تمرکز فعالیت انتخاباتی لیست امید در مناطق متوسط و برخوردار شهر بود

هفته گذشته، کمیته  آموزش مجمع مشورتی اصلاح طلبان خراسان رضوی نشستی با عنوان ”  امسال در انتخابات مشهد چه رخ داد؟” با حضور مجید حیدری چروده، پژوهشگر و مدرس دانشگاه برگزار کرد.

حیدری چروده با طرح این سوال که چرا رای شهروندان مشهدی در انتخابات ریاست جمهوری و شوراها با یکدیگر همسو نبود؟ ، گفت: به بیانی روشن تر چرا اصولگرایان علیرغم اینکه در انتخابات ریاست جمهوری رای بیشتری داشتند، در انتخابات شوراها نتیجه عکس گرفتند یا چرا اصلاح طلبان مشهدی با اینکه در شوراها برنده انتخابات بودند در ریاست جمهوری نتیجه را واگذار کردند؟

وی ادامه داد: در این سوال دو پیشفرض مهم وجود دارد : پیشفرض نخست این است که ماهیت کنش رای شهروندان در انتخابات ریاست جمهوری و شوراها یکسان و دارای انگیزه سیاسی بوده و لذا شهروندان مشهدی جهت گیری سیاسی متناقضی از خود بروز داده اند.

این پژوهشگر با بیان اینکه این پیشفرض قابل نقد است، تصریح کرد: نباید کنش رای شهروندانی  که اسامی 15 نفر کاندیدای یک جناح سیاسی را در انتخابات شوراها بی کم و کاست می نویسند  با کنش رای شهروندانی که در انتخابات ریاست جمهوری به یک شخص خاص رای می دهند یکسان پنداشت. در واقع بررسی کنش رای لیستی شهروندان در انتخابات شوراها به خوبی انگیزه سیاسی نهفته در ورای آن را نشان می دهد؛ اما معناکاوی کنش رای شهروندان در انتخابات ریاست جمهوری حکایت از تنوع انگیزه ها دارد.

وی ادامه داد : به عبارت دیگر بر خلاف رای لیستی سیاسی در انتخابات شوراها، در انتخاب رئیس جمهور انگیزه های مختلفی حضور داشت که به طور کلی بخش عمده ای از آنها  ذیل مقوله رای توده ای قرار می گیرد و می تواند دامنه ی متنوعی از انگیزه های مذهبی، معیشتی، یا انگیزه های متاثر از فضای سیاسی دوقطبی شده و هیجان زده ویژه شهر مشهد را در بر بگیرد.

حیدری چروده با اشاره به پیشفرض دوم سوال فوق، اظهار داشت: گویی همان شهروندانی که در انتخابات شوراها به لیست اصلاح طلبان رای داده اند در انتخابات ریاست جمهوری آقای رییسی را انتخاب کرده اند، در حالی که این پیشفرض نیز به طور جدی مورد تردید است زیرا در مقابل 903 هزار رایی که به نفع آقای رییسی در صندوق های شهر مشهد ریخته شد، بالاترین رای نماینده اصولگرا در شورا فقط 163 هزار رای بود و ایضا در جناح اصلاح طلبان نیز اتفاق نسبتا مشابهی افتاده است. در مقابل 688 هزار رای آقای روحانی در شهر مشهد، بالاترین رای اصلاح طلبان در انتخاب شوراها تنها 266 هزار رای بود. لذا کاملا طبیعی است که آن 163 هزار نفری که در انتخابات شوراها به نماینده اصولگرایان رای دادند، در صندوق ریاست جمهوری نیز به آقای رییسی رای داده باشند و آن 266 هزار نفری که به نماینده اصلاح طلبان در شوراها رای دادند، در صندوق کناری! به آقای روحانی رای داده باشند. لذا از این منظر هیچگونه تناقضی در کنش رای شهروندان مشهدی دیده نمی شود.

وی با بیان اینکه اساسا سوال فوق را باید به دو سوال مجزا (یکی معطوف به کنش رای انتخاباتی شوراها و دیگری کنش رای انتخاباتی ریاست جمهوری) تبدیل و در باره آن گفتگو کرد، تصریح کرد: در اینجا به سوال نخست پاسخ می دهم که چرا شهروندان مشهدی در انتخابات شوراها به لیست اصلاح طلبان رای دادند؟ پاسخ من به اختصار به شرح زیر است: تغییر استراتژی انتخاباتی اصلاح طلبان مبنی بر تمرکز فعالیت انتخاباتی در نواحی پرجمعیت ساکن در مناطق متوسط جدید و بالای شهر، اجماع اصلاح طلبان مبنی بر ارائه یک لیست واحد در انتخابات، بهبود شرایط اجرای انتخابات در مناطق متوسط جدید و بالای شهر از طریق افزایش تعداد صندوق های اخذ رای، پیدایش فضای دوقطبی شدید در شهر مشهد ، عملکرد نسبتا ناموفق شورا و شهرداری علیرغم حضور دوازده ساله اصولگرایان در شوراها و نارضایتی نسبی مردم و شکل گیری انتظار تغییرات سیاسی در آنان. و رشد اعتماد نهادی در پایگاه رای اصلاح طلبان بدین معنی رای لیستی که الگوی رفتار انتخاباتی شهروندان کلان شهرهاست نشانه رشد اعتماد نهادی در بین مردم است. نتایج تحقیقات نشان داده اند که اعتماد نهادی در بین شهروندانی که از سطح سواد بالاتری برخوردارند بیشتر است و بخش عمده این شهروندان در مناطق متوسط جدید و بالای شهر مشهد ساکن هستند که پایگاه رای اصلاح طلبان محسوب می شود.  وی در پایان خاطرنشان کرد: نکته پایانی اینکه ما در انتخابات سال 96 در مقایسه با سال 94 ، شاهد افزایش 600 هزار نفری تعداد شرکت کنندگان بودیم، مطالعات مربوط به رفتار سیاسی شهروندان در جامعه ما نشان می دهد افزایش مشارکت به معنای فعال شدن رای خاموش بوده و همواره به نفع اصلاح طلبان تمام می شود. رایی که بخش عمده آن اساسا خصلت توده ای نداشته و کاملا سیاسی به میدان وارد می شود.

سرویس سیاسی صبح امروز