ساز به تو می‌گوید چه بنوازی

سعید بابایی

وقتی سازی در دست جوانی می‌بینم بسیار خوشحال شده از اینکه جوانانی در پی نگاهداری نغمه‌های ایران‌زمین هستند و از میراث فرهنگی خود پاسداری می‌کنند. وقتی نغمات و آواهای محلی با پوشش لباس‌های بومی در هم می‌آمیزد انگاری ایران سربلند و همیشه جاویدان بر تارک گیتی می‌درخشد. اجراهایی  بیشمار از عبدالرحمان باطوری دیده‌ام. در موقع خواندن و اجرا از خود بی‌خود می‌شود و عرفان شرقی و آواهای آسمانی را می‌شود در سرانگشتان و آواز او به‌خوبی دید.

به سبک استاد غلامعلی پور عطایی می‎خواند

عبدالرحمان باطوري متولد ۱۳۷۹ در شهرستان تربت‌جام در خانواده‌ای علاقه‌مند به موسيقي و تصوف متولد شد. پدرش نيز آشنايي به آوازهاي محلي تربت‌جام دارد، وي در دوران كودكي با علاقه‌مند شدن به آواز استاد غلامعلي پور عطایی نيز با این سبک آشنا شد و در حال حاضر يكي از محدودترين كساني هست كه اين شيوه را به‌درستی اجرا می‌کند. او علاوه بر خوانندگي نوازندگي دوتار را ماهرانه انجام می‌دهد.

در جشنواره‌ها همیشه سرآمد است

در جشنواره شهرستان تربت‌جام خواننده اول و در شهريور ۹۶ در جشنواره جوان خواننده برتر در بخش محلي شد و بعد از سال‌ها اولین کسی بود که از خراسان به جشنواره فجر دعوت شد و در آنجا به اجرای برنامه پرداخت. باطوری پارسال هم در جشنواره جوان مقام اول خوانندگی در کشور را آورد  و بعد آن در گروه بیدل پور عطایی در آذربایجان در جشنواره ملی شمس و مولانا مقام اول را کسب کرد . دوازدهمین جشنواره موسیقی مقامی که در تربت‌جام برگزار شد و او توانست همچنان مقام اول را کسب کند.

باطوری جوانی پرکار هست و صدای او در رادیو و تلویزیون ایران و خارج پخش می‌شود و همچنان در گروه موسيقي بيدل پور عطایی به‌عنوان خواننده نيز فعاليت دارد و کارهایی به نام عید قربان، بازار خوبان، نسیم نوروز که مجوز پخش از تمام شبکه‌های استانی و شبکه شما رو دریافت کرد را انجام داده است. فعالیت‌های وی در گروه موسیقی بیدل پور عطایی در سال ۱۳۹۸ این بود که در جشنواره ملی شمس و مولانا برای دومین سال متوالی مقام اول را آوردند و همین‌طور در جشنواره دف نوای رحمت در پایتخت دف‌نوازی جهان مقام دوم جشنواره را به خود اختصاص دادند. باطوری امسال دوباره مقام اول جشنواره جوان را کسب کرد و در اختتامیه جشنواره به‌عنوان تنها نماینده خراسان به روی صحنه تالار وحدت رفت و در آنجا به اجرای برنامه پرداخت.

ترغیب می‌شویم که گفت‌وگویی با این جوان داشته باشیم تا درباره حرفه و فعالیت‌هایش از زبان خود او جویا شویم.

با توجه به نوع نوازندگی مقامی شما آیا جوانان و مخاطب با این نوع موسیقی ارتباط برقرار کرده است؟

بله حس و حال موسیقی مقامی به‌گونه‌ای است که بعد از اجرا مخاطب را  به فکر وامی‌دارد و ناخودآگاه ارتباط برقرار می‌کنند ولی کسانی هم هستند که هیچ حسی به موسیقی مقامی ندارند چون گوششان پر از موسیقی‌های یک‌بارمصرف است. سعی من و گروه بیدل بر آن است که نغمه‌ها و ملودی‌های محلی را با ریتم‌های نو اجرا و به‌روز نماییم تا مخاطب کنونی بتواند ارتباط بیشتری با این‌گونه از موسیقی پیدا کند.  نغمه‌های گذشتگانمان را با حس احترام به آن‌ها با نگاهی نوتر و اجراهایی موزون‌تر به مخاطب کنونی‌مان تقدیم می‌کنیم.

ساز اختصاصی شما چیست و به چه سازهایی نیز تسلط دارید؟

ساز اختصاصی من دوتار است. دوتار هرچند پرده‌های کمی برای نوازندگی دارد اما شور و حال وصف‌ناپذیری را در موقع نوازندگی به خود نوازنده و مخاطب القا می‌کند. در کنارش سه‌تار و تار و دف و رباب هم می‌نوازم.

وقتی شما یک ساز را به‌خوبی بنوازید خواه‌ناخواه سازهای دیگر را باکمی پشتکار حتماً خواهید نواخت. ساز تخصصی من دوتار است. در حقیقت دوتار همان ساز بومی منطقه ما است که از دل آن قصه‌ها و روایات تبدیل به نغمه شده و توسط خوانندگان ما خوانده می‌شوند .

انتشار ترانه‌ها و تصنیف‌هایتان را بر چه اساس انتخاب می‌کنید؟

بر اساس موضوعات جشنواره‌ها و همایشات و برنامه‌های مختلف. یعنی بر اساس جشن‌ها و یا روزهای خاص در تقویم کشور، نواهایی را برای انتقال به مخاطبمان انتخاب کرده و حتی سن مخاطبان برایمان مهم است که چگونه آنان را با آهنگ‌های نوستالژی زمان خودشان تطبیق دهیم و حال و احوال آنان را به‌روز کرده و حس و حال آنان را تغییر دهیم.

با توجه به اجراهای که در کشورهای گوناگون داشته‌اید مخاطب خارجی برخوردش چگونه بوده است؟

استقبال بیش از آن چیزی  که تصورش را می‌توان کرد که در کشور خودمان و در کنسرت‌ها داخل کشور هست. مخاطبان خارجی همیشه با ریتم‌های موسیقی خاص خودشان آشنا هستند ما با اجراهایی که می‌کنیم توانسته‌ایم ضرباهنگ‌ها و ریتم‌ها و ملودی‌های ایرانی را به گوش آنان برسانیم و موسیقی فاخر ایرانی را به آنان معرفی کنیم.

آیا موسیقی شما در لحظه و فی‌البداهه خلق می‌شود یا بر مبنای ریتم‌های مقامی که فولکولوریک است؟

هر دو، ولی بیشتر مواقع برای جشنواره‌ها که تمرینات زیادی داشتم در روی صحنه به‌طورکلی نظرم عوض‌شده و بداهه نواخته‌ام. وقتی در روی سن چشمتان به مخاطب می‌افتد و نفس او به شما می‌خورد و حس و حال سالن اجرا را درک می‌کنی دیگر خود ساز به تو خواهد گفت که چه بنوازی و چه بخوانی و این حس بسیار خوب است و مخاطب به‌خوبی درک خواهد کرد.