اسب‌هایی که روی صحنه می‌تازند

اردیبهشت 11, 1396/84 دیدگاه /در فرهنگ و هنر /توسط صبح امروز

سیامک دورانی کارگردان نمایش «اسبهای سپید» در نشست خبری این نمایش گفت: فضایی که نمایشنامه دارد اجتماعی و خانوادگی است و بر بحث روانشناسی تاکید زیادی دارد. با وجود این که از نوشته شدن نمایشنامه مدت زیادی میگذرد اما به جامعه امروزی و شرایط ما بسیار نزدیک است به همین دلیل این نمایشنامه را انتخاب کردیم.

ایپسن برای اولین بار در مشهد

وی ادامه داد: در تاریخ تئاتر مشهد از بعد از انقلاب از ایپسن هیچ نمایشی اجرا نشده است و متاسفانه این اولین باری است که ایپسن را نشان میدهیم. نگاهمان هیچگاه جشنوارهای نبوده و هدف ما نگاه تماشاچی است.به نظرم تئاتر پیش از هر چیز باید باید با مردم ارتباط بگیرد تا به معنای حقیقی خود برسد.

وی افزود: یکی از مهمترین وظیفههای تئاتر این است که سطح فرهنگی جامعه را بالا ببرد. شاید سطح مطالعه مردم پایین باشد و حتی وقتی برای مطالعه نداشته باشند، در این شرایط تئاتر کمک کننده این است تا با این داستانها از چنین نویسندگانی آشنایی کامل پیدا کنیم و به صورت فردی این کارها را دنبال کنیم.

وقتی حمایتی نیست!

دورانی تصریح کرد: درتمام دنیا حمایت شهرداریها از فعالیتهای فرهنگی صد در صد است اما در مشهد شهرداری تنها از کارهایی حمایت میکند که سفارشی باشد و بایدها و نباید های کار را تعیین میکنند که کارهای بسیار سطح پایینی هستند که از لحاظ سطح کیفی، فرهنگی، تکنیکی هیچ چیز ندارند و اتفاق بدی که رخ میدهد افرادی که تازه قرار است تئاتر را ببینند فکر میکنند تئاتر این است و این برای ما سخت است که درکی از طور دیگری بودن تئاتر را برایشان نشان دهیم. این کار به صورت کاملا خصوصی بر روی صحنه میرود و به هیچ عنوان از جایی مورد حمایت قرار نمیگیرد.

وی در ادامه گفت: اتفاق دیگری که در مشهد میافتد نمایشنامههای خارجی را مجوز تلوزیونی نمیدهند و ما نمیتوانیم مخاطب را به دیدن این نوع نمایشها مجاب کنیم. در مشهد حمایتی که میشود باید بحث زیربنایی باشد. نداشتن سالن تئاتر باعث سخت شدن و کم شدن کارهنری میشود. در مشهد هیچگونه دانشگاه تئاتر و سینمایی وجود ندارد و ما امکاناتی را نداریم و متاسفانه مشهد به خاطر فاصله زیادی که با تهران دارد اتفاق آموزشی مناسب در آن شکل نمیگیرد.

دورانی تصریح کرد: از زمانی که ما به یاد داریم اداره ارشاد فقیرترین مکان بوده است به دلیل نداشتن بودجه مدیران نخبه در این مکان راه پیدا نمیکنند. امروزه دید همه افراد چه هنرمند چه دکتر همه تغییر کرده است و اکثر نگاهها به سوی اقتصاد رفته و در حال حاضر کسی به خاطر علاقه و اصول تئاتر فرهیخته کاری را انجام نمیدهند و این یعنی ضعف. چیزی که مشهد نیاز دارد این است، اول دانشگاه بازیگری که این را وظیفه مدیرانی میدانیم که برای این کار حقوق دریافت میکنند سالن ها را تجهیز و گسترش دهند و بعد خود هنرمند میتواند تماشاچی خود را انتخاب کند.

9 ماه سخت

وی در ادامه گفت: حدود دو سال پیش کلیه آثار ایپسن را در دورههایی برای گروه شروع به خوانش کردیم و به مرحلهای رسیدیم که با آثار ایپسن آشنا شدیم و به آثار این نویسنده علاقهمند. کسی که ایپسن را بشناسد میداند فضاهایی که او به وجود میآورد فضایی وهم آلود است و ما را با خود میبرد. این نویسنده ما را با بایدها و نبایدهای خودمان درگیر میکند که محو خود و نوشتههایی درباره خود میشویم که خارج شدن از آن حالت بسیار سخت است. تقریبا از 9 ماه پیش نمایشنامه را انتخاب کردیم و نزدیک به هشت ماه هر روز سه ساعت را به تمرین گذاشتیم. به دلیل سنگین بودن نمایشنامه فکر میکردیم سادهتر انجام دهیم اما هر چه جلوتر رفتیم به سخت بودنش رسیدیم و نیاز بیشتری را برای تمرین احساس کردیم چون باید در روح و ذهن بازیگر بنشیند.

دورانی افزود: دو ترجمه از این نمایشنامه وجود دارد ترجمه بهزاد قادری و طلا رویایی که آن دو را تلفیق کردیم. زمان نمایش دو ساعت و ده دقیقه است، ابتدا کمی طولانیتر بود اما به دلیل زیاد بودن مقداری از نمایش را حذف کردیم. معمولا نمایشی که اجرا میکنیم تنوع سبکی دارد و تنها یک سبک را دنبال نمیکنیم.کارهایی که تا به حال در مشهد اجرا کردیم چه از نظر نمایشنامه چه اجرا کاملا متفاوت بوده و به دنبال تجربههای جدیدتری هستیم. در مجموع سعی میکنیم بتوانیم نسبت به شرایطی که داریم نمایش را اجرا کنیم. تمام کارهایی که اجرا روی آن تأکید داریم به پیام اخلاقی محدود نمیشود و به جریانی اشاره میکند که خیلی چیزهای گستردهتری در آن مطرح میشود که هم ازلحاظ اجتماعی و روانشناسی روی انسانها و تماشاچی هاتاثیر بسزایی دارد.

در ادامه نازنین تفضلی بازیگر این نمایشنامه گفت: به طور کلی کاراکترهای زن نمایشنامه ایپسن بسیار تاثیرگذار هستند و من هر کدام از نمایشنامهها را خواندم زنهای بسیار قدرتمند و تاثیرگذاری خلق میکند که برای من جذابیتهای خاص خود را دارد. نمایشنامههای ایپسن باعث بسیاری از آزادی حقوق زنان در اروپا شد که این تاثیرگذاری ایپسن را نمایانگر میکند.

وی ادامه داد: کاراکتر یک زن قدرتمند و جذابی است که تفکرات آزاد اندیش دارد نسبت به زنان جامعه خود جلوتر حرکت میکند که این کاراکتر با ورودش به روسمرسو باعث یه سری اتفاقات و تاثیرگذاریها و افکار تازهای میشود که جریان نمایش را پیش می‌برد.

گزارشی از الناز پورعباس