرا اگر شب در خیابان بماند باعث بروز آسیب‌های سنگینی شده و به خاطر اهمیت موضوع بهزیستی باید در همان ساعات اولیه دختران فراری را پیدا کند تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود.

حقدادی تبیین می‌کند: دخترانی که از خانه و کاشانه خود به هر دلیلی فرار کرده و در خانه یا بیرون مورد آزار و اذیت قرار گرفته باشد توسط اورژانس اجتماعی به خانه امن برده شده تا هم دختر و خانواده را آماده پذیرش دختر کنند.

معاون اجتماعی بهزیستی استان خراسان رضوی در خصوص کودک آزاری اظهار می‌کند: اورژانس اجتماعی با مراکز قضایی در ارتباط بوده و احکام قضایی را برای مواردی که صلب صلاحیت شده را گرفته وبه مراکز نگهداری از کودکان معرفی میکند، همچنین با بیمارستان‌ها در ارتباط است و سعی می‌کند فعالیت‌های مددکاری را همراه با مدد کاران بیمارستان در خصوص مواردی که که نیاز به درمان دارند انجام دهد.

وی مطرح می‌کند: درسال گذشته ۱۱ مرکز اورژانس اجتماعی به شهرستان‌ها اضافه شده وتعداد شهرستان‌هایی که در سال ۹۶  اورژانس اجتماعی داشته از ۹ عدد به ۲۰ عدد ارتقا یافتند.

حقدادی می‌گوید: ۱۴ پایگاه خدمات اجتماعی در مکان های کوچکتر مانند روستاها و حاشیه شهر ایجاد شده است.

غلامحسین حقدادی معاون اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی در پایان سخنان خود بیان می‌کند: شهروندان میتوانند در خصوص مشکلات اجتماعی با شماره تلفن ۱۲۳ با سازمان بهزیستی تماس بگیرند.

در ادامه برایآگاهی از تبعات افزایش این پدیده به سراغ یک جامعه شناس و فعال رسانه‌ای رفتیم.

جامعه‌شناس می‌گوید: سالمند تنها بعد فیزیک نیست و او فردی با باری از تجربه از سنوات گدشته است که باید عزیز شمرده شود.

مریم‌السادات ظهوریان می‌افزاید: سازمان جهانی بهداشت، سالمندآزاری را انجام یا عدم انجام یک رفتار منفرد یا تکرار شده می داند  که باعث اذیت یا آسیب رساندن و صدمه به یک فرد می شود و از جانب فردی اعمال می شود که از طرف او مورد اطمینان است مانند خانواده و فرزندان.

وی تصریح می‌کند: سالمند آزاری خصوصا از نوع سالمند آزاری روانی موجب بروز احساساتی چون بی میلی به زندگی، سرزنش خود، نداشتن اعتماد به نفس و نگرش مثبت، احساس یأس و ناامیدی و درماندگی، ترس از مردم، اضطراب، احساس گناه، احساس حقارت، احساس عدم شایستگی و خودارزشمندی و در نهایت کناره گیری سالمند می شود.