جان دادن به طبیعت بی‌جان

«سوژه در هنر همواره و به‌طور خاص در نقاشی، برای هنرمندان بسیار مورد توجه بوده است. سوژه‌هایی از قبیل پرتره، فیگور، طبیعت، مناظر روستایی و شهری، طبیعت بی‌جان و… طبیعت بی‌جان یکی از سوژه‌هایی است که در نقاشی بسیار به آن پرداخته شده و معمولا مورد توجه اکثر هنرمندان نقاش بوده است. در بین نقاشان، جورجیو موراندی با ممارست ستودنی‌اش و با تعمدی خاص اشیا طبیعت بی‌جان خود را منحصر به بطری‌ها، جعبه‌ها و ظروف ساده‌ای می‌کرد که در زندگی روزمره‌اش یافت می‌شد. موراندی اشیا را در کنار هم با تواضع و هماهنگی‌ای زیبا و با دیدی عمیق می‌چید، او با کندن هرگونه برچسب و نشانه‌هایی بر روی بطری‌ها، ویژگی بی‌هویت بودن را به آن‌ها می‌داد، سپس آن‌ها را با رنگ‌های تخت رنگ‌آمیزی می‌کرد تا اشیای بی‌جان تبدیل به توده‌هایی ناشناس شوند، تا ویژگی‌های انتزاعی آنان و روابطشان را مورد بررسی قرار دهد».

دو هنرمند، یک نمایشگاه

آنچه خواندید بخشی از یادداشت علی معمری در رابطه با موضوع نقاشی‌های دو تن از هنرجویانش در نمایشگاه «بطریو جورجیو» بود. عصر یکی از همین روزهای شهریور برای تهیه گزارش از این نمایشگاه به نگارخانه «آذرنور» مراجعه کردم. دیوارهای نگارخانه به نقاشی‌های کوچک و بزرگ طبیعت بی‌جان بسیاری آراسته شده بود. اندکی بعد، دو خانم جوان با چهره‌هایی خندان و گشاده‌رو به استقبالم آمدند. مریم زین الیان و لیلا نودادی صاحبان آثار این نمایشگاه بودند.

لیلا نودادی متولد 1364، کاردانی کامپیوتر دارد. حدود 16 سال است که در حوزه نقاشی فعالیت می‌کند. آثار وی تاکنون در هشت نمایشگاه گروهی به نمایش گذاشته شده و به تدریس نقاشی مشغول است. مریم زین الیان هم متولد 1369، کارشناس اقتصاد است. علاوه بر فعالیت‌هایی همچون تدریس و برگزاری ورکشاپ، سابقه همکاری با پنج نمایشگاه گروهی را در کارنامه هنری خود دارد.

جذابیت‌های طبیعت بی‌جان!

چند دقیقه‌ای با هم گپ زدیم. مریم زین الیان ضمن بیان اینکه «بطریو جورجیو» اولین نمایشگاه انفرادی او و نودادی است در رابطه با ایدهٔ برگزاری آن گفت: همه‌چیز از آنجایی شروع شد که ما تصمیم به کشیدن نقاشی‌های طبیعت بی‌جان گرفتیم و مطالعهٔ خود را بر روی آثار هنرمندان این سبک آغاز کردیم. در این میان با «جورجیو موراندی» آشنا شدیم که بیش از 40 سال به کشیدن آثار طبیعت بی‌جان پرداخته است و سبک او برای بیان لحن شخصی‌مان جذابیت بسیاری پیدا کرد. من حدودا پنج ماه به کشیدن آثار طبیعت بی‌جان پرداختم و ترکیب کارم با اسپری، رنگ، پاستل و… است که آثار موجود در نمایشگاه نتیجه کارهایم است.

لیلا نودادی که حدود یک سال است به طور تخصصی در زمینه آثار طبیعت بی‌جان مطالعه و فعالیت می‌کند در اشاره به شکل‌گیری همکاری‌اش با زین الیان گفت: ما هر دو زیر نظر استاد علی معمری آموزش می‌بینیم و موضوع تحقیقاتی مشترکمان باعث ایجاد همکاری در بین ما شد. من و مریم از مواد یکسانی برای طراحی آثار استفاده کرده‌ایم؛ با این وجود هریک، دستخط خاص خود را در این سبک داریم. ویژگی شاخص آثار من، طراحی بر روی بسترهای مختلف مانند انواع مقوا، انواع کاغذ، دستمال کاغذی، فلز، چوب و یا حتی موکت است.

پس از صحبتی کوتاه با این دو نقاش، در کنار سایر بازدیدکنندگان به دیدن آثار نمایشگاه پرداختم. شمار آثار نقاشی این دو هنرمند به بیش از سیصد قاب می‌رسد. تعداد زیادی از این نقاشی‌ها فروخته شده بود و زین الیان و نودادی استقبال مردم از نمایشگاه را در سطحی بسیار خوب ارزیابی کردند. نقاشانی از پیش‌کسوت و جوان همچون علی معمری، سید محمد ابوترابی، حسین طالبی، لادن اورنگی و نوید ظفرعلیزاده در این چند روز از نمایشگاه دیدن کرده‌اند.

نگرانی برای یک نقاشی

گزارش خود را با صحبت‌هایی از مریم زین الیان به عنوان دغدغه‌های لطیف ذهن یک نقاش تمام می‌کنم. «من هرگز نمی‌توانم بین آثارم تفاوتی بگذارم چون به یک اندازه عاشقشان هستم؛ مانند عشقی که مادر به فرزندانش دارد. پشت تصویر هر اثرم دنیایی از خاطره بازی و احساس و عشق برایم نهفته است که با دیگری فرق دارد و کسی جز خودم قادر به دیدن آن‌ها نیست. پس از فروش هر اثرم همواره این دغدغه را دارم که قرار است پیش چه کسانی زندگی کند؟ آنجا جایش راحت است؟ آسیب نمی‌بیند؟ خاک نمی‌خورد؟ دلتنگ خانه نمی‌شود؟ آرزوی ما هنرمندان این است آثارمان هر جا که می‌روند صاحبانشان قدرشان را بدانند و مراقبشان باشند».

نمایشگاه «بُطریو جورجیو»، روز جمعه دهم شهریورماه افتتاح شد و به مدت پنج روز تا پایان روز سه‌شنبه چهاردهم شهریورماه ادامه داشت.

سرویس فرهنگی «صبح امروز»