چرا فرار کردم

اصلی ترین دلیل برای بروز فرار، رها شدن از یک محیط آزاردهنده و پناه بردن به یک محیط امن جایگزین است.

عاطفه خوافیان

فرار از خانه، شاید با یک تصمیم اشتباه یا یک لج بازی ساده شروع می شود؛ اما یک دنیا پشیمانی و حسرت را در دل دخترهای نوجوان و جوانی می گذارد که فرار را بر قرار ترجیح می دهند و به امید دست یافتن به نداشته های شان، به همه ی داشته های شان پشت پا زده و قید خانه و خانواده را می زنند تا شب ها را زیر آسمان شهر به صبح برسانند، فارغ از آن که در هر کوچه و خیابان شهر، خطری آن ها را تهدید می کند. از نگاه کارشناسان، پدیده ی فرار دختران از خانه، نه تنها خود یک آسیب است، بلکه موجب بروز آسیب ها و چالش های دیگری نیز در جامعه می شود. در واقع، دختران فراری، دروازه ی ورود جامعه به پدیده ی زنان خیابانی هستند؛ پدیده ای که نوک پیکانش، سلامت جسمی و روانی جوانان را نشانه رفته است.

فرار دختران و پسران از خانه پدری شان یکی از مشکلات نوجوانان است که بیشتر پدر و مادرها نگران آن هستند.

فرار از منزل، اتفاقی است که تقریبا همه ما درباره آن زیاد شنیده ایم و شاید در نزدیکی خود نیز خانواده هایی را مشاهده کرده ایم که با این آسیب اجتماعی مواجه شده اند. مدیرکل دفتر امور آسیب ‌دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره آمار دختران فراری تاکید کرده است: «بین دو هزار و 500 تا سه هزار دختر فراری در کشور وجود دارند. همچنین ۱۰۰ پسر در شش ماه نخست سال ۹۶ از خانه فرار کرده‌اند که نسبت به تعداد دختران ناچیز است.» البته که این پدیده ابعاد زیادی دارد و نمی توان در یک نوشته، تمام آن ها را برشمرد اما تلاش می شود در ادامه به بیان اصلی ترین دلایل بروز این پدیده بپردازیم و چند راهکار اولیه برای پیشگیری از این اتفاق را بیان کنیم.

پناه بر جامعه

فرار از خانه به اقدام به دوری و عدم بازگشت به منزل و ترک اعضای خانواده، بدون اجازه والدین، قیّم، و یا وصی قانونی اطلاق می‌شود. بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی، سالانه یک میلیون نوجوان ۱۹ –۱۳ ساله از خانه فرار می‌کنند که ۷۴ درصد آن‌ها دختر هستند.

دختران فراری به دخترانی گفته می‌شود که به دلایل مختلفی از خانه و خانواده‌شان فرار می‌کنند و به جامعه پناه می‌برند. به گفتهٔ مدیر کل دفتر آسیب‌های اجتماعی در ایران حدود ۸۰ درصد دختران در ۲۴ ساعت اول بعد از فرار مورد تجاوز جنسی قرار می‌گیرند.

در ادامه جهت واکاوی علت فرار دختران به سراغ معاون اجتماعی بهزیستی رفته و با او به گفت و گویی نشسته که در ادامه به آن می‌پردازیم:

عوامل فرار

معاون اجتماعی بهزیستی استان خراسان رضوی گفت: اصلی ترین دلیل برای بروز فرار، رها شدن از یک محیط آزاردهنده و پناه بردن به یک محیط امن جایگزین است.

به گزارش صبح امروز، غلامحسین حقدادی در مصاحبه با خبرنگار این رسانه پیرامون فرار دختران افزود: عواملی مانند خشونت والدین، مشکلات والدین با یکدیگر، منع شدن از برخی خواسته های معقول، سوء استفاده های جسمی و جنسی، تحقیر و طرد شدن و ایجاد یک شرایط تحمیلی برای نوجوان می تواند زمینه ساز فرار از خانه باشد.

وی تصریح کرد: فرار دختران از خانه در دوران کرونا افزایشی نداشته که این به منزله بهبود شرایط اجتماعی جامعه نیست؛

اعمال محدودیت‌های اجتماعی ستاد کرونا موجب شد تا دخترانی که قصد فرار در این برهه از زمان را داشته کمی تعلل کنند چرا که نه هتل‌ها پذیرش داشته و نه حرم رضوی جایی برای نگه‌داری این دختران بوده و در نتیجه آمار فرار در این ماه‌ها شاید افزایش چندانی نداشته است.

فرار متاهلین

حقدادی ابراز کرد: فرار تنها برا ی دختران مجرد اطلاق نشده بلکه در میان زنان متاهل نیز کسانی وجود دارند که دیگر تحمل شرایط زندگی زناشویی را نداشته و نیز جایی برای برگشت پس از طلاق نداشته پس اقدام به فرار می‌کنند.

وی ادامه داد: نداشتن امنیت روانی و عاطفی دختران در محیط خانواده از عوامل اصلی فرار از خانه است. اختلافات و تعارضات والدین در صورتی که به طور منطقی حل نشود و فرزندان هم درگیر این تنش ها شوند شرایط نامساعدی در محیط خانه ایجاد می کند که می تواند زمینه ساز فرار دختران شوند.

معاون اجتماعی بهزیستی تبیین کرد: مسئله ی دختران فراری، آسیبی است که خود نیز آسیب های دیگری را در پی دارد. در واقع، دختران فراری در درجه ی نخست، می توانند منبع اصلیِ تهیه و تأمین زنان خودفروش و کودکان نامشروع باشند.

دوره طلایی پس از فرار

وی توضیح داد: اگر نیروی انتظامی، فرار از خانه را در 24 ساعت اول وقوع حادثه بررسی کند و فرزندی که بدون اطلاع والدین، از خانه خارج شده، به دست آن ها به خانه بازگردانده شود، آسیب های بعدی کم تر پیش می آید؛ اما اگر دختری در دو روز اول فرار، به دست مأموران انتظامی نیفتد، دیده شده که به سوی باندهای فساد و خودفروشی کشیده شده و حتی برخی برای کارگری جنسی به خارج از کشور فرستاده می شوند.

دختران 14 تا 25 سال

حقدادی اذعان کرد: بیش تر این دختران، تا حدود 90 درصد، در مقطع 14 تا 25سال هستند.

وی بیان کرد: این روزها با توجه به تغییر نگرش خانواده و جامه به دختر و اهدای اعتبار و استقلال بیشتر به دختران مقوله فرار از خانه کمی کتفاوت شده چرا که در جامعه کنونی ممکن است دختری به مدت چند روز با دوستان خود به مسافرت رفته و از خانه وخانواده دور باشد که این موضوع در مقوله فرار جای نمی‌گیرد.

معاون اجتماعی بهزیستی گفت: بیشتر دخترانی که از خانه فرار می‌کنند قبل از فرار با پسری وارد رابطه شده و به تحریک او اقدام به فرار کرده که این دسته از دختران در معرض آسیب بیشتری قرار دارند پرا که ممکن است در همان ساعات اول مورد سواستفاده جنسی قرار بگیرند.

حقدادی بیان کرد: غالبا نیروی انتظامی در صورت مشاهده چنین رفتارهایی در سطح جامعه با بهره گیری پرسنل نسوان و پلیس زن ابتدا با درک موقعیت و جلب اعتماد آسیب دیدگان، آنان را به واحد مربوطه هدایت، سپس با در جریان نهادن مراکز حمایتی نظیر اورژانس اجتماعی 123 بهزیستی زمینه انتقال‌شان را به این مرکز یا مراکز مشابه فراهم می‌آورد.

وی در پایان تاکید کرد: بهتر است دخترانی که به هر دلیلی خاه را محل امنی برای خود نمی‌دانند با شماره123 تماس گرفته و از کازشناسان ما کمک بگیرند.