«مطهری» قربانی فراکسیون امید

اصلاح طلبان به قیمت حذف «علی مطهری» از هیات رئیسه مجلس و همچنین قربانی کردن او برای ریاست عارف تلاش کردند تا اگر به هدف رسیدند برگ برنده ای در سال آخر مجلس دهم داشته باشند و اگر هم به این مهم نرسیدند بازهم از این موضوع استفاده کنند و بگویند که عملکرد مجلس دهم را نباید تماما به پای فراکسیون امید و اصلاح طلبان نوشت چون انتخابات هیات رئیسه نشان داد، آنها اکثریت نیستند. روز یکشنبه انتخابات هیات رئیسه مجلس برگزار شد و علی لاریجانی برای دوازدهمین بار پیاپی رئیس مجلس شورای اسلامی شد. در این انتخابات علی مطهری نیز جایگاه خود به عنوان نایب رئیس دوم مجلس را از دست داد. در این روز اعضای آخرین هیات رئیسه مجلس دهم معین شدند، علی لاریجانی با کسب 155 رای رئیس مجلس شد. محمد رضا عارف که کاندیدای فراکسیون امید بود 105 رای کسب کرد و محمد جواد ابطحی نزدیک به جبهه پایداری نیز 9 رای به دست آورد. برای انتخاب نایب رئیس اول و دوم مجلس نیز هر کدام چهار نامزد وجود داشت که نهایتا مسعود پزشکیان نامزد اصلاح طلبان توانست با 148 رای نایب رئیس اول مجلس شود، عبدالرضا مصری نامزد اصولگرایان با 143 رای نایب رئیس دوم شد. علی مطهری نامزد اصلاح طلبان و نایب رئیس پیشین مجلس نتوانست آرای لازم را کسب کند و با 128 رای از حفظ کرسی خود باز ماند. مطهری سه سال نایب رئیس مجلس بود. محمد حسین فرهنگی دیگر نامزد اصولگرایان برای نایب رئیسی نیز 121 رای کسب کرد. در ادامه انتخابات هیات رئیسه مجلس محمدعلی وکیلی، سیدامیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، علی‌اصغر یوسف‌نژاد، علیرضا رحیمی، احمد امیرآبادی‌فراهانی و اکبر رنجبرزاده به عنوان دبیران هیات رئیسه مجلس انتخاب شدند. ترکیبی که نسبت به دوره قبل تغییری نداشت. در این ترکیب وکیلی، یوسف نژاد و رحیمی از فراکسیون امید و دیگر اعضا از فراکسیون ولایی هستند. بهروز نعمتی، محمد آشوری و اسدالله عباسی نیز به عنوان سه ناظر هیات رئیسه انتخاب شدند که هر سه از نمایندگان اصولگرا و مستقلند. به این ترتیب می‌توان گفت در این انتخابات مهمترین نکته حذف علی مطهری بود. او نامزد اصلاح‌طلبان بود و در واقع با حذفش موقعیت اصلاح طلبان در هیات رئیسه تضعیف شد. این اتفاق نمی‌تواند برای فراکسیون امید خوشایند باشد. چرا که چند ماه دیگر انتخابات مجلس یازدهم برگزار می‌شود و این تضعیف موقعیت پیام خوبی برای اصلاح طلبان ندارد. حذف مطهری، در واقع حذف یکی از مهمترین بازو‌ها و صدا‌های اصلاح طلبان در هیات رئیسه مجلس است. البته از زاویه دیگری نیز می‌توان این اتفاق را دید. مطهری از ابتدای مجلس دهم نایب رئیس مجلس بوده است. این پست برای او محدودیت‌هایی در وظایف نمایندگیش ایجاد کرده و علی مطهری مجلس دهم با مطهری مجلس نهم تفاوت‌هایی دارد. مطهری در مجلس نهم با صراحت بیشتر و قدرت مانور گسترده تری عمل کرد. همین مسئله محبوبیت او را افزایش داد. اما در مجلس دهم به واسطه موقعیتش در برخی موارد چاره‌ای جز سکوت و یا مصلحت سنجی نداشت. شاید با این تغییر در هیات رئیسه حالا مطهری بتواند در چند ماه باقیمانده با محدودیت کمتری در مجلس فعالیت کند. حذف مطهری قطعا خوشایند اصولگرایان است چرا که حضور در هیات رئیسه و جایگاه نایب رئیسی باعث شد در مواردی او مقابل تندروی‌های برخی نمایندگان اصولگرا بایستد.

از دیگر موارد مهم انتخابات هیات رئیسه مجلس، رای علی لاریجانی رئیس مجلس در رقابت با عارف بود. لاریجانی در دو سال اول مجلس دهم بیش از 200 رای برای ریاست مجلس کسب کرد. اما در سال سوم با افت شدید آرای خود مواجه گردید و فقط با 147 رای رئیس مجلس شد. امسال هشت رای به آرای لاریجانی اضافه شد و او با 155 رای به ریاست مجلس رسید. مهمترین رقیب او محمدرضا عارف نیز 105 رای به دست آورد که قابل پیش بینی بود، آرایی که متعلق به فراکسیون امید بودند. آرای لاریجانی واجد معنای ویژه‌ای نیست او همچنان مورد قبول اصولگرایان مجلس است. اما نامزد سوم برای کسب ریاست مجلس یعنی محمد جواد ابطحی نماینده تندرو نزدیک به جبهه پایداری 9 رای ناامید کننده کسب کرد. این رای نشان می‌دهد که تندرو‌ها کمترین جایگاه را در مجلس دارند با این حال سروصدای آنها بسیار بلند است و در هر طرح جنجالی ردپایشان دیده می‌شود.

با کمی احتیاط می توان گفت نتایج انتخابات هیات رئیسه مجلس در واقع نمایش اتحاد اصولگرایان نیز بود، آنها علی مطهری که چهره‌ای دردسر ساز برایشان بود را حذف کردند و از سوی دیگر با رای بسیار پایین به ابطحی، به تندرو‌ها نیز باج ندادند. نتایج انتخابات  نشان می‌دهد نمایندگان ولایی و مستقل خواسته یا ناخواسته با یکدیگر ائتلاف کرده بودند. آنها دو گزینه معتدل برای نایب رئیسی مجلس معرفی کردند و نهایتا توانستند پس از سه سال یکی از کرسی‌های نایب رئیسی را از اصلاح‌طلبان بگیرند. هر چند مطهری در دسته بندی‌های سیاسی اصولگرایان معتدل به حساب می‌آید ولی در سه سال اخیر نامزد اصلاح طلبان بوده است. به هر حال به نظر می رسد که اگرچه انتخابات مجلس اسفند ماه برگزار می شود و بیش از 8 ماه تا فرارسیدن آن زمان باقی است، اما گروه های سیاسی به ویژه در داخل مجلس از هم اکنون یارگیری های خود را آغاز کرده و از طرفی طرح و برنامه هایشان را برای جلب نظر مردم مطرح کرده و پیش خواهند برد. حذف «علی مطهری» از ترکیب هیات رئیسه مجلس اقدامی بود که نشان داد، کسب کرسی و قدرت در هیات رئیسه مجلس بر هر نوع تعامل سیاسی برای جریانات سیاسی و سیاسیون حاضر در مجلس نظیر «محمد رضا عارف» مهم تر است.

علی روغنگران