پروپاگاندای رسانه‌ای جلوتر از جعبه‌سیاه

داستان پرواز

/90 دیدگاه /در , , /توسط

قاسم شمسایی

ساعات اولیه صبح چهارشنبه بازهم شاهد یک خبر متاثر کننده بود؛ هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ متعلق به اوکراین در حوالی فرودگاه امام خمینی(ره) سقوط کرد. اما خبر زمانی داغ دل ایرانی‌ها را بیشتر کرد که اعلام شد از 179 سرنشین این هواپیما که متاسفانه تمامشان جان باخته‌اند، 140 نفر ایرانی بودند. و شاید تلخ‌تر اینکه برخی از آن‌ها نخبه‌های دانشگاهی‌ هم هستند.

این خبر به ناگاه بازتاب گسترده‌ای در فضای مجازی و رسانه‌های خارجی و داخلی داشت. و از همان ساعات ابتدایی تحلیل‌ها و نظرات مختلفی در رابطه با آن روی وبگاه‌ها قرارگرفت.

اما نکته جالب انتشار خبری مبنی بر برخورد موشک به بوئینگ 737 بود. خبری که قبل از بررسی فنی جعبه‌سیاه توسط برخی از رسانه‌ها اعلام شد و مبنایش در لحظات اولیه ویدئویی از لحظه برخورد یک شی نورانی در آسمان نیمه روشن بود. کلیپی که نیویورک تایمز مدعی تایید آن بود. (البته به همان سرعت گروهی از کاربران در فضای مجازی تاریخ ثبت کلیپ مذکور را زیر سوال بردند.)

البته همین خبر کافی بود تا خوراک صفحات و پیج‌های مجازی فراهم شود و به سرعت در فضای مجازی این خبر دست به دست شد. به طبع آن رسانه‌های خارجی برهمین مبنا شروع به تولید خبرکردند و حتی بعضی از مسئولین رسمی کشورها هم به آن واکنش نشان دادند.

همین امر باعث شد تا برخی از کاربران به عملکرد رسانه‌های داخلی خورده بگیرند و روزنامه نگاران را متهم به پنهان کاری کنند. در اولین واکنش به این موضوع حسن نمکدوست استاد دانشگاه در صفحه توئیترش به روزنامه‌نگاران درباره حرفه‌ای‌گری در روزنامه‌نگاری تذکر داد. نمکدوست دراین‌باره نوشت: «حرفه‌ای‌گری در روزنامه‌نگاری یعنی تلاش برای نزدیک شدن به حقیقت. حقیقت هم بر علایق ما، فرضیه‌های ما یا تحلیل‌های ما استوار نیست. به حقیقت براساس روش درست و سندهای قابل اتکا می‌شود نزدیک شد. در حادثه هواپیما هرکس ادعایی کرد، له یا علیه، از او سند بخواهید و راستی آن سند را بیازمایید.»

بد نیست در ادامه روند بررسی علل سقوط بوئینگ 737 را باهم مرور کنیم تا چند نکته را دریابیم:

اولین جلسه مشترک کارگروه بررسی سانحه سقوط هواپیمای بوئینگ اوکراینی با حضور تیم بررسی سانحه ایرانی و اوکراینی در سازمان هواپیمایی کشوری برگزار شد.براساس استانداردهای بین المللی انکس ۱۳ ایکائو با توجه به وجود کشورهای دیگری که ذی ربط سانحه هستند از جمله نمایندگان موسسه ایمنی حمل و نقل کشور کمیسیون ایمنی حمل و نقل کشور کانادا و کمیسیون حمل و نقل هوایی سوئد جهت همکاری در بررسی سانحه دعوت به عمل آمده است.

بر این اساس دیروز اولین گزارش تیم اوکراینی نیز منتشر شد .عابدزاده در تشریح شرایط پرواز این هواپیما گفت: هواپیما ابتدا تا ارتفاع ۸۰۰۰ پا صعود می‌کند و پس از آن همزمان اطلاعات هواپیما از صفحه رادار حذف و هواپیما با از دست دادن ارتفاع با زمین برخورد کرده و متلاشی می‌شود.

وی تاکید کرد: هیچ پیام رادیویی توسط خلبان در خصوص شرایط غیر معمول دریافت نشده است. مطابق گزارش‌های شاهدان عینی ( افرادی روی زمین و خدمه پرواز عبوری در ارتفاع بالا که رویداد را مشاهده و گزارش کرده اند) آتش سوزی در هواپیما مشاهده شده و بر دامنه آن افزوده می‌شود و پس از برخورد هواپیما با زمین، انفجار ناشی از برخورد به وقوع می‌پیوندد و مسیر برخورد هواپیما نشان دهنده این است که هواپیما که ابتدا به سمت غرب در حال خروج از محدوده فرودگاه بوده، پس از بروز مشکل به سمت راست گردش کرده و در زمان سقوط دارای خط سیری در مسیر بازگشت به فرودگاه بوده است.

وی گفت: مستندات سایت سانحه نشان می‌دهد محل برخورد اولیه هواپیما با زمین در محوطه یک پارک تفریحی بوده و پس از این برخورد اولیه، در طول خط سیر آن برخوردهای دیگری مشاهده شده و بدنه هواپیما متلاشی شده و در طول خط سیر پخش شده است. (این اطلاعات آخرین اخبار تا زمان نگارش این متن است.)

حالا برگردیم به ابتدای متن و شائبه‌هایی که پیش آمده، در ابتدا باید این سوال را بپرسیم چطور قبل از بررسی جعبه‌سیاه هواپیما رسانه‌هایی مدعی برخورد موشک با هواپیما شده‌اند. شاید با یک بررسی کوچک از وضعیت شرکت بوئینگ و حوادثی که برای هواپیماهای ساخت این شرکت در دوسال اخیر پیش آمده، متوجه تبعات وحشتناکی که در افکار عمومی و به طبع آن به اقتصاد این شرکت تحمیل شده است، بشویم. حالا یکبار دیگر هواپیمای بوئینگ 737 دچار سانحه شده چه بهتر که مقصر این حادثه هرچیزی به جز بوئینگ باشد. از طرف دیگر بعد از پخش کلیپ مذکور ادعای طرف‌های مناقشه مانند کانادا داشتن اطلاعاتی در مورد نحوه برخورد یا سقوط بوئینگ 737 می‌باشد که تا این لحظه با وجود درخواست ایران، این اطلاعات نه از طریق رسانه‌ها منتشر شده نه در اختیار ایران قرارگرفته‌است. البته مبنای فنی این اطلاعات هم قبل از بررسی‌های کارشناسان بروی جعبه سیاه جای سوال دارد.

البته این تمام شائبه‌هایی نیست که در فضای مجازی در راستای این اتفاق به راه افتاده و در همین رابطه سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به فضاسازی های مشکوکی که در خصوص سقوط هواپیمای اوکراینی توسط منابع غربی ایجاد شده است گفت: جمهوری اسلامی ایران تحقیقات در خصوص علت سقوط این هواپیما را طبق استانداردهای بین المللی و ضوابط ایکائو آغاز کرده و از کشور اوکراین به عنوان صاحب هواپیما و کمپانی بوئینگ به عنوان سازنده هواپیما برای مشارکت در تحقیقات دعوت به عمل آورده است.

با تمام این تفاسیر رسانه‌های غربی کماکان با پمپاژ خبرهای متنوع هنوز مدعی برخورد موشک به بوئینگ 737 هستند اخباری که به سرعت در فضای مجازی دست به دست می‌چرخد. بیایید از یک زاویه دیگر به داستان این اخبار نگاه کنیم، حتما تا حالا به واژه پروپاگاندا مواجه شده‌اید حال کاربرد این واژه در رسانه کجاست، پروپاگاندا در لغت به معنای تبلیغات است و در معنای اصطلاحی عبارت است از: «کوشش برای ترویج نظرات خاص سیاسی از طریق بیان واقعیات با گزارش‌های غیر واقعی به قصد تأثیرگذاشتن بر ذهن مخاطب و ترغیب به رفتار خاص. این عمل بوسیله دولت‌ها و احزاب و گروه‌ها صورت می‌گیرد و هدف اصلی آن جهت‌دهی افکار عمومی و القاء اندیشه‌ها و افکار خاص و مقبولیت بخشی عملکردها در نزد توده‌های مردم و افکار جهانیان است.» در شرایطی که شرکت بوئینگ با وجود حوادث اخیر هواپیماهایش خودش را در تیرس انتقادات می‌بیند که برایش سنگین هم تمام می‌شود و از طرف دیگر در شرایطی که غرب به ویژه آمریکا و متحدینش در جنگ تمام عیار با ایران هستند بعید نیست در این موقعیت بخواهند با تولید اخبار گسترده نبض افکار عمومی را در اختیار بگیرند. حتی با وجود اینکه بلاخره بعد از بررسی‌های کارشناسان ذی‌ربط در ایران حقیقت امر آشکار می‌شود، اخبار منتشر شده در زمان‌های ابتدایی حادثه بسیار تاثیرگذار است حال اینکه بعدا بخواهد تمام این خبرها تکذیب شود.

شاید همین موضوع دلیل کافی برای اهمیت علم رسانه باشد، موضوعی که بارها در شرایط بحرانی با آن مواجه شدیم، موضوعی که گاها با پاک کردن صورت مسئله خواستار حل کردنش شدیم. وقتی دست به فیلتر فضای رسانه‌ای میزنیم یعنی مشکل را پیدا کرده‌ایم اما به جای حل کردنش صورت مسئله را پاک کرده‌ایم. اتفاقی که خودش سبب بحرانی دیگر می‌شود؛ از دست دادن اعتماد عمومی. وقتی رسانه‌های داخلی در زمان بحران حالت انکاری به خود می گیرند یا به دلایل مختلف در انتشار خبر تعلل می‌کنند فضا برای رسانه‌های دیگر باز می‌شود. و بسیار راحت‌تر رسانه‌های غربی می‌توانند عملیات روانی خودشان را اجرا کنند. و همکاران ما متهم به پنهان‌کاری می‌شوند.

 

 

 

image_print
90 پاسخ
  14. win456
    win456 گفته:

    I’m so happy to read this. This is the type of manual that needs to be given and not the random misinformation that’s at the other blogs. Appreciate your sharing this best doc.

    پاسخ
  18. can you see who views your instagram profile 2025
    can you see who views your instagram profile 2025 گفته:

    Your thing regarding creating will be practically nothing in short supply of awesome. This informative article is incredibly useful and contains offered myself a better solution to be able to my own issues. Which can be the specific purpose MY PARTNER AND I has been doing a search online. I am advocating this informative article with a good friend. I know they are going to get the write-up since beneficial as i would. Yet again many thanks.

    پاسخ
  20. How to start Freelancing with no experince
    How to start Freelancing with no experince گفته:

    Hello there I am so delighted I found your weblog, I really found you by mistake, while I was searching on Google for something else, Anyhow I am here now and would just like to say cheers for a remarkable post and a all round exciting blog (I also love the theme/design), I don’t have time to browse it all at the moment but I have book-marked it and also included your RSS feeds, so when I have time I will be back to read a lot more, Please do keep up the superb work.

    پاسخ
  23. Online Casino
    Online Casino گفته:

    Τα online καζίνο αποτελούν σήμερα μια από τις πιο δημοφιλείς μορφές ψυχαγωγίας στην Ελλάδα. Η αγάπη των Ελλήνων παικτών για αυτή τη μορφή διασκέδασης μεγαλώνει συνεχώς, και μαζί με αυτή την αύξηση, πολλαπλασιάζονται και οι επιλογές σε διαδικτυακά καζίνο. Αν θέλεις να βρεις τα καλύτερα και πιο ασφαλή καζίνο για να παίξεις, είναι σημαντικό να ξέρεις πώς να ξεχωρίζεις τις αξιόπιστες πλατφόρμες από τις υπόλοιπες. Στο παρακάτω άρθρο θα βρεις χρήσιμες πληροφορίες και συμβουλές για να κάνεις την καλύτερη επιλογή και να απολαύσεις το παιχνίδι με ασφάλεια και διασκέδαση.

    پاسخ
  24. Ξένες στοιχηματικές εταιρείες: άδειες
    Ξένες στοιχηματικές εταιρείες: άδειες گفته:

    Γεια χαρά σε όλους! Εδώ είμαστε πάλι, η ομάδα των ειδικών, για να βουτήξουμε σε ένα θέμα που καίει πολλούς παίκτες στην Ελλάδα: ποιές ξένες στοιχηματικές εταιρίες δέχονται τους παίκτες από την χώρα μας ελεύθερα, χωρίς VPN και γρήγορες πληρωμές; Έχουμε περάσει ώρες ατελείωτες δοκιμάζοντας διάφορες πλατφόρμες τζόγου, διαβάζοντας ψιλά γράμματα και μιλώντας με ομάδα υποστήριξης, για να σας δώσουμε την ξεκάθαρη εικόνα για το τι παίζει σε αυτές τις πλατφόρμες πραγματικά.

    پاسخ
  29. pari sportif Suisse
    pari sportif Suisse گفته:

    I don’t know if it’s just me or if everybody else experiencing issues with your site. It appears as though some of the written text on your content are running off the screen. Can someone else please provide feedback and let me know if this is happening to them as well? This could be a problem with my web browser because I’ve had this happen before. Appreciate it

    پاسخ
  37. official TraceLoans
    official TraceLoans گفته:

    Surprisingly good post. I really found your primary webpage and additionally wanted to suggest that have essentially enjoyed searching your website blog posts. Whatever the case I’ll always be subscribing to your entire supply and I hope you jot down ever again soon!

    پاسخ
  41. official Crypto30x website
    official Crypto30x website گفته:

    Took me time to read all the comments, but I really enjoyed the article. It proved to be Very helpful to me and I am sure to all the commenters here It’s always nice when you can not only be informed, but also entertained I’m sure you had fun writing this article.

    پاسخ
  45. Traceloans information
    Traceloans information گفته:

    Surprisingly good post. I really found your primary webpage and additionally wanted to suggest that have essentially enjoyed searching your website blog posts. Whatever the case I’ll always be subscribing to your entire supply and I hope you jot down ever again soon!

    پاسخ
  48. cheap weed online Canada
    cheap weed online Canada گفته:

    However, it is virtually all done with tongues rooted solidly in cheeks, and everyone has absolutely nothing but absolutely love for his or her friendly neighborhood scapegoat. The truth is, he is not just a pushover. He is basically that special variety of person strong enough to take all of that good natured ribbing for exactly what it is.

    پاسخ
  49. check out Crypto30x
    check out Crypto30x گفته:

    Its like you read my mind! You seem to know a lot about this, like you wrote the book in it or something. I think that you can do with some pics to drive the message home a bit, but other than that, this is wonderful blog. A great read. I’ll certainly be back.

    پاسخ
  56. Goltogel
    Goltogel گفته:

    Excellent read, I just passed this onto a colleague who was doing a little research on that. And he actually bought me lunch because I found it for him smile So let me rephrase that.|

    پاسخ
  61. Hometogel
    Hometogel گفته:

    Hello, I think your blog might be having browser compatibility issues. When I look at your website in Chrome, it looks fine but when opening in Internet Explorer, it has some overlapping. I just wanted to give you a quick heads up! Other than that, awesome blog!

    پاسخ
  62. oppatoto
    oppatoto گفته:

    We absolutely love your blog and find the majority of your post’s to be exactly what I’m looking for. Do you offer guest writers to write content to suit your needs? I wouldn’t mind composing a post or elaborating on a number of the subjects you write about here. Again, awesome weblog!

    پاسخ
  63. indratogel
    indratogel گفته:

    I just couldn’t leave your web site prior to suggesting that I really enjoyed the standard info an individual supply to your guests? Is going to be again continuously in order to inspect new posts

    پاسخ
  72. casino en chile online
    casino en chile online گفته:

    The post is absolutely fantastic! Lots of great info and inspiration, both of which we all need! Also like to admire the time and effort you put into your website and detailed info you offer! I will bookmark your website!

    پاسخ
  75. danube alert
    danube alert گفته:

    That is really fascinating, You’re an excessively skilled blogger. I’ve joined your rss feed and look forward to in the hunt for extra of your magnificent post. Additionally, I’ve shared your website in my social networks!

    پاسخ
  77. inatogel
    inatogel گفته:

    I like the helpful information you provide in your articles. I’ll bookmark your blog and check again here frequently. I am quite certain I’ll learn many new stuff right here! Best of luck for the next!

    پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *