جای خالی هنر

سبد فرهنگی خانوار جزئی از كل هزینه‌های یك خانوار است كه بنا بر اولویت‌های خانواده كه متأثر از میزان درآمد و فرهنگ استفاده، متغیر است.استفاده از تولیدات فرهنگی و هنری برای بسیاری از خانواده‌ها هزینه بر محسوب می‌شود و بازار فروش محصولات رشته‌های مختلف هنری و فرهنگی با توجه به زاویه دید افراد از جایگاه مناسبی بهره مند نیست.جایگاه اعتبارات فرهنگی و هنری در بودجه سالانه و نحوه هزینه كردن آن، بازار نامطمئن، غیر‌حرفه‌ای و بدون حمایت بودن كالاهای هنری، آثار تولید شده فاقد نوآوری مورد انتظار جامعه، وضع معیشتی مردم و هنرمندان همه نشانه‌هایی از الزام به‌ایجاد یک تحول جدید و عزم همگانی است.

در همین زمینه خبرنگار روزنامه صبح امروز با تعدادی از شهروندان گفت‌و‌گویی انجام داده است و از جایگاه سبد فرهنگی در بین خانواده های ایرانی پرسیده است.

نداشتن احساس نیاز به اقلام فرهنگی

شیما خانه دار است و درباره جایگاه كالای فرهنگی در سبد خانواده‌ها گفت: متأسفانه ما در این زمینه همیشه درگیر شعارزدگی هستیم، این درحالی‌كه ما دارای كشوری با تولیدات آثار فرهنگ و هنری فاخر هستیم. اگر كتاب و فیلم تولید شده از سوی هنرمندان ایرانی مورد تأیید مردم نیست، می‌توانند از تولیدات آثار نویسندگان، فیلمسازان خارجی استفاده كنند. شاید یكی از دلایل اصلی نبود گرایش جامعه به استفاده از محصولات فرهنگی این است كه مردم ما اصلاً در این زمینه احساس نیاز و کمبودی نمی‌کنند. وی افزود: متأسفانه تنها فضای فرهنگی كه اكنون مردم از آن استفاده می‌كنند و تمایل بیشتری به آن دارند شبکه‌های مجازی و تلویزیون است و شاید دلیل آن هم كم هزینه‌تر بودن آن نسبت به دیگركالاهای فرهنگی است. مردم ما حتی تمایل ندارند برای كالاهای فرهنگی هزینه كنند، این در حالی است كه در برخی موارد شاهد هستیم بعضی از مردم برای طراحی داخلی منزلشان از لوكس‌ترین و گران‌ترین تزئینات و ظروف استفاده می‌كنند اما در مقابل استفاده از كالاهای فرهنگی واکنشی نشان نمی‌دهند.

صداو سیما موثرترین رسانه در گسترش فرهنگ

مجید کارمند یکی از ادارات دولتی در این زمینه گفت: دسترسی مردم به كالاهای فرهنگی یكی از راه‌های بالابردن فرهنگ مردم است، اكنون تعداد مراكزی كه به‌صورت حرفه‌ای مسئول و متولی فروش محصولات فرهنگی در شهر هستند، خیلی کم است. صدا و سیما به‌عنوان فراگیرترین رسانه تنها محصولات غیرفرهنگی را به عموم معرفی می کند، لازم است تلویزیون زمان‌های خاصی را به معرفی محصولات فرهنگی اختصاص بدهد و به ترویج آن‌ها کمک کند. هرچه وضع اقتصادی جامعه ومردم بدتر شود، کمتر به سراغ خرید و استفاده از این نوع محصولات می‌روند و اولین چیزی که از سبدخانوار آن‌ها حذف می‌شود کالای فرهنگی و هنری است.

تولید آثارفاخر و استقبال مردم

سمیه دانشجوی کارشناس ارشد درباره تولیدات آثار فاخر فرهنگی گفت: متأسفانه طی چند سال اخیر طبقه متوسط جامعه آسیب زیادی از لحاظ فرهنگی دیده است، از طرف دیگر وضعیت اقتصادی جامعه و فشارهای وارده از سوی تحریم‌ها باعث می‌شود بخش بزرگی از مردم فقط در حد رفع نیازهای روزمره و معیشت عادی خود هزینه کنند و مبلغی را برای خرید کالای فرهنگی تعیین نکنند. از طرفی هم برخی افراد وضعیت مالی خوبی دارند ولی متاسفانه زیاد تمایل به استفاده و خرید از آثار فرهنگی، رفتن به سینما، کنسرت، دیدن تئاتر و خرید کتاب ندارند که متولیان فرهنگی و کارشناسان اجتماعی باید روی این قشر کار کنند و فرهنگ‌سازی نمایند.

وضعیت اقتصادی مردم دلیلی برای عدم استفاده از کالای فرهنگی

یكی از شهروندان این معضل را ناشی از وضعیت اقتصادی مردم دانست و گفت: وقتی مردم از رفع كوچك‌ترین نیازهای روزمره خود عاجز هستند، چطور می‌توانند جایی را برای كالای فرهنگی در سبد خرید خود باز کنند. علیرضا درباره تشویق مردم برای خرید محصولات فرهنگی گفت: ارگان‌ها و ادارات دولتی برای کارمندان و پرسنل خود بن خرید کتاب یا کالای فرهنگی تهیه کنند و در اختیار آنان بگذارند تا طبقه متوسط هم که بیشتر دست به‌گریبان مشکلات مالی هستند بتوانند از این محصولات استفاده کنند. دلیل دیگر هم دلزدگی  است كه باعث می‌شود مردم به خرید كالاهای فرهنگی رغبت نشان ندهند و تمایلی به خرید آثار تكراری نداشته باشند. گاهی خروجی كتاب‌های منتشر شده از سوی ناشران مطلوب نیست و كتاب‌های كودك و نوجوان هم مخاطب خود را از دست داده است. اگر تسهیلات مالی مورد نیاز برای فراهم‌آوری فضاهای مناسب فرهنگی در اختیار هنرمندان قرار گیرد بسیاری از هنرمندان به سمت گسترش فعالیت‌های هنری حركت می‌كنند و گرایش عمومی افراد مستعد استان رو به پیشرفت می‌رود و مردم جامعه هم رغبت بیشتری به استفاده از آثار تولید شده فاخر از خود نشان خواهند داد.

انتهای خبر/مرجان فرهمند