بال‌هایی برای پرواز عدالت
دنیایی را تصور کنید که همه چیز سر جای خودش باشد. هر کس به حقش برسد. هرگز کسی را نبینیم که از ضایع شدن حقوقش در جامعه گله‌ای کند و اگر ظلمی بر کسی روا شد، دلش قرص باشد که می‌تواند بدون هیچ اضطرابی از خود دفاع کند؛ زمانی این‌ها رؤیا بود، اما افرادی در جامعه برای رسیدن به این دنیای مملو از انصاف و عدالت تلاش می‌کنند. افرادی که هرچه پیچیدگی‌های زندگی اجتماعی با گذر زمان بیشتر می‌شود، حضورشان برای حفظ عدالت در دنیا الزامی‌تر است و این روز به نام آن‌هاست.
7 اسفند در تقویم ملی ایران با نام وکیل مدافع و استقلال کانون وکلای دادگستری درآمیخته است و صبح امروز به همین بهانه به سراغ تعدادی از این بال‌های پرواز عدالت رفته است تا حرف‌ها، نظرات، خواسته‌ها و ناگفته‌هایشان را با شما در میان بگذاریم.
حمیدرضا آفرین، وکیل پایه یک دادگستری:
وکیل هم نیاز به حمایت دارد
من باید به ضرورت تقویت و ایجاد گروه‌های صنفی برای وکلا اشاره کنم. این امر در گروی فضای گفتمان بین وکلا برای ترسیم خطوط کلی و سیاست‌گذاری‌های کلان است. وکلا به عنوان بخش فعالی که مستقیم با حقوق مردم ارتباط دارند باید دارای نهادهای مدنی و صنفی کارامد برای رفع دغدغه‌های خود باشند.
هیات مدیره ها و کانونها نشان دادند قابلیت لازم برای رفع تمام این دغدغه‌ها را ندارند و بیشتر بعد نظارتی و مدیریتی دارند تا پشتیبانی و حمایت؛ به همین دلیل ایجاد و گسترش چنین نهادهایی می‌تواند به حمایت‌های لازم در مواقع ضروری بینجامد.
فرض کنید اتهامی واهی علیه وکیلی مطرح شود که بارها هم اتفاق افتاده است و منجر به صدور قرار تأمین و بازداشت وکیل شده است. جز تلاشهای شخصی در سطح وکلای خیراندیش کدام کانون و هیات مدیره مستقلاً و مستقیماً احساس وظیفه می‌کند؟ چه بر سر وکیل و پرونده‌های جاری وی و حقوق مردم در پرونده‌های تحت وکالتش خواهد آمد، وقتی خودش در بازداشت است.
این فقط یک مورد از هزاران مورد است، باید دستی جنباند و کاریی کر. وکیل هم نیاز به حمایت دارد.
حمید اخوان، وکیل پایه یک دادگستری:
قوانین، خدمتکارانی مفید و اربابانی بد هستند
در تمام جهان این یک اصل پذیرفته شده است که وضع قوانین به مصلحت عموم جامعه بوده و حتی محدودیت هاو ممنوعیت‌های درنظر گرفته شده در قوانین نیز به نوعی به انسان خدمت می‌کند.
لکن گاهی تفسیر، برداشت و عملکرد مجریان از قانون بسیار وسیع و گسترده‌تر از نظر قانونگذار بوده و بجای آنکه قانون در خدمت جامعه باشد بعنوان ارباب، ملت را تحت سیطره خود قرار می‌دهد.
اینجاست که شغل وکالت معنا پیدا کرده و جایگاه آن مشخص می‌شود، وکلا بعنوان سربازان عدالت وظیفه دارند تا از این مهم دفاع و حراست نمایند که قوانین در خدمت جامعه باشند و نه ارباب آنان و این تنها بخشی از وظایف خطیر، گسترده و متنوع آنان است.
سید رشید اعرابی مقدم، وکیل پایه یک دادگستری:
از اخلاق حرفه‌ای وکالت …
با تأسی از آموزه‌های دینی و اخلاقی و التفات به قانون وکالت، اقتصا دارد در امر دفاع از موکل در محاکم قضایی و در جایی که دفاع طرف مقابل را همکارمان بر عهده دارد، دقت و احترام شایسته نسبت به وی اعمال شود و از تحریک و برانگیختن موکل علیه همکار شدیداً پرهیز شود.
به ویژگی‌های رفتاری و گفتاری خود توجه داشته باشیم و به نحوی رفتار کنیم که زیبنده و شایسته حرفه و شأن وکالت است و در پوشش و آراستگی دقت لازم را معطوف داریم.
علاوه بر نکات فوق همواره در پایبندی به سوگندی که یاد کرده‌ایم، کوشا باشیم و از آن چه موجب خدشه و آزردگی آن می‌شود جدا دوری نماییم.
زهره ترحمی یوسفی، وکیل پایه یک دادگستری:
وکالت، یکی از پر مخاطره ترین مشاغل اجتماعی
وکیل یکی از دو بال فرشته عدالت می‌باشد که در کنار قاضی می‌تواند جامعه را به کمال سوق دهد. این بال عدالت زخمهای زیادی را به جان خریده تا بتواند از تألمات جامعه بکاهد.
بنظر من قاطعانه باید گفت بی دفاع‌ترین قشر جامعه وکلا هستند؛ آن‌ها در حالی نقش حمایتی برای افراد دارند که نه تنها هیچ نهادی، حمایتی از وکلا نمی‌کند، بلکه در راستای دفاع از حقوق موکل چه بسا سنگ اندازی ها و ناملایماتی را هم به جان می‌خرند.
جایگاه وکیل و نقش آن در رفع اختلافات آنطور که باید و شاید در جامعه جای نگرفته است. اگر مردم آگاه بودند که قبل از هر اقدامی با یک مشاور حقوقی از وکلا می‌توانند از اتلاف کلی هزینه و وقت جلوگیری کنند و کمتر در مسیر دادرسی‌های طولانی قرار می‌گیرند، حتماً این کار را انجام می‌دادند.
وسایل ارتباط جمعی و اطلاع رسانی می‌تواند بهترین تأثیر را در این روند داشته باشد. هرچه مردم آگاهتر باشند به نفع خودشان و سیستم قضایی ست، به این دلیل که حجم پرونده‌ها کمتر و قضات با فراغت بیشتری می‌توانند به پرونده‌های ارجاعی رسیدگی کنند.
وقوف و آگاهی افراد به نقش و تأثیر وکیل در جامعه می‌تواند در پیشگیری از جرائم ناخواسته و از ازدحام قضایی در دادسرا و دادگاه جلوگیری کند.
امید است دادگستری بتواند با تعامل نزدیکتر وهرچه بیشتر با وکلا و با بکارگیری وسایل ارتباط جمعی، در بالابردن سطح سلامت حقوقی مردم، به اهمیت این شغل (وکالت) در پیشگیری از جرائم و کاهش حجم پرونده‌های وارده اقدام نماید.
ناصر تورانی، وکیل پایه یک دادگستری، نماینده و مسئول وکلای قوه قضاییه شهرستانهای تربت جام و صالح آباد:
با وجدان بیدار وکیل، عدالت هیچگاه از نفس نمی‌افتد
تاریخ بشر همواره نشان می‌دهد که از هزاران سال پیش چهره وکیل مدافع و وکالت از لابلای حوادث و وقایع و در اداره اموراجتماعی نمایان است. حتی از 5 هزار سال قبل در تمدن سومری که وکیل مدافع در دادرسی از متهم دفاع کرده مدارک کتبی به جای مانده و همچنین در ایران باستان سخنگویان قانون مشاور مردم در امور قضایی و زبان آن‌ها در دادگاه‌ها بوده‌اند و درایران بعد از اسلام مستندا به ادله اربعه و مدارک مسلم درباره جواز و حقانیت وکالت در کتب فقهی به تفصیل یاد شده و وکیل نه تنها برای مدافعان حقوق مردم در محاضر شرعی و محاکم و مراجع عرفی به کار رفته بلکه به جهت وسعت قلمرو عملکرد و عمق مفهوم آن در هر موردی که کسی سمت امین قائم مقام داشته به او اطلاق کرده‌اند و بالجمله کسی که متکفل امور دیگری یا دیگران یا متصدی امور رسمی و دیوانی بوده وکیل نامیده می‌شد.
حتی می‌بینیم وکیل را درایران خاصه و تصدی امور محاسبات و اجرای اوامر سلطان و امور مالی در برابر کلمه وزیر به کار برده‌اند و نیز منابع فارسی فراوانی موجود است که درباره وکیل وقاضی سخن به میان آورده از جمله کیمیای سعادت تألیف امام ابوحامد محمد غزالی و تاریخ مسعودی که به نام مؤلف آن بیهقی معروف شده و از شاهکارهای نثر فارسی است. همچنین در یونان قدیم کسانی بوده‌اند که برای متهمان عاجز از دفاع، لایحه دفاع تنظیم می‌کرده‌اند و یا به جای آنان در شورای دادرسی دفاع می‌نمودند و در زمینه قانونگذاری و داوری و وکالت تاریخ گواهی می‌دهد که علاوه بر مجالس محاکمه و داوری که در معبدها تشکیل می‌شد، برای دادگاه‌های عالی قاضیان متخصص برگزیده می‌شد و در زمینه آیین داوری و حضور وکیل مدافع در محاکم همواره براساس عدالت، محاکمه، متهم با حضور وکیل مدافع انجام می‌گرفته است.
به این ترتیب آنچه تردید ناپذیر است حمایت و پشتیبانی از ناتوانان و دفاع از ستمدیدگان پابه پای داوری و قضا در عرصه اجتماع نمودار گردیده و وکلا در طول تاریخ ممتد بشر و تاریکی‌های جامعه استبدادی از حقوق افراد دفاع می‌کردند و اجرای قانون و عدالت را خواستار می‌شدند. بسیاری از مشکلاتی که شهروندان با آن مواجه هستند عدم آگاهی از حقوق شهروندی است که وکیل دادگستری با اطلاع کامل از این حقوق و داشتن استقلال کامل می‌تواند در زمان اجرا از حق آن شهروند دفاع کند و این فقط با هدف اجرای عدالت است.
اینجانب به عنوان عضوی از وکلای مرکز قوه قضاییه منطقه 4 کشور (خراسان رضوی) و نماینده و مسئول وکلای قوه قضاییه در شهرستان تربت جام و صالح آباد می‌بایستی یادآور شوم، حرفه وکالت در مقام اجرا با مشکلات درونی و بیرونی بسیاری رو به رو است. از جمله بررسی مشکلات مردم و ایجاد راهکارهایی برای رفع آن، حفظ اسرار مردم، به عنوان مصداق درونی و اصلی‌ترین آسیب بیرونی، تعرض و تهدید چه به لحاظ استقلال وکلا و چه مواردی که با اطراف پرونده بوجود می‌آید از موارد مشکلات و دغدغه‌های یک وکیل دادگستری محسوب می‌شود.
حقیقت امر این است که هیچ کس به اندازه وکلا به نکات مثبت و منفی قوانین واقف نیست و وکلا می‌توانند با آسیب شناسی مقررات و کمک به نمایندگان مجلس و به اصطلاح قوه مقننه تأثیر بسزایی در اجرا و عملکرد قانون داشته باشند. نکتهٔ حائز اهمیت اینکه وکلای دادگستری بازوی عدالت می‌باشند و در اصطلاح عامیانه بازوی قاضی دادگستری در احقاق حق و کمک به سیر تکاملی عدالت محسوب می‌شوند و هیچگاه با دادگاه و نظام قضایی در تقابل نبوده بلکه به موازات با نگاه عادلانه در حرکت بوده‌اند و همگان نیک می‌دانند مادام که وجدانهای بیدار شرافت خود را در راه احقاق حق، وثیقه سوگندشان می‌سازند، عدالت هیچگاه از نفس نمی‌افتد و مادام که گامهای خستگی ناپذیز و استوار می‌پایند و می‌پیمایند حق ماندنیست.
رضا منصوری، وکیل پایه یک دادگستری:
داستان وکالت چیست؟
داستان وکالت داستان یاوران بی یاوری است که درد جامعه را هر روزه نفس می‌کشند. فرشتگان نجاتی که هرچند مانند فرشتگان لباس سپید برتن ندارند اما قلب سپیدی در زیر کت و شلوار عموماً تیره انها خود نمایی می‌کند. وقتی اجتماعی به تنگنا می افتد، وقتی بی عدالتی بروز می‌کند، وقتی ظالمی با چشم پوشی از قانون و تکیه بر قدرت باری به هر جهت خود عدالت ضعیف و ستمدیده‌ای را لگد مال می‌کند و وقتی این ستمدیده در آغوش وکیلی ارام می‌گیرد این وکیل است که به حمایت از مظلوم چون فرشته‌ای ظاهر شده و با قدرتهای زر و زور و تزویر به مقابله می‌نشیند و تن خود را اماج حملات خدایان و بندگان این سه عنصر مخوف می‌نماید. آری و به همین جهت است که نام دیگر وکیل را (محامی) نامیده‌اند و این اسم به تنهایی حاکی تعاریف و اوصاف فراوانی است.
اما نقدها به وضعیت موجود و پیشنهادهایی برای بهبود شرایط:
- برچیده شدن مؤسسات حقوقی غیر وکیل متخلفی که هیچ بستر قانونی مناسبی برای بروز و ظهور و فعالیت انها تعبیه نشده و گاها خود را به جای وکیل معرفی و شان وکالت را در منظر مردم مخدوش مینمایندیا حد اقل نظام مند کردن و قانونمند کردن آنان
- رایانه‌ای کردن والکترونیکی کردن بسیاری از اقدامات وکیل از قبیل ابطال تمبر مالیاتی و … در راستای طرح دولت الکترونیک، یا حد اقل همه گیر کردن کلیه مجتمع‌های قضایی به این موضوع
- رعایتشان وکلا در دادگستری از ابتدای ورود تا پایان کار و خروج زیرا دادگستری خانه دوم و محل کار وکلاست و مثلاً هیچ کس در محل کار خود تفتیش بدنی نمی‌شود
- اجازه ورود گوشی موبایل و اسکنر و رایانه همراه شخصی توسط وکیل (کما اینکه این مهم در دادگستری برخی استانها بعنوان امری بدیهی مورد پذیرش قرار گرفته است)
- پذیرش همه دعاوی در دادگاه‌ها و مراجع قضایی و عدم محدودیت در پذیرش دعاوی، در جهت حمایت و صیانت از قانون اساسی (که قانون اساسی دادگستری را مرجع تظلم خواهی دعاوی معرفی نموده است)
- شفاف سازی و امار دهی صحیح و در دسترس برای وکلا جهت تعامل وکلا در جهت کاهش دعاوی و …
- توجیه کردن و آموزش دادن کارمندان دادگستری و سایر ادارات به شان و احترام شغل وکالت و نحوه برخورد انسانی و اسلامی با صاحبان این صنف
- تعبیه مکان مناسب جهت انتظار یا مطالعه وکیل در مجتمع‌های قضایی
- تعبیه زمانهایی جهت صحبت با قضات در خصوص پرونده‌های مطروحه جهت شفاف سازی قبلی در رسیدگی (کما اینکه این مورد در کشورهای پیشرفته وجود دارد)
- تشکیل همایشها یا بازاموزی هایی با وجود هر دو صنف وکیل و قاضی و تعامل بیشتر در پرونده‌های مشکل دار در جهت رویه سازی و …
- رفع فرهنگ دگماتیسم موجود در دادگستری و جبهه گیری در مقابل وکلا و تعامل بیشتر وکلا با قضات و روسای دادگستری در جهت نقد و پیشنها در اموری همچون تدوین قوانین، پیشگیری از جرم، مشکلات قوانین و راه حلها، ایجاد رویه‌های واحد، بستن کوره راه‌های فرار از قانون، حتی بهتر اداره نمودن دادگستری و…
- حمایت و مصونیت هر چه بیشتر از وکلا جهت شکایات از تخلفات اداری و مسائل حادث و ابطال بخشنامه‌های خلاف قانون، گزارش دادن تخلفات قانونی یا رفتاری روسای برخی ادارات و حمایت همه جانبه از مردم در جهت نیل به جامعه‌ای آرمانی (که بسیار بهتر است که اعتراضات. خیابانی مردم ستمدیده از زبان. جامعه وکلا بصورت قانونمند و قانونی مطرح گردد)
- مشورت و نظرخواهی و مشارکت وکلا در تصمیمات اداری و مدیریتی دادگستری
- تسهیل شکایت وکلا از قضات متخلف و همچنین تسهیل شکایت مردم از وکلای متخلف و ارزش گذاری و تأثیر پذیری نتیجه این شکایات بر شخص متخلف
- ادغام نظام مند وکلا و مشاوران حقوقی و مختومه نمودن اصناف مشابه این شغل اعم از مشاوران و مؤسسات و … برای همیشه پس از ادغام
- تسهیل تشکیل و ثبت جامعه‌های مدنی برای وکلا با اهداف مختلف قانونی در جهت ارتقاء کشور
- عدم پذیرش قضات متخلف در وکالت و حذف سهمیه‌ها در جهت انتخاب این شغل و به جایان حمایت و توانمند سازی علمی از صاحبان سهمیه
- تبلیغات در جهت روشنگری اذهان مردم و صاحبان صنایع به اهمیت و تأثیر این شغل در پیشرفت و امنیت خاطر انان و زدودن افکار مسمومی که نسبت به این شغل در جامعه تزریق شده
- اتخاذ تدابیری جهت تسهیل ارتباط و تعامل وکلا با مسئولان مملکتی خصوصاً نمایندگان مجلس در جهت تنظیم و تدوین طرح و لوایح و مشکلات حادث و …
- حضور یک یا دو نماینده از وکلا در کلیه مجمع‌های قانونی و اداری دادگستری
گزارشی از مصطفی قویدل
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.