کاسبی‌هایی که فیلتر شد

در چند روزی که مشهد و برخی شهرهای کشور درگیر ناآرامی بودند، علاوه بر حوزه امنیتی و سیاسی کشور که آسیب دید، اقتصاد هم متحمل ضرر شد. برای مثال کسانی که در عصر ارتباطات کسب و کار خود را بر پایه اینترنت و فضای مجازی بنیان نهاده‌اند، بعد از فیلتر شبکه‌های مجازی ضربه خوردند.

فروش به 20 درصد سابق رسیده است

مالک یک فروشگاه اینترنتی در مشهد به ما گفت: در این چند روزی که تلگرام قطع بود و اینترنت ضعیف شده بود فروش ما افت شدیدی داشت. چون ما در معابر شلوغ و در دید عموم نیستیم. 90 درصد فروش ما به صورت آنلاین است. ما هیچ شماره­ای از مشتری­ها نداریم و فروش ما بر پایه کانال تلگرام است.

زرین افزود: ما بخاطر شرایط خاص در فضای مجازی فعالیت داریم و این مشکلات اخیر کاملا سیستم کاری ما را فلج کرده است. به همین خاطر چند روز است فروش ما به 20 درصد فروش سابق رسیده است.

وی ادامه داد: تا کنون فعالیت ما فقط در تلگرام بوده اما با این شرایط ایجاد شده ناچاریم در پیام­رسان­های ایرانی نیز فعالیت داشته باشیم. هرچند که کار ما با مشتریانی خاص است و این کار موجب ورود افراد غریبه به محیط کارمان می­شود که نه من و نه مشتریانم این موضوع را نمی­پسندیم.

زرین تصریح کرد: تا کنون هیچ کسی در خصوص گرفتن مجوز فعالیت مجازی با ما صحبت نکرده اما اگر اوضاع بر این منوال پیش برود باید به سراغ این پیام­رسان­های ایرانی و مجوز برویم تا در این­گونه مواقع کسی پاسخگوی ضرر ما باشد هرچند که به این موضوع نیز خوش­بین نیستم.

باید فکری برای کسب­وکارهای مجازی قانونی شود

در ادامه به سراغ دبیر و رئیس انجمن صنفی کسب­وکارهای اینترنتی ایران رفتیم تا نظر وی را به عنوان نماینده قشری که در حوزه فضای مجازی فعال هستند در خصوص این شرایط جویا شویم.

دبیر و رئیس انجمن صنفی کسب­وکارهای اینترنتی ایران گفت: کسی تاکنون زمان وصل شدن تلگرام و اینستاگرام و بازگشت اوضاع به شرایط عادی را به ما نگفته است و ما نیز مثل عموم مردم از طریق اطلاع­رسانی عمومی مطلع می­شویم که آن هم به شرایط پیش­رو بستگی دارد.

رضا الفت­نسب با بیان این­که کندی اینترنت روی مشاغل مختلف به صورت مستقیم و غیر مستقیم تاثیر می‌گذارد، افزود: مستقیم کسانی که در تلگرام و اینستاگرام فروشگاه دارند که فروششان متوقف شده یا وب­سایت است که ثبت سفارش­ها سخت شده است. غیر مستقیم نیز تمام افرادی که بخشی از کارشان وابسته به فضای مجازی و وب­سایت­ها است، که تحت تاثیر کندی اینترنت و قطع شدن فضای مجازی قرار گرفتند.

الفت­نسب ادامه داد: تنها موضوع این شلوغی­ها نیست. ای کاش قبل از این که این اتفاقات رخ دهد فکری به حال کسب­وکارهای آنلاین رسمی می­شد تا دچار این مشکل نمی­شدند. اگر قرار است در این گونه مواقع تلگرام فیلتر شود پس ساماندهی تلگرام برای چه کاری بوده؟ چطور 5-6 هزار کانال را ساماندهی کردند و قرار است که اتفاقی رخ دهد؟

این تزلزل­ها سرمایه­گذار را فراری می­دهد

وی تصریح کرد: زمانی اگر اینترنت و فضای مجازی را قطع می­کردند اتفاق خاصی نمی­افتاد اما حالا تمام خدمات شهری وابسته به این فضا است و در این بخش سرمایه­گذاری شده است و این تزلزل­ها هم سرمایه­گذار داخلی و هم خارجی را فراری می­دهد چرا که اطمینانی به ثبات آن وجود ندارد و این در حالی است که ما در این بخش شدیدا به سرمایه­گذار نیازمندیم.

دبیر و رئیس انجمن صنفی کسب­وکارهای اینترنتی ایران اظهار کرد: اگر کسانی اخذ مجوز کردند تا در تلگرام و اینستاگرام فعالیت کنند حالا چرا باید فیلتر شوند؟ این اتفاق رخ نداد چون از پایه و زیرساخت مشکل داشتیم. کاملا مشهود که در خصوص فضای مجازی فرهنگ و ارشاد یک نظر دارد و فیلترینگ نظری دیگری دارد. این میان کسانی هستند که بخاطر عدم شفافیت در فضای مجازی سرمایه­گذاری کردند اما حالا به این مشکل برخورده­اند. امیدوارم این مشکل حل شود اما اگر این موضوع ادامه­دار باشد همه کسانی که در این فضا فعالیت داریم ضرر می­کنیم.

فعالان این حوزه در پیام­رسان­ها داخلی فعالیت کنند

وی افزود: کمیته فیلترینگ و دولت باید به یک نظر واحد برسند، حال می­تواند این نظر استفاده از پیام­رسان داخلی باشد. یعنی کسانی که در فضای مجازی و پیام­رسان­های خارجی فعالیت دارند، در یک پیام­رسان داخلی نیز فعالیت ثابت داشته باشند تا در این­گونه مواقع بخشی از مشتریان خود را داشته باشند و رکود کامل نداشته باشند.

الفت­نسب در خصوص پیام­رسان­های داخلی گفت: پیام­رسان­های داخلی امکانات خوبی دارند. مثلا پیام­رسان «گپ» و «بله»  حتی لینک پرداخت را هم فعال کرده­اند، امکانی که در تلگرام برای ما فراهم نبود ولی در این پیام­رسان­ها می­توانیم یک فروشگاه کامل ایجاد کنیم. البته قطعا ضعف­هایی نیز نسبت به پیام­رسان­های داخلی داریم و باید فعال­تر شویم چرا که برنامه­نویس­های این پیام­رسان­ها به صورت شبانه­روزی فعالیت می­کنند تا سرویس جدیدی ارائه دهند.

وی ادامه داد: پس فروشگاه­های ما باید به این فضا وارد شوند تا هم خدمات­رسانی بهتری داشته باشند و هم در چنین مواقعی مثل شرایط این­روزها ضرر نشوند.

سازمان­ها از موتور جستجوی داخلی استفاده کنند

الفت­نسب در خصوص رایزنی با دولت برای این شرایط گفت: اتحادیه یک بخش خصوصی است و مشکلات کنونی بیشتر در دست دولت و سیاست­گذاری­های آن است. ما فقط می­توانیم در خصوص ایجاد زیرساخت­ها و امکانات با دولت رایزنی کنیم و البته دولت را به تشویق سازمان­ها و کارمندان به این ابزار ترغیب کنیم.

وی افزود: مثلا تمام سازمان­های ما از موتورهای جستجوی ایرانی مثل یوز استفاده کنند. درست است که گوگل از بهترین­ها است اما باید این اتفاق از یک جا شروع شود و حمایت شود. مخاطبین ما موتورهای جستجوی ایرانی را نمی­شناسند و دولت باید حمایت خود را در این بخش متمرکز کند. مثل طرحی که اعلام شد اگر پیام­رسان­های داخلی اگر بیش از 1 میلیون مخاطب داشته باشند به آن­ها یک میلیارد تومان کمک بلاعوض می­شود. از این طرح­ها بسیار می­تواند باشد.

شبکه ملی اطلاعات راه حل این مشکل است

دبیر و رئیس انجمن صنفی کسب­وکارهای اینترنتی ایران ابراز کرد: در خصوص شرایط کنونی هم بحث امنیت کشور است که از اهمیت بالایی برخوردار است و این قطع شدن­ها صلاح­دید نهاد­های امنیتی است. اما اگر شبکه ملی اطلاعات به طور کامل افتتاح شود، کسانی که به صورت رسمی و قانونی فعالیت می­کنند دچار مشکل نمی‌شوند این یعنی هرکس محتوای درست تولید می­کند می­تواند داخل این دایره اطلاعات شود و کسانی که مراجع امنیتی صلاح نمی­دانند داخل این دایره گنجانده نمی­شوند.

وی در پایان گفت: شبکه ملی اطلاعات جایی است که کنترل شده است و اصطلاحا سر و ته دارد. این اتفاق اگر می­افتاد دیگر دچار شرایط کنونی نمی­شدیم و همه چیز طبق روال بود همچنین اگر روزی چنین اتفاقی دوباره رخ بدهد ضربه­­ای به کسب­وکار نخواهد خورد.

گزارشی از رضا شجاع