غلامرضا قدسی، شاعر انقلاب و مبارزه

آیین یادمان یکی از پنج تن آل شعر خراسان و یاران خراسانی؛  زنده یاد غلامرضا قدسی در خردسرای فردوسی مشهد برگزار شد .

در این مراسم دکتر محمدجعفر یاحقی ادیب برجسته و دانشمند نخبه کشور و رییس قطب علمی دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی درباره زنده یاد غلامرضا قدسی گفت: بزرگانی چون قدسی، قهرمان، صاحبکار و باقرزاده افرادی بودندکه چراغ ادب و شعر را در خراسان زنده نگه داشتند تا همیشه این دیار سرآمد سخن و ادب و شعر باشد.

در آیین یادمان زنده یاد قدسی که با حضور جمع کثیری از از اساتید دانشگاه  ادبا و شعرای خراسان و همچنین خانواده فاضل این شاعر دوستادار مردم برگزار شده بود فرزانه قدسی فرزند این شاعر خراسانی و یاور شعر گفت: خوشحالم که در جمع دوستان پدرم همه بزرگان و دوتان اورا می‌بینم زیرا که برای پدرم در زندگیش دوستانش بسیار عزیز بودند.

در ادامه این مراسم استاد محمد نیک شاعر پیشکسوت خراسانی و از دوستان زنده یاد قدسی به ارائه زندگی نامه و تاریخ ادبی این یار خراسانی شعر پرداخت.

این آیین همراه بود با قرائت اشعاری از زنده یاد غلامرضا قدسی و نیز شعرخوانی شعرای خراسانی در فقدان این شاعر ارزشمند و مردمی خراسان و یاخراسانی شعر و ادب انقلاب اسلامی.

***

گفتنی است زنده یاد غلامرضا قدسی در سال ۱۳۰۴در مشهد به دنیا آمد، نسب او به میرزا محمد جان قدسی مشهدی، شاعر مشهور دوره صفویه می‌رسد که خزانه داری آستان قدس را بر عهده داشت و در عهد شاه جهان که عصر رونق شعر فارسی در هند بود به آنجا سفر کرد. قدسی پس از گذراندن دوره ابتدایی، به تحصیلات قدیمه روی آورد. ادبیات عرب، فقه و اصول و منطق و فلسفه را از محضر فضلاء بزرگ خراسان از جمله ادیب نیشابوری (ادیب دوم) و حاج ملاهاشم قزوینی فرا گرفت و سپس در دانشکده معقول و منقول (دانشکده الهیات) تحصیل کرد. از شانزده سالگی سرودن شعر را آغاز کرد. شاعر غزل بود و به سبک هندی گرایش داشت و در زمینه‌های اجتماعی و سیاسی شعرش را به کار گرفت.

قدسی از بنیان گذاران «انجمن ادبی فردوسی» بود. او در سال ۱۳۲۵ به اتفاق تنی چند از دوستانش به تأسیس این انجمن همت گماشت.

او از زمان دولت محمد مصدق با سرودن اشعار اجتماعی و انقلابی به مبارزه با حکومت پرداخت و در سال‌های ۱۳۴۲ و ۱۳۵۱ دستگیر و به زندان افتاد. مدت محکومیت سیاسی او پنج سال به طول انجامید. بخش عمده‌ای از نوشته‌ها و اشعار قدسی در همان دوران از بین رفت. چند دفتر شعر نیز در زندان سروده بود که توسط مأمورین رژیم پهلوی ضبط شد؛ اما هرگز به او بازگردانده نشد. چنان‌که بارها در اشعارش به آن اشاره کرده است:

بسا مضمون رنگینی که پروردم به خون دل

ستمگر کرد پرپر همچو گل اوراق دیوانم

وی برای تدوین دیوان شعر جدش «میرزا محمد جان قدسی مشهدی» به هندوستان رفت که انگیزه سفر او به دست آوردن سایر نسخه‌های خطی این شاعر بود.

قدسی در دانشگاه فردوسی مشهد به تدریس زبان و ادبیات فارسی و عربی اشتغال داشت.

این شاعر متعهد و یار خراسانی شعر انقلاب در ۲۱ آذر ۱۳۶۸ در سن ۶۴ سالگی بر اثر سکته قلبی در گذشت و پیکرش را در غرفه ۱۶۸ در جوار جودی شاعر، در صحن آزادی حرم امام رضا(ع) به خاک سپردند.

گزارشی از ج فلق