افت 101 سانتیمتری منابع آبی دشت کاشمر

معاون امور آب منطقه‌ای کاشمر از افت 101 سانتیمتری منابع آبی دشت این شهرستان خبر داد.

محمد رمضانی در نشست خبری خود با اصحاب رسانه و خبرنگاران که در محل آب منطقه‌ای کاشمر برگزار شد، با بیان اینکه اکنون دشت کاشمر، ریوش، درونه، بردسکن و بخش‌هایی از عطائیه، سنگرد، ازغند و فیض‌آباد نیز از جمله شهرستان‌های تحت پوشش آب منطقه ای کاشمر هستند، گفت: متأسفانه دشت کاشمر جزء دشت‌های ممنوعه بحرانی خراسان رضوی است.

وی با بیان اینکه این دشت با افت سطح آب زیرزمینی و کسری مخزن مداوم در هر سال مواجه است، بیان کرد: هیدروگراف واحد دشت که زبان گویای هر دشتی است وضعیت روند نزولی سطح آب زیرزمینی و کسری مخزن را در این دشت و همچنین در دشت‌های مجاور که تحت پوشش کاشمر هستند نشان می‌دهد.

معاون امور آب منطقه‌ای کاشمر با اعلام اینکه در دشت کاشمر که شامل شهرستان خلیل‌آباد هم می‌شود 491 حلقه چاه وجود دارد که از این تعداد 129 میلیون و 371 هزار مترمکعب استحصال آب انجام می‌شود، از وجود 62 دهنه چشمه با 0.7 میلیون مترمکعب تخلیه خبر داد و افزود: متأسفانه در سال آبی گذشته شاهد افت 101 سانتیمتری در دشت کاشمر بوده‌ایم.

رمضانی با اشاره به اینکه دشت کاشمر با کسری مخزن 35.5 میلیون مترمکعب کسری مخزن مواجه است، به وضعیت دشت ریوش اشاره کرد و گفت: این دشت با 63 حلقه چاه و 12 میلیون 453 هزار مترمکعب تخلیه 37 سانتیمتر افت سطح آب زیرزمینی داشته است.

وی با بیان اینکه دشت ریوش 1.5 میلیون مترمکعب کسری مخزن دارد، ادامه داد: دشت بردسکن 369 حلقه چاه با 115 میلیون و 241 هزار لیتر تخلیه دارد.

معاون امور آب منطقه‌ای کاشمر همچنین از افت 117 سانتیمتری سطح آب‌های زیرزمینی دشت بردسکن در سال آبی گذشته خبر داد و عنوان کرد: دشت بردسکن 38.2 میلیون مترمکعب کسری مخزن دارد.

رمضانی در ادامه به وضعیت دشت درونه اشاره کرد و گفت: در این دشت 78 حلقه چاه وجود دارد که 27 میلیون 475 هزار مترمکعب تخلیه این چاه‌ها است.

5.4 میلیمتر سهم کاشمر از بارندگی‌ها

معاون امور آب منطقه‌ای کاشمر با بیان اینکه دشت بردسکن 40 سانتیمتر افت سطح آب‌های زیرزمینی و 8 میلیون مترمکعب کسر مخزن دارد، اظهار کرد: براساس آنچه آمارها نشان می‌دهد دشت کاشمر، ریوش و بردسکن با کسری مخزن و افت سطح آب زیرزمینی مواجه هستند.

وی با اشاره به اینکه وضعیت بارندگی‌های کاشمر به نسبت استان از وضعیت بسیار بدتری برخوردار است، بیان کرد: از ابتدای مهرماه تاکنون فقط 5.4 میلیمتر بارندگی داشته‌ایم در صورتیکه به نسبت مدت مشابه سال گذشته 57 میلیمتر بارندگی داشته‌ایم.

رمضانی از کاهش 91 درصدی بارندگی سال جاری به نسبت سال گذشته و همچنین کاهش 94 درصدی بارندگی به نسبت دوره آماری خبر داد و گفت: وضعیت بیلان آب‌های سطحی بسیار ناگوار است.

معاون امور آب منطقه‌ای کاشمر با بیان اینکه هرچند رودخانه دائمی در منطقه داشته‌ایم اما به خاطر خشک‌سالی‌های چندین سال گذشته این رودخانه‌ها به رودخانه‌های فصلی تبدیل شده‌اند، از اصحاب رسانه‌ خواست به معضلات زیست محیطی افت سطح آب‌های زیرزمینی در دشت کاشمر و دشت‌های مجاور و اثرات خشک‌سالی بپردازند.

پرآب‌ترین قنات کاشمر خشک شد

رمضانی خشک شدن چشمه‌ها، قنوات و کاهش آب دهی چاه‌ها را از اثرات خشک‌سالی دانست و افزود: یکی از قنوات پرآب که قنات سسفد کاشمر بود متأسفانه خشک شده است.

وی با اشاره به اینکه در سال 81 این قنات 45 لیتر در ثانیه آب داشته اما در سال 93 این آبدهی به صفر رسیده و خشک شده است، اظهار کرد: متأسفانه قنات‌های دیگر از جمله فرگ و فدافن هم با کاهش آبدهی و یا خشک شدن مواجه هستند.

معاون امور آب منطقه‌ای کاشمر نشست زمین در دشت کاشمر را یکی از بدترین اثرات افت سطح آب‌های زیرزمینی، بهره‌برداری بیش از حد و کسری مخزن دانست و عنوان کرد: متأسفانه در دشت کاشمر شاهد هر دو نوع نشست‌های تراکمی، درز و کششی هستیم.

وی با بیان اینکه این درز و شکاف‌ها در جنوب دشت کاشمر بسیار مشاهده می‌شود، بیان کرد: از داخل برخی از این شکاف‌ها در زمستان بخار بیرون می‌آید و نشان می‌دهد با آب‌های زیرزمینی مستقیم در ارتباط هستند.

معاون امور آب منطقه‌ای کاشمر با اعلام اینکه در شمال دشت کاشمر تغذیه بهتر و مطلوب‌تری نسبت به‌ جنوب دشت داریم، بدترین و مخرب‌ترین اثر افت سطح آبی زیرزمینی را از دست دادن آبخوان دانست و عنوان کرد: زمانی که نشست صورت می‌گیرد نفوذپذیری آبخوان از بین می‌رود.

رمضانی با اشاره به اینکه در آینده اگر بارندگی خوبی داشته باشیم و وضعیت مطلوب شود اما دیگر جای نفوذ ندارد و دشت‌ها سیلابی می‌شوند، افزود: متأسفانه نفوذپذیری دشت‌ها به دلیل نشست زمین در حال از بین رفتن هستند.

وی همچنین از تخریب جاده‌ها و ابنیه در نقاط مختلف به دلیل نشست زمین به خصوص در منطقه عشرت‌آ

باد خبر داد و گفت: اراضی زراعی در اثر درز و شکاف‌ها دیگر قابل استفاده و آبیاری نیستند.

معاون امور آب منطقه‌ای کاشمر با بیان اینکه گردوغبارهای اخیر را به خاطر کمبود بارندگی و ضعیف شدن پوشش گیاهی در منطقه دانست و اظهار کرد: در راستای جلوگیری از برداشت‌های بی‌رویه آب منطقه‌ای اقدام به نصب کنتورهای هوشمند کرده است.

وی با اشاره به اینکه در زمینه نصب کنتور هوشمند امور آب استان در سطح استان پیشرو است، افزود: 100 درصد چاه‌های کشاورزی کاشمر به کنتورهای هوشمند آب و برق مجهز شده و میزان برداشت کنترل می‌شود.

رمضانی در ادامه از مسدود شدن  103 حلقه چاه غیر مجاز طی سال گذشته خبر داد و گفت: از ابتدای امسال تاکنون 21 حلقه چاه غیر مجاز پر و مسدود شده است.

وی همچنین به تغیر دمای کاشمر اشاره کرد و افزود: نسبت به سال زراعی گذشته در سطح شهرستان با افزایش 0.8 درجه حرارت مواجه بوده‌ایم.

معاون امور آب منطقه‌ای کاشمر با بیان اینکه خشک شدن از جنوب دشت آغاز شده و همانند سرطان کل دشت را دارد در بر می‌گیرد، بیان کرد: بیش از 90 درصد منابع آبی زیرزمینی در بخش کشاورزی مصرف می‌شود.

ضرورت رفتن به سمت کشت‌های کم آب طلب

وی در ادامه به ضرورت رفتن به سمت کشت‌های کم آب طلب تأکید کرد و گفت: زمانی که برای دشت کاشمر الگوی مصرف تعریف شده دلیلی ندارد در برخی بخش‌ها چغندرقند کشت شود.

معاون امور آب منطقه‌ای کاشمر با اشاره به اینکه در بردسکن شاهد کشت محصولات پرآب طلب هستیم، بیان کرد: باید نسبت به کشت‌های کم آب طلب و استفاده از آبیاری‌های نوین اقدام کرد.

رمضانی با بیان اینکه به خاطر خرده مالکی آبیاری نوین تاکنون آبیاری نوین در منطقه کاشمر جواب نداده است، بیان کرد: باید برای اجرای آبیاری‌های نوین تشکل‌ها رفت.

وی با اعلام اینکه در برخی شهرها به خاطر برداشت‌های زیاد شاهد آمدن آب‌های نامطلوب و شور به سمت آب‌های مطلوب هستیم، اگر در مجاورت آب‌های شور و شیرین باشیم و یک متر آب شیرین برداشت کنیم 40 متر آب‌شور پیشروی می‌کند.

معاون امور آب منطقه‌ای کاشمر در ادامه با بیان اینکه در سال 85 مجلس طرحی را برای چاههای غیرمجاز داد که در واقع به منابع آب خیانت کرد، گفت: در آن زمان چاه‌های غیر مجاز را دو دسته کردند.

رمضانی با اشاره به اینکه برخی از چاه‎های غیر مجاز شناسایی شده اگر پر نشده‌اند چون یا مشمول فرم شماره یک و یا شماره پنج شده‌اند، عنوان کرد: هرچند حکم قاضی صادر شده اما مدام اعتراض می‌کنند و ادامه دارد.