اژدهایی که ممکن است بیدار شود

روز شنبه حجت الاسلام و المسلمین نصرالله پژمانفر نماینده مشهد وکلات در مجلس شورای اسلامی در دفتر خود میزبان اصحاب رسانه بود. این نشست خبری که با محوریت اقتصادی تعریف شده بود، فرصتی را مهیا کرد تا از این نماینده مجلس درباره دلایل مخالفتش با FATF و سهم دولت از آشفتگی‌های اقتنصادی کشور بپرسیم، در ادامه پاسخ‌های وی را می‌خوانید.

نماینده مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی گفت: خطری که امروز وجود دارد این است که اگر 1300هزار میلیارد تومان  «شبه پول» که امروز یک اژدهای خفته در بانک است، بیدار شود و به بازار بیاید، چه اتفاقی می‌افتد؟ اوضاع از کنترل خارج می‌شود. چه چیزی باعث می‌شود که مردم بخواهند شبه پول خود را به پول تبدیل کنند؟ نگرانی.

سخنگوی فراکسیون روحانیت مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: نقدینگی در همه کشورها یک فرصت است که اگر برای آن‌ها برنامه ریزی نشود به تهدید تبدیل می‌شود. زمانی که روحانی دولت یازدهم را تحویل گرفت حدود 4هزار میلیارد تومان نقدینگی در کشور داشتیم که امروز نزدیک به 1600هزار میلیارد تومان است. و بیش از 1300هزار میلیارد آن «شبه پول» است.-«شبه پول» سپرده گذاری‌های مردم در بانک‌هاست- طبق آمار روزانه 1000میلیارد تومان به نقدینگی جاری کشور اضافه می‌شود اگر این رویه ادامه پیدا کند در انتهای دولت روحانی نقدینگی کشور 3000هزار میلیارد تومان خواهد بود. این عدد اصلا شوخی بردار نیست.

فرصتی که به تهدید تبدیل شد

وی افزود: نقدینگی در همه کشورها یک فرصت است که اگر برای آن‌ها برنامه ریزی نشود به تهدید تبدیل می‌شود. زمانی که روحانی دولت یازدهم را تحویل گرفت حدود 4هزار میلیارد تومان نقدینگی در کشور داشتیم که امروز نزدیک به 1600هزار میلیارد تومان است. و بیش از 1300هزار میلیارد آن شبه پول است. «شبه پول» سپرده گذاری‌های مردم در بانک‌هاست. طبق آمار روزانه 1000میلیارد تومان به نقدینگی جاری کشور اضافه می‌شود اگر این رویه ادامه پیدا کند در انتهای دولت روحانی نقدینگی کشور 3000هزار میلیارد تومان خواهد بود. این عدد اصلا شوخی بردار نیست.

عضو جبهه پایداری اضافه کرد: حال پول‌هایی که در اختیار بانک‌ها قرار دارد باید صرف چه مواردی بشود؟ تولید. امروز یکی از سوالات ما در مجلس از دولت همین است که اقای رئیس جمهور چند درصد این پول‌ها در مسیر تولید قرار گرفته است؟ وظیفه دولت است که سرمایه‌های مردم را در مسیر تولید قرار دهد. قوه مجریه معتقد است که کمتر از 50درصد این رقم به تولید رسیده است. این ضعف دولت و حاکمیت است.

نگرانی سرمایه‌ها را فراری می‌دهد

وی تصریح کرد: خطر دیگری که وجود دارد این است که اگر 1300هزار میلیارد تومان که امروز یک اژدهای خفته در بانک است، بیدار شود و به بازار بیاید، چه اتفاقی می‌افتد؟ چه چیزی باعث می‌شود که مردم بخواهند شبه پول خود را به پول تبدیل کنند؟ نگرانی.

پژمانفر خاطرنشان کرد: نگرانی یک سرمایه دار باعث ایجاد بی‌نظمی در اقتصاد کشورها می‌شود. برای مثال اگر حس کند این 20 درصدی که بانک به او می‌دهد در مقایسه با سرمایه گذاری روی سکه سود بیشتری به دست می‌آورد، به سمت خروج سرمایه از بانک می‌روند. این است که ما به اقای جهانگیری اعتراض می‌کنیم که نباید بگوید هر چقدر سکه خواستید ما می‌دهیم. این باعث می‌شود که خریدن سکه، دلار و زمین سود بیشتری به سمت سوداگری برود.

ما یک شبه پول داشتیم که برای ما فرصت بود اما دولت از این فرصت استفاده نکرد. امروز آمار نشان می‌دهد که چقدر سرمایه از بانک‌ها فرار کرده است. اقبال مردم به خاطر سیاست‌های دولت تغییر کرده است. به این دلیل می‌گوییم که سهم دولت از مشکلات بیشتر است و گرنه مجلس و قوه قضائیه هم در این ایرادات سهم دارند.

FATF  دردی را دوا نمی‌کند

نماینده مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی کرد: من نشست‌های زیادی را درباره FATF داشته ام و مشکلاتی که با پیوستن به FATF برای ما پیش می‌آید را بررسی و مطرح کرده ام که در اینجا نمیخواهم به آن‌ها وارد شوم. ما در ایران مثل تمام دنیا معضلی داریم به نام پولشویی. همان طور که می‌دانید برای مقابله با آن هم قوانینی در حوزه مقابله با 8 پولشویی داریم. حال چند سوال مطرح می‌شود، ایراداتی که امروز می‌بینیم به خاطر عدم وجود قوانین است؟ به خاطر نپیوستن به FATF است؟ یا ناشی از رانت‌ها و سوءمدیریت‌هاست؟

پژمانفر اضافه کرد: ما معتقدیم هم ما باید قوانین داخلی مورد بازنگری قرار بگیرد و هم این که ریشه اصلی پولشویی با ملحق شدن به FATF و کنوانسیون‌های بین المللی حل نمی‌شود. مشکل اصلی خلائی است که در نهادها و مسئولین داخلی وجود دارد یعنی در اجرای قانون خلا وجود دارد. من حاضرم بند به بند موارد مقابله با پولشویی را مطرح کنم و مصادیق تخلف از این قانون‌ها را هم در کشور بگویم. یعنی قانون داریم اما اجرا نمی‌شود. فرض کنید ما به FATF و معاهدات بین المللی ملحق شدیم، آیا مشکلی حل می‌شود؟ به اعتقاد من خیر. چرا که باید اراده‌ای برای اجرای آن وجود داشته باشد.

با FATFنمی‌توانیم از سپاه قدس حمایت کنیم

نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس اضافه کرد: چرا ما می‌گوییم که به FATF  ملحق نشویم؟ چرا که خطراتی وجود دارد که هیچ کس آن را کتمان نمی‌کند. حتی دولت هم به این خطرات آگاه است. منتهی دولت با وجود این که خودش لایحه را ارائه کرده است، در یک اعلامیه تفسیری گفته است که ما در صورتی از این قوانین پیروی می‌کنیم که مغایرتی با قانون اساسی کشورمان نداشته باشد. یعنی دولت حق تحفظ را برای خود قائل است.

اما آیا واقعا این حق تحفظ قابلیت اجرایی دارد؟ پاسخ منفی است. در قوانین بین المللی در صورت اختلاف دو کشور نسبت به یک معاهده آمده است که فقط با رعایت سه اصل، اجرای مشروط قوانین پذیرفته می‌شود: اول این که کشورهای عضو مخالفتی با آن نداشته باشند، دوم این که شرط مخالفتی با روح قانون نداشته باشد و سوم این که کشورهای عضو به طرف معاهده اجازه داده باشند که شرط تعیین کند. تمام این موارد موجب می‌شود که طرح پذیرش مشروط دولت امکان پذیر نیست و در موارد اختلافی به مشکل می‌خوریم. خود دولت هم می‌داند که وارد شدن به این معاهدات نگرانی‌ها و تبعاتی را به دنبال دارد که اگر این نگرانی‌ها را نداشت برای خودش حق شرط را مطرح نمی‌کرد.

وی اضافه کرد: صحبت سر این است که با این شرط این نگرانی برطرف نمی‌شود و محاکم بین المللی آن را نمی‌پذیرد. ما در این شرایط دو راه حل را پیشنهاد می‌دهیم؛ اول این که قوانین مبارزه با پولشویی را مجلس در دستور کار قرار دهد، دوم این که دولت از ابزارهای اجرایی موجود نهایت استفاده را ببرد. با این دو روش مشکل پولشویی در کشور حل می‌شود. از سوی دیگر اگر قوانین نیاز است دولت به مجلس لایحه بدهد. با پیوستن به کنوانسیون‌ها مشکل پولشویی حل نمی‌شود.

پژمانفر اضافه کرد: آن‌ها می‌گویند که در کشور شما پولشویی می‌شود اگر ما خودمان این مشکل را حل کنیم آیا آن‌ها می‌توانند به ما متعرض شوند؟ در حال حاضر ما مشکل پولشویی را در کشور داریم ولی آیا الحاق ما به FATF مشکلی را حل می‌کند؟ در صورت الحاق ما، بعضی حمایت‌ها از سازمان‌هایی که انجام می‌دهیم مثل «سپاه قدس» را دیگر نمی‌توانیم با منابع داخلی تامین کنیم. این‌ها می‌شوند جزو مصادیقی که در صورت همکاری با آن‌ها مورد تحریم‌های شدیدتری قرار می‌گیریم.

دولت به تنهایی مقصر نیست

نماینده مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی گفت: این بی انصافی است که دولت را تنها مقصر مشکلات اقتصادی بدانیم. اما به عنوان سکاندار امور اجرایی کشور اگر مشکلی در حل مشکلات دارد می‌تواند با دادن لایحه به مجلس نیازهای خود را برطرف کند.

امروز دو مساله گریبان جامعه را گرفته است؛ اول جو روانی است که به خاطر مصادیق بی توجهی به مسائل کشور به آن دامن زده می‌شود. امروز در کوچه و خیابان مردم می‌پرسند که «چگونه سایت ثبت سفارش برای چند ساعت و فقط برای چند نفر باز می‌شود؟ اما بقیه نمی‌توانند ثبت سفارش انجام دهند؟» این تخلفی که صورت گرفته است موجب سلب اعتماد مردم است. و باعث می‌شود ده‌ها و هزاران خدمت سالمی که به مردم داده می‌شود نادیده گرفته می‌شود.

نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: مردم احساس می‌کنند که با این تخلفات برخورد قاطع و سریع صورت نمی‌گیرد. مشکل دوم گرفتن تصمیم‌های لحظه و بدون کارشناسانه است. برای مثال تصمیم بانک مرکزی برای فروختن بی حد و مرز سکه یک اشتباه محرز بود که حتی عده ای در بدنه دولت نیز با آن مخالف بودند، اما گوش کسی بدهکار نبود.

یک تصمیم اشتباه دیگر هم اعلام نرخ 4200 تومان برای دلار بود که در ادامه آناوضاع وقتی بدتر شد که با قاطعیت اعلام کردند که به رفع همه نیازهای کشور ارز 4200 تومانی پرداخت می‌شود. این گونه تصمیم‌گیری‌ها سهم دولت را از وضع جاری بیشتر می‌کند.

قطعا مجلس و قوه قضائیه هم سهم دارند ولی سهم دولت از دو قوه دیگر بیشتر است.

روحانی اشتباه احمدی نژاد را تکرار کرد

وی اضافه کرد: مشکل دیگر این است که برخی اشتباهات در دولت‌های متوالی تکرار می‌شوند، برای مثال مقابله با افزایش طبیعی نرخ ارز که در دولت احمدی نژاد نیز شاهد آن بودیم توسط تیم روحانی نیز تکرار شد. اقای رئیس جمهور می‌خواست نشان بدهد که در حال کنترل تورم در جامعه است و هیچ اتفاق اقتصادی خاصی در کشور نمی‌افتد، فنر افزایش نرخ ارز را فشرده نگه داشت ولی ناگهان این فشار تاثیر خود را از دست داد و فنر باز شد.

نه 4200 تومان واقعی است و نه 12هزار تومان

ما از یک سال پیش اعلام کردیم که دولت دارد به ارز سوبسید می‌دهد و با ابزارهای خودش جلوی تورم را می‌گیرد در حالی که این مساله واقعی نیست. اگر روال منطقی پیش می‌رفت افزایش تدریجی ارز خودش را نشان می‌داد. اتفاقی که در تمام دنیا رخ می‌دهد این است که همه چیز طبق روال پیش می‌رود و مردم از اوضاع آگاه می‌شوند. برای مثال امروز بنزین می‌زنید یک دلار و 10 سنت. فردا می‌شود یک دلار و 15 سنت و پس فردا دوباره یک دلار و 12 سنت. این یعنی مردم تغییرات اقتصادی را به صورت ملموس حس می‌کنند. دولت باید واقعی سازی نرخ ارز را انجام می‌دهد. اما خواست که اندکی فنر فشرده شده را اندکی بازتر کند ولی فنر از کنترل خارج شد. امروز هم نرخ دلار نه 3700 تومان و نه 4200 تومان و 12 هزار تومان است. هیچ کدام این نرخ‌ها واقعی نیست. اگر دولت سیاست درستی را در کنترل بازار نشان می‌داد، دلار امروز نرخی واقعی داشت و این هجمه روانی برای مردم رخ نمی‌داد که ببینند در بازه کوتاهی نرخ دلار سه برابر شده است.

انتهای خبر/انسیه علویون