تمایل مسکو به از سرگیری همکاری نظامی با تهران
لاوروف: چیزی به نام تحریم تسلیحاتی ایران وجود ندارد
علی روغنگران
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران عصر چهارشنبه در تلاش برای تقویت روابط تهران-مسکو رهسپار روسیه شد. وی در بدو ورود به مسکو طی سخنانی با ستایش از نقش مهم چین و روسیه در حمایت از مصوبات شورای امنیت و مقابله با اقدامات و قانون‌شکنی‌های آمریکا در این شورا گفت: «دولت روسیه و نمایندگی این کشور در سازمان ملل متحد، بهترین موضع را در کنار چین طی مراحل دشوار چند ماه اخیر داشته‌اند و نقش رهبری را در برابر قانون‌شکنی آمریکا ایفا کرده‌اند.»
بر اساس اعلام سازمان ملل و بر اساس قطعنامه 2231 شورای امنیت، حدود 3 هفته دیگر (از 27 مهرماه) تحریم‌های تسلیحاتی ایران لغو خواهد شد. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه روز سه شنبه گذشته در گفتگو با شبکه سعودی العربیه گفت: چیزی به نام تحریم تسلیحاتی ایران وجود ندارد، شورای امنیت در قطعنامه 2231 مطابق با بند هفتم منشور سازمان ملل که برجام را تایید می‌کند، اعلام کرد که ارسال تسلیحات به ایران و صادرات اسلحه از این کشور موضوع مورد بررسی شورای امنیت است. وی تاکید کرد: روز 18 ماه اکتبر تحریم تسلیحاتی ایران متوقف خواهد شد و هیچ گونه محدودیتی پس از این تاریخ اعمال نخواهد شد. لاوروف اظهار داشت: من نمی‌توانم به جای طرف‌های آمریکایی سخن بگویم، زیرا آن‌ها حرف‌های عجیب زیادی می‌زنند، اما من احتمالا یک موضوع را می‌دانم زمانی که مقامات آمریکایی به طور رسمی ادعا می‌کنند که همچنان عضو برجام هستند من فقط می‌توانم به آن‌ها یاداوری کنم که به مقررات احترام بگذارند. دونالد ترامپ دستوری را برای خروج از برجام امضا کرد و از همان لحظه حق رای آمریکا که قبلا به عنوان عضو برجام بود، لغو شد. وزیر خارجه روسیه افزود: آن‌ها با این مسئله مخالفت می‌کنند که قطعنامه 2231 سازمان ملل برمبنای بند هفتم منشور این سازمان است و به همه اعضای سازمان ملل ارتباط دارد. آمریکا از برجام به طور رسمی خارج شده است. در قطعنامه 2231 گفته شده است که هر گونه تلاش برای از سرگیری تحریم‌ها فقط می‌تواند از سوی اعضای برجام انجام گیرد، اما آمریکا دیگر عضو این توافق نیست. وی خاطرنشان کرد: اگر آمریکا کشور‌های دیگر را به اعمال تحریم در صورت همکاری با ایران تهدید کند من تعجب نمی‌کنم، زیرا آمریکا تحریم‌های خود را در همه نقاط جهان و بدون دلیل بکار می‌گیرد.
اظهارات لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه موید این موضوع است که روس‌ها به همکاری نظامی خود با ایران ادامه می‌دهند، اما در مورد چین به نظر می‌رسد آن‌ها در این زمینه محتاط باشند، از سوی دیگر ایران و چین همکاری راهبردی در زمینه نظامی ندارند، در نهایت ایران می‌تواند از تاریخ 27 مهرماه به بعد به تجارت و خرید و فروش سلاح‌های متعارف در دنیا بپردازد و در این زمینه قطعنامه 2231 شورای امنیت پشتیان حقوقی اقدامات ایران است
با توجه به سخنان لاورف در حال حاضر ایران با دو دسته از کشور‌ها در عرصه سیاست خارجی روبرو است، دسته اول کشور‌هایی هستند که در برجام باقی ماندند و با تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران و همچنین فعال سازی مکانیزم ماشه مخالفت کردند. این کشور‌ها هنوز به زنده بودن برجام معتقد هستند و در این زمینه با آمریکا به مخالفت پرداختند. این موضوع باعث ایجاد منازعه‌ای بی سابقه در شورای امنیت سازمان ملل شد. از سویی دسته دوم کشور‌هایی که ایران با آن طرف است؛ آمریکا، رژیم اشغالگر قدس و چند کشور عربی هستند که این روز‌ها احساس نزدیکی بسیار زیادی می‌کنند، در حال حاضر افراطی‌ترین افراد تاریخ معاصر سیاست آمریکا بر سر کار هستند و آن‌ها می‌خواهند به هر نحوی تمام تحریم‌هایی که شورای امنیت ذیل قطعنامه 2231 رفع کرده بود را برگردانند، در این باره آمریکا خود را وارد یک دعوای حقوقی کرد که عملا در آن ناکام ماند. آمریکایی‌ها در حال حاضر خود را در عرصه سیاست بین الملل تنها‌تر از هر زمان دیگری می بینند، اما در داخل کشورمان نیز نباید با اقدامات تحریک آمیز که به زیان ایران تمام شود تمام دستاوردهای چند وقت اخیر را به باد داد. سخنان نسنجیده در چنین شرایطی تنها هزینه برای کشور به بار می‌آورد و نتیجه‌ای نیز در بر ندارد، آن هم در شرایط فعلی که آمریکا تمام تلاش خود را می کند تا ایران را به عنوان یک عامل بی ثبات کننده معرفی کند. در این راستا بیان برخی اظهار نظرهای نسنجیده نیز چیزی جز ضرر برای کشور به دنبال ندارد و باعث بسته شدن دست و پای دیپلماسی کشورمان برای مذاکره با کشور‌های دیگر خواهد شد. روسیه اعلام کرده بعد از رفع تحریم‌های تسلیحاتی، همکاری‌های نظامی خود با ایران را از سر خواهد گرفت. اظهارات لاوروف وزیر امور خارجه روسیه نیز موید این موضوع است که روس‌ها به همکاری نظامی خود با ایران ادامه می‌دهند، اما در مورد چین به نظر می‌رسد آن‌ها در این زمینه محتاط باشند، از سوی دیگر ایران و چین همکاری راهبردی در زمینه نظامی ندارند، در نهایت ایران می‌تواند از تاریخ 27 مهرماه به بعد به تجارت و خرید و فروش سلاح‌های متعارف در دنیا بپردازد و در این زمینه قطعنامه 2231 شورای امنیت پشتیان حقوقی اقدامات ایران است. بدون شک آمریکا فشار زیادی خواهد آورد تا مانع از خرید سلاح توسط ایران شود. با توجه به اینکه آمریکا شرط خود برای رابطه و تجارت با کشور‌های دیگر را رعایت تحریم‌هایی که علیه ایران به کار گرفته اعلام کرده، باید دید در سطح جهانی صف آرایی کشور‌ها بعد از 27 مهرماه چگونه خواهد بود، اما هرچه هست، آمریکا تمام توان خود را برای مقابله با ایران به کار خواهد گرفت. در عین حال نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بر نحوه مواجهه این کشور با ایران تاثیر به سزایی خواهد گذاشت. هرکدام از نامزد‌های آمریکایی انتخاب شوند، به طور قطع راهبرد‌های مختلفی را در برابر آن‌ها باید اتخاذ کرد، بایدن با توجه به اینکه دموکرات است، نگاهش با ترامپ فرق می‌کند، در داخل کسانی هستند که بین دموکرات‌ها و جمهوری خواهان فرقی قائل نیستند و با اظهارات ناامیدانه باعث فرصت سوزی‌های بیشماری می‌شوند. چگونه است که کشورمان امروز برای گرفتن طلب‌های خود از کشور‌های مختلف با وجود تحریم‌ها مشکل دارد، اما در زمان برجام 200 میلیارد دلار از برجام نصیب کشورمان شد و بعد از آن نیز به میزان 70 میلیارد دلار با کشور‌های اروپایی توافقنامه‌های اقتصادی منعقد شد؟ بنابراین بین ترامپ و بایدن اختلافات زیادی وجود دارد و از هر حیث انتخاب بایدن به نفع تهران است، رابطه ایران و آمریکا را باید از دو جنبه بررسی کرد. از جنبه راهبردی به دلیل تراکم دشمنی بین دو کشور، همچنان روابط خصومت آمیز بین دو کشور وجود خواهد داشت و این مسئله در دراز مدت نیز ادامه می‌یابد، اما از جنبه تاکتیکی می‌توان به مانند برجام با دولت آمریکا به تفاهم رسید و به سمت تنش زدایی حرکت کرد، بایدن برای این کار بسیار مناسب است، اما اگر ترامپ دوباره انتخاب شود، بسته به شرایط و اقتضائات آن زمان باید سیاست‌های متفاوتی را در پیش گرفت.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.