چه شد که جوانان زندگی مجازی را بر واقعی ترجیح دادند؟

فاطمه تنانی

روزنامه «صبح امروز» به تأثیرات روانی این‌گونه رفتار و ویدیو‌ها در فضای مجازی توسط هنرمندان و دیگر افراد پرداخته است و در این راستا با روان‌شناس خانواده و زوج‌درمان گفت‌و‌گویی ترتیب دادیم.

میترا دادگستر مقدم، در مورد رفتار ساختگی افراد در فضای مجازی برای جذب مخاطب اظهار کرد: کسی که در فضای مجازی فعالیت می‌کند هدف دارد؛ هدف از این رفتار منافع مالی، شهرت و بخشی دیگر به اختلالات شخصیت نمایشی افراد بر می‌گردد و نشانگر این است که آن‌ها از نظر روانی، سالم نیستند. اختلال شخصیت نمایشی در کسانی وجود دارد که تمایل به انجام رفتارهایی برای جلب توجه دیگران داشته باشند که این توجه در دنیای واقعی از کلام و عمل گرفته می‌شود.

هدف از این رفتار کسب منافع مالی، شهرت است و بخشی دیگر به اختلالات شخصیت نمایشی افراد بر می‌گردد و نشانگر روان ناسالم این افراد است

به گفته وی در حال حاضر روابط اجتماعی افراد هر روز کمرنگ‌تر و ارتباطشان در دنیای مجازی بیشتر می‌شود، درواقع آن‌ها توجه را از تعداد ویو و لایک در فضای مجازی دریافت می‌کنند. باید توجه داشت که نمایش دادن زندگی خصوصی و رفتار‌های ناشایست افراد از جمله محسن افشانی، نماد کاملأ واضحی از اختلال شخصیت آن‌ها است، در صورتیکه فرد سالم این کار را انجام نمی‌دهد. آن‌ها برای درآمد مالی در پیج‌های شخصی خود تبلیغات می‌گذارند و از این راه کسب درآمد می‌کنند.

وضعیت بد روحی و اقتصادی جوانان منجر به رویاسازیآن‌ها در فضای مجازی شده

این روانشناس با بیان اینکه «محسن افشانی در حال حاضر سایت‌های قمار را تبلیغ می‌کند و با این کار برای مردم و جوانان رویاسازی می‌کند» تشریح می‌کند: جوان‌های ما با شرایط روحی نامناسب و وضعیت بد اقتصادی، وقتی می‌بینند که در واقعیت این شرایط مالی را ندارند و نمی‌توانند به آن دست یابند تا پیشرفت چشم‌گیری داشته باشد دوست دارند که به یک دنیای رویایی بروند، در آنجا زندگی کنند و کاملاً ناخودآگاه با زندگی یک سلبریتی در فضای مجازی همزادپنداری کنند. بنابراین ناخودآگاه این پیج‌ها را دنبال می‌کنند و رفتار به اصطلاح شاخ‌های اینستاگرام را الگوی زندگی خود می‌کنند.

جوانان زندگی در فضای مجازی را بر زندگی واقعی ترجیح می‌دهند!

دادگستر مقدم در مورد «سبک زندگی نادرست در جامعه امروز» بیان می‌کند: یکی از مشکلات جامعه ما این است که در دادن سبک زندگی درست به افراد ضعیف عمل کرده‌ است به همین دلیل است که فضای مجازی و برخی که در آن فعالیت می‌کنند به دنبال منافع خودشان هستند؛ بنابراین بر زندگی گروه زیادی از جامعه به ویژه نوجوانان و جوانان تاثیر گذاشته و در موارد مختلف از جمله لباس پوشیدن، طرز فکر و … به زندگی مردم الگو می‌دهند. به همین خاطر این وضعیت برای جوانان ما خوشایند است و زندگی در دنیای مجازی را بر زندگی واقعی ترجیح می‌دهند.

فرار از بیکاری و بی‌پولی با زندگی در فضای مجازی

وی با بیان اینکه «زندگی در فضای مجازی راه فراری از برخی واقعیت‌ها چون بی‌پولی، بیکاری و نداشتن آینده مالی در این روزها است» اظهار می‌کند: بنابراین چنین شرایطی فرصت خوبی برای جذب فالور و الگوسازی برای این دسته از جوانان و کسب درآمد و مشهور شدن خودشان است.

زندگی در فضای مجازی راه فراری از برخی واقعیت‌ها چون بی‌پولی، بیکاری و نداشتن آینده مالی در این روزها است

دادگستر مقدم درباره رفتار ارزشی این افراد تشریح می‌کند: در تمام افراد یک سیستم ارزشی وجود دارد که از طرف جامعه و خانواده شکل می‌گیرد مثل باید و نبایدهایی که از کودکی با آن مواجه هستیم که به عنوان ارزش در مورد انجام کارهای خوب یا بد در ما نهادینه شده است، ولی این سیستم‌های ارزشی در دنیای واقعی و دنیای مجازی کاملأ متفاوت است. فضای مجازی ارزش‌هایی را برای افراد مورد اهمیت قرار داده که ممکن است در جامعه ضد ارزش باشند، ولی متاسفانه جوانان ما بیشتر در فضای مجازی زندگی می‌کنند که اینها برایشان ارزش است؛ مثلأ فحاشی کردن در فضای مجازی جزو ارزش نیست و مردم این رفتار را نمی‌پسندند درحالی که در فضای مجازی عادی‌سازی شده است حال آنکه اگر با این سیستم ارزشی در جامعه رفتار کنند ممکن است طرد شوند.

این روانشناس با بیان اینکه «افراد با سیستم فضای مجازی که به طور آگاهانه برایشان ساخته شده رفتار و استایل خود را تغییر می‌دهند در صورتیکه وقتی به دنیای واقعی برمی‌گردند آن‌ها را پس می‌زنند» می‌گوید: در نتیجه چنین فردی گوشه‌گیر و منزوی می‌شود و تصمیم می‌گیرد که در تنهایی خود به سر ببرد و ارتباطش را با دنیای واقعی کاملأ قطع کند و در فضای مجازی غرق شود.

قدرتی که رسانه دارد نه والدین دارند نه دنیای واقعی؛ به خاطر اینکه تاثیرات رسانه چندین برابر تاثیر هر چیز دیگر است، اولین کاری که باید سازمان‌های دولتی انجام دهند این است که نظارت کامل و درست بر فضای مجازی داشته باشند

وی با اشاره به راهکارهایی برای جلوگیری از این تاثیرات بر جوانان و افراد جامعه اظهار می‌کند: قدرتی که رسانه دارد نه والدین دارند نه دنیای واقعی و این یک واقعیت است که ما باید بپذیریم، به خاطر اینکه تاثیرات رسانه چندین برابر تاثیر هر چیز دیگر است. اولین کاری که باید سازمان‌های دولتی انجام دهند این است که نظارت کامل و درست بر فضای مجازی داشته باشند و مجوز بعضی برنامه‌ها که تاثیر بدی بر روی افراد می‌گذارد را صادر نکند مثلا چند وقت پیش مصوبه‌ای صادر شد که هرکس بخواهد در فضای مجازی فعالیت کند باید با حجاب باشد ولی این فقط در حد حرف بود و کسی پیگیر این نبود و به آن عمل نشد.

این روانشناس می‌افزاید: همچنین نظارت‌ بر رفتار سلبریتی‌ها باید جدی‌تر باشد و در واقع یک منشور فعالیت حرفه‌ای برای آن‌ها در نظر گرفته شود؛ چرا که آن‌ها نقش الگوی جامعه را دارند و اگر رفتار و فعالیتشان نادیده گرفته شود سیستم ارزشی جامعه پایین می‌آید؛ در نتیجه گام اول: باید نظارت بر فضای مجازی، رسانه و افرادی که در آنجا فعالیت می‌کنند باشد و گام دوم آگاهی بخشی به مردم نسبت به اینکه این‌گونه افراد با این رفتارهای زننده اختلال شخصیتی دارند و نباید آن‌ها را الگوی زندگی خود قرار دهند.