زلف ارز را به اقتصاد داخلی گره نزنید!

در این که سیاست‌های اقتصادی کشور ما جای بازنگری دارد، شکی نیست. سال‌هاست که بالارفتن نرخ ارز باعث ایجاد چالش در اقتصاد داخلی کشور می‌شود. جو متشنج حاصل از نرخ ارز هم به بهانه‌ای برای گران شدن محولات و خدمات در کشور می‌شود و حتی یکی از ملاک‌های قضاوت درباره کارنامه اقتصادی دولت‌ها هم میزان موفقیت آن‌ها در کنترل ارز است.

حبابی که به گفته رئیس کل بانک مرکزی هر چند وقت یک بار می‌ترکد و این روزها هم شاهد بزرگ شدن آن هستیم. اما دلیل اصلی ایجاد این حباب چیست؟ آیا راهی برای ثبات دوباره در این بازار وجود دارد؟ به سراغ محمد حسین روشنک، رئیس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی رفتیم تا از او درباره وضعیت فعلی بازار ارز و آینده آن بپرسیم.هشدارها و توصیه‌های این فعال اقتصادی برای دولت را در ادامه می‌خوانید.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان گفت: این اشتباه دولت‌هاست که زلف ارز را به اقتصاد داخلی گره زده‌اند.

محمدحسین روشنک در گفت‌وگو با خبرنگار «صبح امروز» افزود: شیوه غلطی که دولت‌ها از ابتدای انقلاب تاکنون پایه‌گذاری کرده‌اند این است که «نرخ ارز» را محکی برای جو روانی بازار و بالا و پایین رفتن تورم قرار داده‌اند. بخش خصوصی نه تنها در این اشتباه محاسباتی نقشی نداشته است بلکه به شدت از این تصمیم غلط ضربه خورده است.

رئیس کانون کارآفرینان خراسان رضوی معتقد است: این سیاست غلط دولت‌ها باعث شده است بلافاصله بعد از این که نرخ ارز افزایش پیدا می‌کند، دستمال کاغذی روی میز شما هم گران شود.

روشنک با اشاره به ضرورت شفاف سازی درباره نرخ ارز تصریح کرد: امروز نرخ واقعی ارز بسیار بیشتر از رقمی است که در بازار تبادل می‌‌شود. حتی همین رقمی که جهش یافته هم نرخ واقعی ارز نیست. برای محاسبه نرخ واقعی ارز کافی است رقمی که در آخرین روزهای دولت احمدی نژاد اعلام شد به مجموع تورمی که در این چند سال در کشور حاکم بوده است، اضافه کنیم.

یعنی معادل 60درصد رشد در نرخ 3هزار و 500 تومانی به ما نرخ واقعی ارز امروزی را می‌دهد. هر اقتصاددانی هم که بخواهد این مسیر را جور دیگری تعریف کند، دچار اشتباه محاسباتی است.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی اضافه کرد: در سال‌های گذشته و به خصوص دولت2های نهم و دهم شاهد بودیم که با اعمال فشار مانع از رشد نرخ ارز در بازار شدند و فنری که جمع شده بود در آخرین روزهای دولت دهم باز شد و یک شبه آن فنر در رفت و ارز افزایشی عجیب داشت. همین اتفاق دوباره در پایان همین دولت یا در دولت بعدی رخ خواهد داد.

واقعی شدن ارز نیازمند جراحی است

وی تاکید کرد: این اشتباه دولت است که جلو رشد تدریجی ارز و اقعی شدن قیمت آن را می‌گیرند. دولت‌ها به غلط گرهی بین افزایش نرخ ارز و تروم ایجاد کرده‌اند. باید این گره را از زلف ارز باز کرد. دولتمردان این گونه تحلیل می‌کنند که برای ممانعت از افزایش تورم باید جلوی رشد ارز را گرفت و با آن مبارزه کرد، حال آن که تبعات این تصمیم به ضرر اقتصاد و نابودی صنعت منجر می‌شود.

روشنک تصریح کرد: اصلاح این وضعیت نیاز به یک جراحی دارد. این جراحی آن قدر بزرگ است که دولت به تنهایی از پس آن بر نمیاد و مجموعه نظام باید برای آن تصمیم بگیرد و بپذیرد که ارز به سمت واقعی شدن پیش برود.

برای کاهش تبعات احتمالی این افزایش نرخ ارز راه‌های بسیاری وجود دارد. برای مثال با تقویت صنعت، نرخ تمام شده محصولات در کشور پایین می‌آید و ارز حاصل از صادرات می‌تواند تامین کننده ارز لازم برای واردات مواد اولیه باشد.

سوبسید برای کالای خارجی!

رئیس اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی خاطر نشان کرد: در شرایط فعلی که قیمت ارز پایین نگه داشته می‌شود درست است که نرخ محصولاتی که مواد اولیه آن‌ها از خارج می‌شود را پایین نگه می‌داریم، اما درصد بالایی از تویدات ما که مشابه خارجی آن‌ها با ارز ارزان وارد کشور می‌شود، را دچار مشکل می‌کنیم. پایین نگه داشتن نرخ ارز یعنی محصولی که از خارج از کشور وارد می‌شود در رقابت با محصول داخلی پیروز می‌شود، این یعنی سوبسیدی که دولت به جای حمایت از تولید داخلی به محصول خارجی پرداخت می‌کند.

اگر شما مسیری که چین طی کرده است را مطالعه کنید متوجه می‌شوید که این کشو نرخ یوآن را در مقابل دلار پایین نگه داشته است تا با پایین آمدن نرخ محصولات خود بتواند بازارهای زیادی را در دنیا تصاحب کند.

روشنک اضافه کرد: پایین نگه داشتن نرخ یوآن دربرابر دلار، نه تهنا به معنی پایین بودن ارزش پول این کشور نیست بلکه سیاستی است که در اقتصاد دنیا در حال شکل گیری است. به خصوص که چین به هیچ وجه اجازه نمی‌دهد که افزایش دلار در برابر یوآن باعث شود که بازارهای داخلی آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهد.

وی درپایان پیش‌بینی کرد: علی‌رغم توصیه‌های کارشناسان و دلسوزان اقتصادی کشور و با وجود این که نرخ ارز تا واقعی شدن اختلاف فاحشی دارد ولی قابل تصور است که دولت تا پایان امسال هم سعی در کنترل ارز داشته باشد و بر این تصمیم غلط خود پافشاری کند.

سرویس اقتصادی «صبح امروز»