از پولهاتون چه خبر؟

بانک مرکزی برای مبارزه با پولشویی در حال ابلاغ دستورالعمل تازهای به بانکها است.در این طرح حساب‌های سپرده قرض الحسنه بدون گردش مالی برای حداقل سه سال ، حساب‌های سپرده قرض الحسنه جاری بدون گردش مالی از طریق ارائه آخرین برگه چک برای حداقل یک سال و حساب سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت عادی بدون گردش مالی برای حداقل دو سال ، مشمول این قانون شده و به حسابهای بلاتکلیف منتقل میشوند..

حجم قابل توجهی از این حساب‌ها به عللی چون کاهش ارزش در مانده موجودی ناشی از تورم و افزایش سطح عمومی قیمت‌ها، فراموشی صاحبان سپرده، فوت آن‌ها، عدم اطلاع وراث و قائم‌مقام قانونی سپرده‌گذاران یا عدم شناسایی و مراجعه آن‌ها، راکد و بدون تراکنش مانده است. این موضوع، مشکلاتی از قبیل تحمیل هزینه‌های دفترداری و نگهداری اطلاعات و آمار این‌گونه حساب‌ها برای بانک‌ها و افزایش احتمال وقوع تخلفات و جرائم را در پی داشته است.

بانک مرکزی با توجه به اهمیت موضوع و با هدف صیانت از حقوق صاحبان وجوه، کاهش احتمال سوء استفاده‌ از این وجوه، ارتقای شفافیت‌های مالی بانک‌ها، ایجاد رویه‌ واحد حسابداری در ثبت و نگهداری این وجوه در بانک‌ها و امکان و بهبود قابلیت مقایسه ارقام مندرج در سرفصل حساب‌های موجود در بانک‌ها،‌ دستورالعمل اجرایی شناسایی و تعیین‌تکلیف حساب‌های مطالبه‌نشده و مازاد ریالی را تدوین کرد.

بر اساس این بخشنامه ابتدا بانکها موظف اند با صاحبان حساب تماس بگیرند و از آنها بخواهند برای تعیین تکلیف حساب خود اقدام کنند و اگر صاحب حساب را پیدا نکنند یا بعد از اطلاع رسانی ، خود شخص اقدامی نکرد بعد از یک مدتی بانک می‌تواند آن حساب را به حساب‌های بلاتکلیف منتقل کند.

با وجود تمام این تفاسیر باید دید واکنش مردم به این طرح چیست.صبح امروز در همین راستا نظر یکی از بازاریهای مشهد را در مورد این طرح جویا شد.

علی که شغل آزاد دارد در مورد این طرح میگوید:ما مجبور هستیم بخاطر شرایط کاری که داریم در چند بانک حساب داشته باشیم.هر سازمان دولتی و خصوصی با بانک خاصی کار می‌کند و گاها در انتقال وجه دچار مشکل می‌شویم و مجبوریم در هر بانک یک حساب داشته باشیم که گاهی مدتها هیچ استفادهای از آن نمی‌شود. من فکر می‌کنم قبل از انجام این طرح باید تمامی بانک‌ها به سیستم یکپارچه‌ای متصل باشند تا از هر طریق که برای مشتری راحت‌تر است بین بانک‌ها انتقال وجه انجام دهد. از طرفی بسیاری از بانک‌ها به هر طریقی شده سعی دارند حساب را باز نگه دارند و اجازه بستن حساب را نمی‌دهند که این خود موجب راکد شدن حساب‌ها می‌شود.

به سراغ مدیر شعبه یکی از بانک‌های مشهد رفتیم تا نظر او را در مورد حرف‌های علی و این طرح جویا شویم.

وی می‌گوید: این طرح اولین مرتبه نیست که اجرا میشود و سابقه چندین ساله دارد.در گذشته فقط حسابهای جاری مشمول راکد بودن میشد ولی در این طرح سپرده‌های کوتاه مدت و پسانداز را نیز شامل می‌شود. این طرح برای مبارزه با پولشویی مطرح شده ولی هنوز دستورالعملی ابلاغ نشده است.

وی اضافه کرد: طبق سابقه موجود اگر صاحب حساب فوت شده باشد حساب به بخش بستانکاران منتقل می‌شود تا وراث اقدامات لازم را انجام دهند. در مورد مشکل در انتقال وجه نیز در مجموع روش‌های متفاوتی برای انتقال بین بانک‌ها وجود دارد اما برخی از بانک‌ها در برخی سامانه‌ها عضویت ندارند که این موضوع گاهی باعث گره خوردن کار مردم عزیز می‌شود.

«صبح امروز» جزئیات این طرح را از دبیر شورای هماهنگی بانکهای خراسان رضوی جویا شد.

محمود منصوری درباره ریشه شکل‌گیری این طرح گفت: ما سرفصلی داریم به نام ماندههای مطالبه نشده که در هر دوره بخشنامه خاص خود را داشت.به عنوان مثال در یک دوره مبالغ زیر 50هزار ریال را سالی هزار ریال کسر می‌کردند تا حساب تسویه شود و از بابت آن نگهداری میشد یا به صاحب حساب اطلاع داده میشد و اگر صاحب حساب پیگیری نمیکرد در حساب بستانکاران بانک ذخیره میشد.

وی افزود: بانک مرکزی در این دوره به حسابهای بالای 2 میلیون تومان فرصت داد تا تعیین تکلیف کنند در غیر این صورت حساب بسته شده و به حساب بانک مرکزی انتقال می‌یابد.

منصوری تاکید کرد: حسابهای تا سقف 2 میلیون تومان که دوسال از آخرین تراکنش آن گذشته باشد را راکد میگویند و اگر مردم چنین حسابی دارند فرصت دارند تا این حساب را فعال کند یا ببندد. در غیر این صورت طبق دستورالعمل بانک مرکزی که بزودی ابلاغ خواهد شد با این حسابها رفتار میشود.

منصوری ادامه داد: حساب‌های قرض الحسنه،حساب سرمایه‌گذاری کوتاه مدت و سپرده بلند مدت صد در صد قابل صفر کردن و بستن است ، تنها حسابی که قابلیت صفر کردن دارد ولی قابل بستن نیست حساب جاری است که برای احتمال فراموش کردن چک‌های احتمالی است. معمولا حساب‌های جاری راکد پول زیادی در آن نیست. مگر اینکه صاحب حساب فوت کرده باشد و بنابر دلایلی هنوز انحصار ورثه نشده باشد یا مشکل قضایی داشته باشد که به حساب‌های مطالبه نشده بانک انتقال می‌یابد. مردم عزیز می‌توانند با مراجعه به بانک حساب‌های راکد خود را با هر مبلغی ببندند و هیچ بانکی حق جلوگیری از این کار را ندارد.

دبیر شورای هماهنگی بانک‌های خراسان رضوی با اشاره به یکپارچهسازی سیستم حسابهای بانکی گفت:قصد بر این است که هر فرد تنها یک حساب داشته باشد، یک حساب جاری، یک حساب سپرده کوتاه مدت و یک حساب قرضالحسنه داشته باشد که می‌تواند هر سه در یک باشد یا در سه بانک مختلف باشد ولی نمی‌توانند از یک نوع حساب در چند بانک داشته باشند.

منصوری در پایان با تاکید بر اینکه مردم عزیز بدانند نرخ سوددهی تمام بانک‌ها باید 15 درصد باشد گفت: نرخ سپرده‌های بلند مدت در تمام بانکها حداکثر 15درصد است و تمام بانکها و موسسات مالی و اعتباری مجاز موظف هستند از این نرخ پیروی کنند. در صورتی که هر موسسه‌ای بیشتر از این مبلغ پرداختی داشته باشد دلیل بر قویتر بودنش نیست و اگر مردم در این موسسات حساب باز کنند مسئولیتش بر عهده خود آن‌ها است و بانک مرکزی هیچ تاییدی بر این موسسات ندارد.

گزارشی از رضا شجاع